De openingsavond van On The Roof 2019, op het dak van HoogtIJ, een kantoorpand aan de Johan van Hasseltweg in Amsterdam-Noord, vertoonde gisteren een wisselend beeld. De groep Dyar, voortgekomen uit een toevallige ontmoeting tussen zanger en ûdspeler Nawras Altaky en contrabassist Lucas Dols tijdens theaterfestival De Parade, ging indrukwekkend van start, maar koos vervolgens net iets te vaak voor de bekende weg. Gelukkig was daar zangeres Janne Schra, die na de pauze een verrassende duit in het muzikale zakje deed.

door Ton Maas (tekst en foto’s)

Dols legde vlak voor die pauze de vinger precies op de zere plek. Niet alleen had hij er geen idee van hoe lang de groep op dat moment had gespeeld – dik drie kwartier – maar hij bekende ook dat stukken die op papier vier minuten duurden, live uitgevoerd soms wel tien minuten in beslag namen. ‘Da’s nog een puntje waar aan gewerkt moet worden!’ voegde hij er olijk aan toe.

Gevaarlijke bezigheid
Het is jammer dat Dyar zich die moeite niet eerder had getroost, want ondanks de ijzersterke start – met het doorwrochte en inventief gearrangeerde stuk waarmee Caro Emeralds klassieker A Night Like This en een Arabische melodie kunstig worden samengesmeed tot een organisch geheel – liet de groep zich meermaals verleiden tot breed uitgesponnen improvisaties op nogal eenvormige thema’s. Dat de heren er zelf plezier in hadden, was overduidelijk, maar (uit)glijden op de smeerolie van de eigen machinerie is een gevaarlijke bezigheid. Met veel vuurwerk wisten de beide percussionisten – Modar Salama en Gino Bombrini – weliswaar het publiek te verleiden tot uitgelaten ritmische ondersteuning, maar daarmee werd het gemankeerde fundament slechts oppervlakkig weggemoffeld.

Trefzeker op de juiste snaar
En dat terwijl de groep met Nawras Altaky niet alleen een sterke ûdspeler maar vooral een formidabele zanger in huis heeft. Even trefzeker als zijn vingers en plectrum de snaren van zijn Arabische luit raken, weet hij met zijn stembanden de juiste emotionele snaren te beroeren. Ondanks zijn onmiskenbare beheersing en techniek houdt hij zich verre van de circusachtige vocale acrobatiek van iemand als Dhafer Youssef, hoewel hij zich qua timbre en sonoriteit zonder meer met de inmiddels wereldberoemde Tunesiër kan meten. Gevoel voor humor heeft hij ook, zo bleek uit kleine maar subtiele taalgrapjes. Hij moet alleen wel uitkijken met die vrijwel onophoudelijke glimlach waarin je als toeschouwer maar al te gemakkelijk een zekere ironische afstandelijkheid kunt zien.

Vuurwerk versus uitgekiende precisie
Te weinig variatie binnen hetzelfde stuk, maar ook tussen de stukken onderling - dat is het voornaamste manco van Dyar. Het repertoire bestaat voor een iets te groot deel uit min of meer obligate Arabische deuntjes met het welbekende huppelritme. Bovendien worden de mogelijkheden die een ritmesectie met twee percussionisten biedt, te weinig uitgebuit. Natuurlijk is het leuk om de twee mannen bezig te zien aan een speels duel op de vellen, maar veel spannender is het wanneer de uitgekiende breaks van een verrassend arrangement met naadloze precisie worden uitgevoerd. Dols opende een van de stukken met een fraaie solo op contrabas, waarbij hij de traditionele Arabische melodie op vrijzinnige wijze interpreteerde en van een spannend nieuw jasje voorzag. Het was leuk geweest als we daar wat meer van hadden mogen horen!

De pink van Janne
Na de pauze volgde wederom een sterke opening, waarbij Altaky wat meer afstand van de microfoon nam om extra registers open te kunnen trekken. Dan blijkt hij niet alleen te kunnen inpalmen, maar ook te kunnen imponeren met zijn machtige stemgeluid. Daarna verscheen de speciale gast van de avond ten tonele: zangeres Janne Schra. En dat bleek een gouden greep. Meer dan een pink heeft ze niet nodig om de zaal eromheen te winden. En bovendien laat ze en passant zien dat professioneel niet hetzelfde is als gelikt en gestroomlijnd. Met haar quasi onbeholpenheid is ze een instant publiekslieveling, maar daar liet ze het gisteren niet bij. Maar liefst twee stukken zong ze in het Arabisch en zo te horen behoorlijk perfect, terwijl ze naar verluid nauwelijks tijd heeft gehad om zich die teksten echt eigen te maken. In duet met Schra schakelde Altaky over op Engels en zong uiteindelijk zelfs een stukje in het Nederlands. Toen Dols nog eens benadrukte dat de door Altaky in het Arabisch vertolkte coupletten van een nummer van Schra letterlijk vertaald waren, grapte hij ad rem: ‘Bijna’. Waarna hij grijnzend de zaal in blikte en de hoop uitsprak dat daar niemand zat die Arabisch verstond.

Volgende verrassing
Zo kwam het mede dankzij Janne Schra toch nog behoorlijk goed met de eerste avond van On The Roof 2019. Ook een fraai meerstemmig vertolkt nummer, waarbij Dols en Bombrini eveneens partijen voor hun rekening namen, droeg daar aan bij. Over twee weken zorgt programmeur Felix Hildenbrand voor een wel heel bijzondere verrassing, want dan treedt meestergitarist Jean-Paul Bourelly aan. Deze Amerikaan met Haïtiaanse wortels, die in Nederland maar hoogst zelden te zien is geweest, is als geen ander de rechtmatige fakkeldrager van het muzikaal erfgoed van Jimi Hendrix.

Informatie en tickets