Nadat Fuensanta samen met Eve Matin de aftrap hadden gegeven voor een nieuwe zomerserie concerten onder de inmiddels vertrouwde vlag van On The Roof, was de beurt aan zanger, ûdspeler, componist en bandleider Nawras Altaky om een avond te verzorgen onder de blote hemel van Amsterdam Noord, op het dakterras van HoogtIJ. Stan Rijven was erbij om voor MixedWorldMusic verslag te doen.
door Stan Rijven (foto's Sophie Conin)
Laten we het ook eens hebben over migratie als zégen. Over de muzikale rijkdom die dankzij migranten floreert in de subcultuur van dikwijls vergeten mini-podia. Want wie buiten de platgetreden paden treedt - pakweg popzalen als Burgerweeshuis, Doornroosje, Paard, Paradiso en Vera - ontdekt een vitale muziekscene waar de ándere toekomstmuziek volop resoneert. Daar tintelt een nieuwe generatie die zich niet laat vangen in de anglo-amerikaanse mal. Afkomstig uit de wereldwijde diaspora prikkelen al deze nieuwe makers, juist wegens hun bi-culturele achtergrond, ons derde oor.
Eldorado voor muzikale ontdekkingsreizigers
In Amsterdam zijn het plekken als Maqam, Mezrab, Munganga, Podium Mozaïek en de concertseries Old Roots New Routes en On The Roof waar deze diaspora-dialoog zich manifesteert. Als evenzoveel laboratoria van de toekomst bieden ze, laagdrempelig en intiem, een eldorado voor muzikale ontdekkersreizigers, zoals het concert van Nawras Altaky fraai illustreert.
Vluchtverhaal indringend verklankt
Verscholen op een industrieterrein in Amsterdam Noord, op het dak van een anoniem kantoorpand met weids uitzicht over het IJ, ontrolt zich sinds 2012 elke zomer de concertreeks ‘On The Roof’. Een brede trap fungeert er als tribune, een fladderend zeil biedt bescherming tegen de weergoden. Tegelijkertijd verleent dat wapperlawaai extra lading aan het verhaal van een charismatische verschijning die met ‘Arise’ zijn vluchtervaring vanuit Syrië in muziek vertaalt. Oftewel, ûd-speler en zanger Nawras Altaky. Terecht een rijzende ster wegens zijn even vanzelfsprekende als sublieme fusion van Syrische traditie met hedendaagse crossovers. Zijn zeskoppige band met onder meer Oene Van Geel (viool), Udo Demandt (percussie) en Teis Semey (elektrische gitaar) verzorgt met meanderende souplesse de context. Om het even leunend op maqam, jazz en middeleeuwse muziek.
Muzikaal avontuur met stevig anker
Opvallend is hoe Altaky zijn ooit met moeite verworven instrument al staande bespeelt, alsof hij een elektrische gitaar hanteert. Die gedecideerde houding verleent zijn optreden extra dynamiek alsmede een stevig anker voor alle musici. Zij begeven zich vol overgave in dit avontuur.
Dans tussen kans en keuze
Spelenderwijs transformeert de geschiedenis van een anonieme asielzoeker tot een universele ervaring. Terloops en onderkoeld benoemt Altaky de details van zijn vluchtreis, refererend aan 'met bloed bevlekte sandalen' en 'ik had geen routekaart maar volgde de voetsporen van mijn voorgangers'; aan de ultieme beslissing die elke vluchteling beschoren is: 'de dans tussen kans en keuze'. Al dansend over wiekende toonladders bezingt Altaky zijn levensloop; daaronder woelt echter een tergend besef. Toen hij recentelijk in Turkije optrad, wist hij zijn familie op nog geen 100 km afstand, maar wegens strenge regels alsnog onbereikbaar. Ondanks deze zware ondertoon sublimeert hij, brede glimlach paraat, dit droomconcert tot een verlichte les in aanvaarding. Daarmee manifesteert Altaky zich tot meer dan een musicians musician, en is hij dit jaar terecht verkozen tot Stadscomponist van Utrecht. Een stad die met andere grote ûd-spelers als Munir Goran, Nizar Rohana en Haytam Safia voortaan eigenlijk best ÛDrecht mag heten!
Deze zomer nog te zien bij On The Roof:
10 juli - dubbelconcert: Sydney Lowell / Flamingo Anonymous
16 aug- Olaiá Night
29 aug- Shishani
04 sep - Nizar Rohana Trio
19 sep - dubbelconcert: Mira Thompson / Teis’ Semey’s Midnight Mess
