Eerste editie Ud Festival binnenkort van start Arabische luit verbindt Oost en West tijdens nieuw festival zondag 2 oktober, 2016

Met het Ud Festival is ons land weer een splinternieuw festival rijker. De eerste editie, georganiseerd door het Amsterdams Andalusisch Orkest in samenwerking met Theater De Meervaart, wordt van 14 oktober tot 13 november gehouden op diverse podia in Amsterdam, Utrecht en Den Bosch. Het boordevolle programma bevat naast optredens van Nederlandse ûdspelers en collega muzikanten uit Griekenland, Palestina, Turkije, Marokko en België ook een concert van de Tunesische zanger, componist en virtuoos Dhafer Youssef, die zijn nieuwste cd 'Diwan Of Beauty And Odd' zal presenteren in het Concertgebouw in Amsterdam. Een vooruitblik.

door Bas Springer

De ûd (soms ook geschreven als oud) is een fretloze Arabische korthalsluit met een druppelvormige klankkast. De gracieuze ûd wordt in de Arabische wereld beschouwd als het oudste muziekinstrument en als ‘de koning der instrumenten’. Typerend zijn de vijf paar dubbele snaren plus enkele bassnaar, die met een plectrum worden getokkeld. De ûd, oorspronkelijk afkomstig uit Perzië, is het belangrijkste instrument in de Arabische wereld en is de voorloper van de Europese en de oosterse luiten (al ud - Arabisch voor 'het hout' - werd verbasterd tot lute en luit). Het instrument werd in de achtste eeuw via het Iberische schiereiland in West-Europa geïntroduceerd, naar alle waarschijnlijkheid door cultuurvernieuwer Ziryab, die de ud meebracht uit Bagdad en het Europese muzikale landschap daarmee voorgoed veranderde. Hij was het die de ûd vernieuwde door het vijfde snarenpaar toe te voegen. Vandaag de dag is de ûd niet meer weg te denken uit de Andalusische muziek, uit jazz en spirituele muzie . Hedendaagse meesters als Anouar Brahem, Rabih Abou-Khalil en Dhafer Youssef zijn tot ver buiten de Arabische wereld geliefd vanwege hun modernisering van de ûd door het instrument in te passen in wereldmuziek, jazz en folk. Zowel Rabih Abou-Khalil en Dhafer Youssef zullen tijdens de eerste editie van het Ud Festival hun opwachting maken.

Oost en West
'De ûd verenigt het mooiste wat Oost en West gemeen hebben', aldus festivaldirecteur Yassine Boussaid, die in samenwerking met Theater De Meervaart in Amsterdam, waar hij werkt als programmeur, een boeiend programma samenstelde met tal van nationale en internationale ûdspelers. Naast in Nederland gevestigde muzikanten als Haytham Safia, Nizar Rohana, Mohamed Ahaddaf en Mehmet Polat zullen ook Rabih Abou-Khalil (Libanon), Yahya Salem (Irak-België), Omar Bashir (Hongarije), Karim Baggili (België), Kyriakos Kalatzaidis Trio (Griekenland), Yurdal Tokcan (Turkije), Orchestre Temsamani (Marokko) en Trio Qasyon (Syrië) aantreden. Deze buitenlandse gasten vertegenwoordigen de diverse stijlen uit de Levant en de landen rondom de Middellandse Zee.

Dhafer Youssef
Een van de verwachte hoogtepunten van het Ud Festival is een optreden van de wereldvermaarde Tunesische zanger, componist en luitist Dhafer Youssef, die op 2 november in de Grote Zaal van het Concertgebouw zijn nieuwste album Diwan of Beauty and Odd presenteert. Youssef verzorgt naast het Ud Festival nog enkele optredens, en wel op 29 oktober in de Handelsbeurs in Gent en op 30 oktober in LantarenVester, als onderdeel van Festival Jazz International Rotterdam 2016. Diwan Of Beauty And Odd is Youssef’s zevende album en zijn eerste met een all-star formatie, waarin onder meer jazztrompettist Ambrose Akinmusire en pianist Aaron Parks, representanten van de nieuwe Amerikaanse jazzgeneratie. De uitermate boeiende wisselwerking tussen deze talentvolle jazzmuzikanten en in traditionele soefizang en Arabische muziek geschoolde Youssef levert elf overwegend instrumentale nummers op die uitnodigen tot reflectie en contemplatie. Indrukwekkend hoe Akinmusire en Parks improviseren terwijl snaarvirtuoos Youssef klagerige falset-oerkreten uitstoot.



Ook schrijver Abdelkader Benali, theatermaakster Meral Polat en storyteller Raphael Rodan hebben hun naam aan dit festival verbonden en zullen vanuit hun vakgebied reflecteren op de ûd met inspirerende verhalen en fraaie zang.

Zie voor het volledige programma: udfestival.nl