De jaarlijkse zomerserie On The Roof, die zich hoog (en soms ook droog) afspeelt op het dak van een bedrijfspand in Amsterdam Noord, staat borg voor aangename verrassingen. Dit keer wist programmeur Felix Hildenbrand twee muzikanten die al acht jaar niet meer hadden samengewerkt, te verleiden om het nog een keertje over te doen. En dat bleek een schot in de roos, het zoveelste inmiddels.
door Ton Maas (tekst en foto's)
Hoe bijzonder het is dat gitarist, componist en zanger David Golek weer eens het podium deelde met zangeres Simin Tander, was misschien niet alle aanwezigen meteen duidelijk. Dát het bijzonder was wel: daar kon je al tijdens het eerste nummer nauwelijks nog omheen. Tander behoort namelijk tot de categorie muzikanten die het risico lopen beter te zijn dan goed voor ze is. Dat zit zo: als je een stem hebt met een bereik als het hare, loepzuiver elke toon weet te treffen en ook nog eens over dictie en timing beschikt waar anderen slechts van kunnen dromen, dan is het heel verleidelijk om daar maximaal gebruik van te maken. Zeg maar al je charmes in de strijd werpen om je publiek te behagen en indruk te maken.
Optimaal versus maximaal
Simin Tander gaat echter steevast voor optimaal in plaats van maximaal en maakt alles wat ze doet ondergeschikt aan haar muze, de muziek zelf. Ook als ze los gaat, bouwt ze geen toeren. Zelfs als stralend middelpunt van de belangstelling is ze nog altijd dienstbaar. Gisteravond was ze dat ook aan de man met wie ze acht jaar geleden een bijzondere cd maakte: Folksongs from Another Land. Dat andere land bevindt zich in het hoofd van David Golek, want hij is het die ze schreef. En nee, natuurlijk zijn het geen volksliedjes - ze zijn immers gecomponeerd - maar het zijn wel liedjes met wortels en die zijn in Goleks geval van overal en nergens.
Een grap is alleen een grap als...
Waar Tander straalt en het grote gebaar niet schuwt, verschuilt Golek zich het liefst achter zijn haar en houdt het bij voorkeur klein. Ook hij is dienstbaar aan de muziek, maar op een heel andere manier. In zekere zin is hij een raadsel. Zijn muziek is rank, gracieus en lichtvoetig, maar zijn thematiek is ernstig, soms zelfs ronduit zwaar op de hand. Dat hij serieus overkomt, weet hij maar al te goed. Dus als hij een grapje maakt, vertelt hij er steevast bij dat het een grap is en doet dat zo onderkoeld dat het alleen nog maar grappiger wordt.
Spelen met het spel
Maar in dit samenwerkingsverband kruipt Golek als performer wel een stuk verder uit zijn schulp dan in Tiltan, het instrumentale kwartet waarvoor hij ook alle muziek schrijft. Om te beginnen moet hij hier in z'n eentje de volledige instrumentatie verzorgen en dat vereist het nodige voetenwerk op loop station en effectpedalen. En bovendien is hij ook als zanger actief. Daarbij probeert hij het niet tegen Tander op te nemen - wat een bij voorbaat verloren strijd zou zijn - maar eist een heel eigen rol voor zich op waarin hij soms ook weer op humoristische wijze commentaar lijkt te leveren in de vorm van licht verwrongen klanken. Maar of dat ook zo is, zal hij je nooit vertellen. Daarvoor is de ambiguïteit hem te dierbaar.
Een ode als ode
Het duo bracht zoals beloofd voornamelijk repertoire van hun gezamenlijke cd. 'Jij hebt alle nummers geschreven, toch?' Vroeg Tander met een knipoog. 'Zeker', beaamde Golek. 'Behalve dat ene nummer van Prince, Dat had ik overigens ook graag geschreven. Dan was ik nu een stuk rijker geweest.' De weinige covers die de revue passeerden, waren trouwens van een bloedstollende schoonheid. Zo bracht Tander een traag meanderende ode aan een van haar favoriete songwriters, Leonard Cohen, middels de ode die Canadese dichter en zanger zelf ooit bracht aan de Sisters of Mercy ('I hope you run into them soon!').
Geweldloos respect
Ook de manier waarop zij en Golek dat aanpakken, is opmerkelijk. Aan de ene kant gaan ze uiterst respectvol te werk, dus zonder de melodie geweld aan te doen. Maar alvorens aan het laatste couplet te beginnen, mocht er even in alle vrijheid geïmproviseerd worden. Extreme vocale acrobatiek werd daarbij niet geschuwd. Ronduit adembenemend is het wat Tander dan allemaal uithaalt! Vervolgens hernam ze de vertolking van Cohens song verrassend met een stukje 'gesproken' zang. Ook een nummer van Tom Waits werd op soortgelijke wijze onder handen genomen als toegift. Hoewel de interpretatie van Holly Cole onmiskenbaar doorklonk in Tanders benadering, wist ze ook aan Take Me Home een oorstrelende eigen draai te geven.
Het ongelijk van ongelijk
Maar waarom was het dan nog meer zo bijzonder dat Golek en Tander weer eens samen optraden? Dat heeft eigenlijk vooral te maken met de wispelturigheid en de grilligheid van succes. Want waren de twee muzikanten qua naam en faam destijds nog redelijk aan elkaar gewaagd, inmiddels is Simin Tander - zeer terecht overigens - doorgestoten in de vaart der volken en viert internationaal grote successen, terwijl David Golek ondanks zijn formidale talent als componist, gitarist en zanger - zeer ten onrechte - nog altijd enigszins in de marge opereert. Daar moet hoognodig verandering in komen. En dat van die krachtmeting was natuurlijk een grapje!
Meer info:
David Golek
Simin Tander
On The Roof
