Videoclip Son Bere Ju
Videoclip Sómos Pacifico
Videoclip De Donde Vengo Yo
Videodocumentaire (klik op de links in de tekst hiernaast)
Choc Quib Town brengt Colombiaans goud 'Chocó is het Afrika binnen Colombia' vrijdag 29 maart, 2013

De spraakmakende Colombiaanse groep Choc Quib Town laat de zwarte folklore van de Pacifische kust op organische wijze versmelten met hiphop, funk en Caribische klanken. MixedWorldMusic.com voelde hen in 2011 aan de tand over hun Europese debuutplaat Oro.

door Elda Dorren

‘Tijdens mijn studie psychologie pakte ik een keer de bus in Bogotá op weg naar college – vertelt frontvrouw en mc Gloria ‘Goyo’ Martinez van Choc Quib Town – toen er ter hoogte van La Septima iemand in de bus beroofd werd van zijn tas. De dief, die snel de bus uit vluchtte, had een donkere huid. De buschauffeur stopte abrupt zijn wagen, draaide zich om en riep: “Ik ben het zat. Alle negers mijn bus uit! Nu!” En dus stapte ik uit. (...) Dat soort dingen blijven je bij,’ stelt de beeldschone rapper en zangeres. Ze draagt goudkleurige gympen, een bonte rok, een dikke maillot en een warme wollen jas, die ze, hoewel het interview binnen plaatsvindt, tot aan haar kin heeft dichtgeknoopt tegen de Europese kou.

‘Er is veel discriminatie in Colombia. Wij moeten extra hard werken om hetzelfde te bereiken. Tijdens mijn studie heb ik me suf geleerd om de beste cijfers te halen. Een van de doelen van Choc Quib Town is dan ook om aan de rest van ons land te tonen dat wij, de Afro-Colombianen van de westkust, ook gewoon mensen zijn.’ Volgens Goyo komt discriminatie en racisme voort uit onwetendheid. ‘Veel blanken uit Bogotá kennen gewoon geen zwarten. Daarom zing ik over mijn vlechten, ons eten, over onze manier van praten, onze zwarte slang, zodat ze die leren kennen. In het nummer Somos Pacifico zingen we bijvoorbeeld over ons lievelingsontbijt: gebakken banaan met witte kaas.’ Ze glundert. ‘Heb je dat wel eens geproefd? Oh, het is heerlijk!’

Afrika binnen Colombia
De zangeres noemt de Pacifische kust waar zij vandaan komt ‘Afrika binnen Colombia’. ‘Er wonen bijna alleen maar mensen van Afrikaanse komaf. Daarom praten wij in onze teksten bijvoorbeeld ook over de slavernij. Maar we hebben twee revoluties te voeren: de ene binnen ons land, de tweede in de rest van de wereld. Dat is de boodschap aan de wereld: dat Colombia niet alleen maar coke, wiet en koffie is.’

De band Choc Quib Town is niet alleen vernoemd naar de geboorteprovincie van de bandleden, Chocó, noordelijk gelegen aan de Pacifische kust, tegen Panama aan, maar ook naar haar hoofdstad Quibdó. Door de geïsoleerde ligging van het grotendeels door oerwoud beboste, supervochtige Chocó – het is zelfs het enige ontbrekende gedeelte in de Panamericana, de snelweg die van Alaska tot Patagonië loopt – is daar de Afrikaanse cultuur zeer goed bewaard gebleven.

Choc Quib Towns boodschap van zwartheid binnen een gemengd Colombia manifesteert zich in hun hiphop, doordrenkt met traditionele muziekstijlen van de westelijke provincies, zoals de feestelijke ‘porro chocoano’ en de langzame, repetitieve ‘currulao’ met het kenmerkende geluid van marimba. Rapper Carlos Valencia, alias Tostao, – en echtgenoot van Goyo – verwoordde het ooit zo in een documentaire: ‘Jongeren zijn niet meer geïnteresseerd in folklore. Ze horen de muziek wel, maar doen het af als ‘grootmoeders muziek’. Het is reggaeton wat de klok slaat. Wij willen die folklore juist eren door hem te herdefiniëren. Ons werk is een ode aan de muziek van de Pacifische kust, maar vanuit onze visie, ons referentiekader. En dat is de hiphop.’

Bewust en avontuurlijk
Goyo legt uit hoe ze te werk gaan bij het maken van nummers: ‘Ons nummer De Donde Vengo Yo is een mix van Jamaicaanse dancehall en een Colombiaans ritme dat ‘bambazú’ heet. Dat ritme past precies in de dancehallstructuur. De tekst klopt ook helemaal met beide ritmes. En onze eerste single, San Antonio, is gemaakt op het 'bunde'-ritme. Het wordt gezongen voor de heilige Antonio. We mixten dat ritme met een snel Amerikaans hiphopritme dat veel in het zuiden van de VS wordt gebruikt. Daar komen dan interessante dingen uit.’

Door het mengen van genres en het dichter bij elkaar brengen van rurale en urbane elementen, maakt Choc Quib Town nu deel uit van een jonge, bewuste en avontuurlijke generatie muzikanten zoals Bomba Estereo, La Mojarra Electrica, Puerto Candelaria en Banda La Republica. De laatste groep maakte een arrangement van Choc Quibs nummer Somos Pacifico – dat overigens tot een hip, Afro-Colombiaans volkslied is verworden – vermengd met een Caribisch, meer gesyncopeerd salsaritme: tot nog toe een weinig voorkomende combinatie.

Choc Quib Town werd in 2000 opgericht door Goyo, Tostao en Goyo’s jongere broer Miguel Martínez, oftewel Slow, op beats, effecten en elektronica. Verder bestaat de groep uit een drummer, een bassist, een gitarist en een percussionist, die bijvoorbeeld tambora (grote bassdrum), conga’s, djembé en marimba (houten xylofoon, afgeleid van de Afrikaanse balafon) speelt.

Rootsmuziek en cross-over
Goyo is ook vocalist van de internationaal vermaarde fusiongroep Sidestepper. ‘We zijn inmiddels tien jaar bezig met Choc Quib Town. Het is echt mijn project. Maar de meeste mensen kennen mij als leadzangeres van Sidestepper. Die band is internationaal bekender en ik ben goed bevriend met bandleider Richard Blair, maar nu is het de beurt aan Choc Quib Town. Mijn baby heeft me nu nodig.’

Naast Sidestepper hebben ook Shakira, Juanes en Carlos Vives hun Colombiaanse visitekaartje aan de wereld afgegeven. Goyo: ‘Hoewel zij hele andere, meer commerciële muziek maken, hebben zij ervoor gezorgd dat de Colombiaanse cultuur zich verspreidde, ‘normaal’ werd. Zij zijn goede ambassadeurs geweest, en hebben altijd hun Colombiaanse identiteit met trots verdedigd en belang gegeven.’ Nu is het echter meer de Colombiaanse rootsmuziek die in trek is op westerse festivals en podia, zoals de ‘joropo’ uit de vlaktes op de grens met Venezuela, en de Caribische ‘cumbia’ en ‘vallenato’. Ook gebruiken steeds meer westerse dj’s electrocumbé en andere Colombiaanse cross-over-genres in hun playlists.

In eigen land hebben de – inmiddels naar Bogotá verhuisde – lokale helden van Choc Quib Town een grote schare fans. Ze werkten al samen met de Orquesta Filarmónica de Bogotá, en met bekende groepen als Aterciopelados, Sidestepper, La 33 en Oxmo Puccino. De groep werd in 2008 genomineerd voor een aantal Premios Shock – de nationale muziekprijzen – en een jaar later als beste nieuwkomer bij de Latin Grammy’s. Ze verrasten het publiek op popmuziekbeurs South By Southwest en wereldmuziekbeurs Womex in Kopenhagen.

Improvisatie en interactie
Het succes van hun show is te danken aan een grotendeels geïmproviseerde liveset. ‘We spelen natuurlijk heel vaak dezelfde nummers, soms avond na avond, maar ik vind het leuk om daarmee te spelen, altijd anders te zingen, zelfs andere teksten te rappen, en veel interactie te creëren met het publiek. Er is zelfs een lied dat, behalve de groove, vrijwel helemaal geïmproviseerd is.’

Naast het gevecht om de Pacifische kust en Colombia op de kaart te zetten, is er nog een derde revolutie die Choc Quib Town voert: de politieke. Goyo: ‘We gaan tekstueel de strijd aan met corrupte, blatende politici, die elke vier jaar hetzelfde beloven om de verkiezingen te winnen, maar nooit iets veranderen. Het gaat ze alleen om de macht.’ Ze wil dat mensen dromen. Vooral in haar geboorteprovincie. ‘Ik zeg mensen altijd dat ze moeten proberen hun dromen waar te maken. Ik merk dat onze mensen dat steeds meer doen, en daarmee steeds meer bereiken.’ Ze kijkt peinzend. ‘Eigenlijk is er nog een vierde revolutie: dat we ons nergens wat van aantrekken, en niet commercieel denken. Dat we gewoon maken wat we mooi vinden.’

Concerten
12 augustus 2011, Antilliaanse Feesten, Hoogstraten
13 augustus 2011, Afro Caribbean Festival, Bredene

Videoclips van tracks van de cd Oro
Son Berejú
Sómos Pacifico
De Dónde Vengo Yo

Videodocumentaire
Choc Quib Town in Cali 2008 (Spaanstalig)

Choc Quib Town tour 2010
21 mei: Rasa, Utrecht
23 mei: Music Meeting, Nijmegen
19 juni: Festival Mundial, Tilburg
20 juni: Amsterdam Roots
25 juni: Couleur Café, Brussel
26 juni: Ortel Afro Latino, Bree
27 juni: Parkpop, Den Haag

Naschrift: in november 2010 won Choc Quib Town de Latin Grammy voor Beste Alternatieve Song (De Donde Vengo Yo) en ontvingen ze ook nog twee Premios Shock (de belangrijkste Colombiaanse muziekprijzen). Zie het nieuwsartikel elders op MixedWorldMusic.com


meer nieuws
Betoverende samenzang in de Amstelkerk
maandag 11 maart, 2024
Soloconcert van Nani Vazana in de Roode Bioscoop
zondag 10 maart, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
vrijdag 1 maart, 2024
Uitverkochte Cloud Nine zaal op stelten gezet
maandag 19 februari, 2024
In Amsterdam, Utrecht en Den Haag tussen 8 maart en 22 juni 2024
woensdag 14 februari, 2024
Daverend optreden bij De X
maandag 12 februari, 2024
Tref begeleidt balfolk in De Omval
dinsdag 6 februari, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
donderdag 1 februari, 2024
Een persoonlijke impressie
maandag 29 januari, 2024
Monica Akihary met Boi Akih op Jazz Podium Hot House in Leiden
zaterdag 27 januari, 2024