Driss El Maloumi is een verfijnd musicus die razend knap de ud (Arabische luit) bespeelt. Hij gaf zijn concert in de Apollo met twee percussionisten op zondagmiddag 24 mei, en 's avonds nog een miniconcert en interview in de Mixed Media Lounge in de Mezzo.

door Mattie Poels

Driss El Maloumi is een lyrische bespeler van de ud (Arabische luit) die musiceert met het hart op de tong. Muisstil en uiterst geconcentreerd luistert het publiek naar zijn concert in de Apollo-tent, waar hij wordt bijgestaan door twee percussionisten.

Mineur en majeur versus maqam
De ud is de piano van de Arabische wereld. Wij componeren vanuit de piano vanuit majeur- en mineurtoonladders. De Arabsiche muziek heeft veel verschillende toonsoorten (maqams) met elk een eigen kleur en sfeer.

Uitdagend en toch toegankelijk
Maloumi is niet alleen een grootmeester op zijn instrument, maar laat in zijn muziek ook zijn vriendelijke aard doorklinken. Het concert is één grote muzikale vertelling, die zelfs voor de gemiddelde luisteraar buitengewoon toegankelijk is. Maloumi verwerkt klassieke Arabische thema's in zijn composities en is daarbij steeds op zoek naar nieuwe uitdagingen. Zo deelde hij het podium met de Catalaanse musicus Jordi Savall en vormde samen met de Malinese koraspeler Ballaké Sissoko en Rajery uit Madagascar op valiha (buisciter) de groep 3MA.
Tijdens zijn concert op het podium van de Apollo wordt hij geflankeerd door zijn percussionisten, die daf (raamtrommel), tombak en darbouka (vaastrommels)  spelen. 

(foto Gerard Verschooten)

Dynamiek en diepgang
De muziek zit vol dynamiek. Maloumi lardeert zijn thema's met speelse en melodieuze variaties. Zijn spel zit vol kleine versieringen, tremolo's en glissandi, en heeft een diepgang die doet denken aan de legendarische Iraakse udspeler Mounir Bachir. Zijn percussionisten volgen hem op de voet en spelen regelmatig unisono: allebei exact hetzelfde ritme. Hun sensationele precisie brengt het publiek in vervoering, zoals in de video hieronder goed te zien is.

Linkerhand al showstopper
Een opmerkelijk moment is het solostuk dat Maloumi speelt met alleen zijn linkerhand. Door stevig op de snaren te duwen en eraan te trekken krijgt de ud een milde klank. Aanvankelijk is alleen zijn linkerhand 'aan het woord'. Met de rechter verzorgt Maloumi vervolgens percussie door te tikken en kloppen op de klankkast van zijn ud. Een verrassende combinatie, bijzonder fraai en virtuoos. Hij geniet zichtbaar, net zoals zijn twee begeleiders, die elkaar zo nu en dan lachend aankijken.

 

Mixed Media Lounge - Ton Maas in gesprek met Driss El Maloumi

De goedlachse Marokkaanse udspeler Driss El Maloumi kwam naar de lounge met zijn twee percussionisten Saïd El Maloumi en Houcine Baqir. Hij verontschuldigt zich voor zijn slechte Engels en besluit af en toe over te gaan in het Frans, dat ter plekke wer vertaald door Alessio Surian.

Als vernieuwer niet altijd begrepen
In het interview vertelt hij over de eigenschappen van de ud, over zijn beginperiode als musicus, en over zijn werk. Het werd hem aanvankelijk niet in dank afgenomen dat hij de Arabische muziek vernieuwde met moderne composities. Nu hij succes heeft, zijn de kritieken milder.

(foto Ton Maas)

Met zelfbouwpakket begonnen
El Maloumi legt uit dat de ud geen frets heeft, zoals een gitaar. Hierdoor is het mogelijk om tussentonen (kwarttonen) te spelen die onontbeerlijk zijn voor de Arabische muziek – waarna hij een korte demonstratie geeft. Bovendien vertelt hij over zijn eerste instrument, dat hij als kind eigenhandig maakte van een metalen benzinetank met remkabels als snaren.
Een persoon uit het publiek heeft er kennelijk genoeg van en roept 'Ozzy Osbourne' (ooit de zanger van Black Sabbath) en later scandeert hij 'formidable'! Wat Driss spontaan pareert met: 'Oui, c'est formidable!'. Er is er maar één geweldig, dat heeft hij allang bewezen!