Lina_Raül Refree in Muziekgebouw aan ’t IJ Nieuwe wegen voor de fado maandag 28 november, 2022

De tijd dat Mariza nog voor opschudding zorgde in fadoland met haar platinablonde en gemillimeterde haar en foute (want niet driehoekige) zwarte sjaal ligt inmiddels definitief achter ons, zo bleek zondagavond tijdens het optreden van zangeres Lina met toetsenist Raül Refree zondagavond in Amsterdam. Want hoewel Lina onversneden Portugese traditie vertolkt, wordt die door de Spaanse popproducer Refree omlijst met klanken die de fadopolitie van weleer een rolberoerte zouden hebben bezorgd.


door Ton Maas (tekst en foto's)

De dreunende bassen waarmee het optreden in het aardedonker begon, deden de grote zaal van Muziekgebouw aan ’t IJ zowat schudden op haar grondvesten. Overstuurde klanken uit elektrische piano en analoge synths vormen samen met trage, golvende akkoorden uit de concertvleugel een verrassende nieuwe habitat voor de inmiddels ruim twee eeuwen oude liedkunst uit Lissabon en Coimbra.

Duisternis en verlichting
De manier waarop het tweetal de live-uitvoering van hun indrukwekkende debuutalbum uit 2020 aanpakte, vormde zowel de kracht als de zwakte van het concert. Van begin tot eind was de voorstelling een totaal gescript en aaneengesloten geheel met slechts één onderbreking, die na ruim een half uur enige ruimte bood voor ontlading in de vorm van applaus. Veel te zien was er ook niet, want het toneel bleef grotendeels in duisternis gehuld. Merkwaardig genoeg werd Refree, gezeten achter zijn instrumenten, vaker aangelicht dan Lina, die soms zelfs tijdens het zingen onzichtbaar bleef. Tijdens de schaarse momenten van verlichting werd duidelijk dat de aankleding ook niet bedoeld was om het oog te strelen. Zo droeg Lina een nogal vormloos donker gewaad dat het midden hield tussen een monnikspij en een soepjurk.

Betoverende combinatie
Dat er ondanks dat alles geen sprake was van afstandelijkheid, kwam met name door de alles verzengende intensiteit van Lina’s zang, die nog eens onderstreept werd door de weliswaar opgevoerde maar tegelijk ook sobere instrumentatie. Het leverde een wonderbaarlijke en betoverende combinatie van heftigheid en verstilling op. Met dit gedurfde project tonen Lina en Refree overtuigend aan dat de aloude fado ook buiten het keurslijf van de traditie prima kan gedijen.




meer nieuws
Betoverende samenzang in de Amstelkerk
maandag 11 maart, 2024
Soloconcert van Nani Vazana in de Roode Bioscoop
zondag 10 maart, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
vrijdag 1 maart, 2024
Uitverkochte Cloud Nine zaal op stelten gezet
maandag 19 februari, 2024
In Amsterdam, Utrecht en Den Haag tussen 8 maart en 22 juni 2024
woensdag 14 februari, 2024
Daverend optreden bij De X
maandag 12 februari, 2024
Tref begeleidt balfolk in De Omval
dinsdag 6 februari, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
donderdag 1 februari, 2024
Een persoonlijke impressie
maandag 29 januari, 2024
Monica Akihary met Boi Akih op Jazz Podium Hot House in Leiden
zaterdag 27 januari, 2024