Aita is een muzikale uitingsvorm die ontstond op het Marokkaanse platteland en uitdrukking geeft aan pijn, blijdschap en vooral liefde. Aita betekent in het Arabisch ‘schreeuw’ of ‘klaagzang’. Het muzikale erfgoed van aita is door 250 artiesten vastgelegd op ‘Chikhates & Chioukhs de l’Aita’, een indrukwekkende anthologie die uit 10 cd’s en een uitgebreid boekwerk bestaat. De uitgave van deze cd-box in 2017 vormde de inspiratie voor het programma ‘Aïta, de stem van de liefde’, dat zondagmiddag 20 januari in het Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam opgevoerd wordt. Middelpunt van deze unieke voorstelling is het optreden van de gerenommeerde aïta-zangeressen Khadija Margoum en Khadija El Bidaouia.
door Bas Springer
In Marokko vormt muziek een belangrijk onderdeel van lokale sociale- en rituele gebruiken. Liederen begeleiden het werk gedurende de oogst, vertellen het dagelijkse leven van de ambachtslieden in hun kraampjes en vermaken families op allerlei momenten. Sentimenten worden in de liederen niet rechtstreeks geuit, maar de poëten van de aïta brengen ze op een spontane en krachtige manier over via metaforen. Aïta wordt gezongen in het Darijga (Marokkaans Arabisch) door gemengde groepen die zijn samengesteld uit muzikanten, zangers en zangers en dansers. De oorsprong van deze volksmuziek gaat terug tot de twaalfde eeuw, toen bedoeïenenstammen uit het zuiden van Egypte zich vestigden in Algerije en Tunesië.
Dat aïta nog altijd springlevend is, wordt geïllustreerd op de uit tien cd’s bestaande anthologie Ckikhates & Chiouks de l’Aita, die samengesteld werd door Brahim El Mazned, directeur van het Timitar Festival in Agadir en initiatiefnemer en directeur van het festival Visa For Music in Rabat. De anthologie omvat naast opnames van 250 aïta-artiesten ook een prachtig boekwerk met veel informatie en foto’s. In februari 2018 werd de anthologie onderscheiden met de prestigieuze prijs 'Coup de cœur’ van de Académie Charles Cros.
Deze tweede editie van Matinée Marocaine in het Muziekgebouw aan ’t IJ staat geheel in het teken van de aïta. Op het programma staan liederen uit de anthologie, gezongen door de zangeressen Khadija Margoum en Khadija El Bidaouia. Matinée Marocaine begint om 13 uur in de Grote Zaal met de filmdocumentaire ‘Aïta’, gevolgd door een inleiding door Izza Genini.
Informatie en tickets