Wat de fado is voor Portugal is de sevda voor Bosnië. Amira is de hedendaagse vertolkster van deze muziekstijl. In de Mixed Media Lounge gaf ze zondagavond een ontroerend voorproefje van haar concert van vandaag in de Apollo tijdens de 28ste Music Meeting.
Amira was te gast in de Mixed Media Lounge, en nadat ze twee gevoelige duetten had vertolkt met contrabassist Nenad Vasilic, schoof ze aan bij de interviewtafel van Dieter van den Bergh in de Mixed Media Lounge. Ze vertelde het verhaal van de sevda. Dat de muziekstijl honderden jaren oud is, voorheen alleen door mannen beoefend mocht worden, en dat, toen eenmaal vrouwen ook geaccepteerd werden, haardracht en kledij toch nog altijd aan strikte voorschrijften gebonden bleven. Amira: 'Kijk, allereerst hielden ze niet van m'n haircut, daar begon het al mee. Ik moest lang haar en krullen hebben en traditionele kledij aan, om de sevda te mogen zingen. En dat ik dan ook nog allerlei andere muziekstijlen integreerde in mijn muziek, dat was ook not done.'
Sarajevo
Amira zingt niet over de oorlog, nu twintig jaar geleden: 'We zongen in de schuilkelders, dat hield ons overeind, maar ik wil nu niet meer aan die tijd herinnerd worden.' Haar bandleden zijn uitgewaaierd over Europa. Wil ze zelf ook niet vertrekken uit Sarajevo? 'Nooit! Ik zal nóóit weggaan uit Sarajevo. Ik vind het zo droevig wat er nu gebeurd is, dat de landen van voormalig Joegoslavië niet meer één zijn. In mijn band zitten ook twee Serviërs. We spelen muziek uit Macedonië, Servië en Bosnië, om de kracht van de muzikale sevdatraditie te laten horen.'
Concert in de Apollo
Het concert in volledige kwartetbezetting, later op de dag in de Apollo, was adembenemend, schrijft Pieter Franssen voor MixedWorldMusic: 'De ruimdenkende sevdazangeres zingt ook liederen uit Servië en Macedonië op haar laatste, prachtige album Amulette. 'Dat betekent een talisman voor onze traditionele muziek', verduidelijkt ze aan het begin van een schitterend, bij vlagen adembenemend concert, waar haar producer en pianist, jazzman Bojan Z oppermachtig is en de regie voert over bassist en percussionist.
Frivool pianospel versus stilte
In de instrumentale intermezzi steelt Bojan Z de show met opbeurend, bijna frivool pianospel, waarbij hij beurtelings de hoge noten hamert en kietelt, kastijdt en vertroetelt. De percussionist en contrabassist worden totaal meegesleurd in zijn dwingende, sturende leitmotiven. Maar hij geeft ook ruimte aan de stilte, een essentieel element in de ogen van Amira bij de vertolking van haar geliefde traditionals.
Saban Bajramovic
White Rose, haar ontroerende tribuut aan wijlen Saban Bajramovic, 'de grootste zanger van allemaal', springt eruit, in een gedurfd arrangement, slechts begeleid door de bassist. Hij geeft Amira’s van fragiele emoties druipende stem en haar ingetogen maar zeer geëmotioneerde zang vleugels. Ook Bojan Z, de oppermachtige man aan de vleugel stelt zich kwetsbaar op en zoekt de stilte in een dialoog met haar, waar ze allebei op hun breekbaarst klinken. Weer geniet het enthousiaste publiek met gesloten ogen. Maar meestal klinkt zijn virtuoze uptempo spel groots en meeslepend.
Smart
Amira, die ook een sefardische achtergrond heeft, bespeelt met haar buitengewoon veelkleurige stem alle emotionele registers en bezorgt het meezwelgende publiek menig wegdroommoment. Zo krijgt Amira’s veelkleurige stem-met-snik alle ruimte om deze Joegoslavische en Bosnische smart in optima forma te bezingen. Het is een optreden met vele hoogtepunten, waar Amira’s veelkleurige stem kracht put uit het jazzy, opbeurende pianospel van haar producer Bojan Z, wiens muzikaliteit dit kwartet dirigeert en stuurt en naar de toppen van ieders kunnen leidt. Hun samenwerking blijkt ook op het Apollo-podium een droom vol Oost-Europese weemoed, die op een indringende manier is uitgekomen. (Pieter Franssen)
Mixed Media Lounge
Op MixedWorldMusic.com doen we gedurende drie dagen Music Meeting regelmatig verslag van wat zich in de Mixed Media Lounge afspeelt.
De interviews in de Mixed Media Lounge worden gedaan door Saskia Bender, Dieter van den Bergh, Daniel Wahl en Kevin Toma.
Presentatie en coördinatie: Erk Willemsen
Lees hier het eerste verslag van Dag 1, met Richard Bona en Tcheka.
Lees hier het verslag over de Africa Now!-onderdelen van de Mixed Media Lounge op Dag 1.
Afstand en verlangen in de Mixed Media Lounge op dag 2: Alberto Caicedo en Ghalia Benali.
Bekijk hier de volledige programmatoelichting van Music Meeting.
Klik hier om de programmering van de Mixed Media Lounge van-dag-tot-dag, uur-tot-uur te bekijken.
