Zangeres Niki Jacobs heeft het bijzondere vermogen om andermans muziek zodanig naar haar hand te zetten dat het lijkt alsof het haar eigen stukken zijn. Niet alleen hertaalt ze de teksten in het Jiddisch, ook haar interpretaties zijn steevast eigenzinnig en trefzeker. En dan de arrangementen - altijd weer om je vingers bij af te likken.

door Ton Maas (tekst en foto's)

Eind vorige week – vlak nadat de theaters weer open mochten – presenteerde Jacobs in de intieme Uilenburger Sjoel haar nieuwe cd The Ballad of Mauthausen. Ze koos ervoor om de liederencyclus van Mikis Theodorakis en Iakovos Kambanellis in te bedden in een breder verhaal: tussen de grote joodse migratiegolf aan het einde van de negentiende eeuw en de revival van de joodse levenswijze en cultuur in de Verenigde Staten. Door die opbouw is het niet een uur lang kommer en kwel, maar eindigt de voorstelling in een opmaat.



Uitgekiend
Alles aan het nieuwe programma is precies uitgekiend, van de repertoirekeuze en de arrangementen tot aan het lichtontwerp en de spanningsboog. Anders dan gewoonlijk richt Jacobs zich alleen vooraf en na afloop in woord tot haar publiek, zodat de concentratie van het optreden nergens wordt verbroken. Naar het einde toe kantelt langzaam de stemming en laat ze ook de muzikale teugels vieren. Dan mogen violist Ro Krauss en trompettist Ruud Breuls een paar keer flink uitpakken met respectievelijk balkanese en jazzy omzwervingen.

Fijntjes ontregelen
De andere twee leden van het kwartet zijn oude bekenden, althans voor wie Jacobs al langer volgt. Accordeonist Peter van Os en cellist Emile Visser duiken regelmatig op in haar ensembles en op de plaat. Visser mag tussen de liederen van de Mauthausen Cyclus door de zaak even fijntjes ontregelen met schurende dissonanten, zo nodig van orkaankracht. Om tot grote schoonheid te komen, hoef je niemand te behagen.

Totale concentratie
Doordat alles op zijn plek valt, is dit op afstand het sterkte programma dat Jacobs tot dusver heeft gebracht. Waar de concentratie in eerdere gevallen wel eens weglekte in té losse (en daardoor ook te lange) conversaties met het publiek, bleef de aandacht nu een uur lang gericht op de kern en zorgde Jacobs ervoor dat alle ogen en oren op haar gericht bleven. En natuurlijk op haar voortreffelijke muzikanten.

Trouw aan oude liefde
Wat ze ook doet, haar liefde voor de popmuziek verraadt Jacobs nooit. Ooit bracht ze velen in vervoering met A Fisbank in Himl, haar interpretatie van Stairway to Heaven, de megahit van Led Zeppelin. In deze voorstelling onthaalt ze haar publiek op twee nieuwe juweeltjes: Sjlachtbrider (Brothers in Arms van Mark Knopfler) en Lib Mikh Tsartlekh (Elvis Presley’s Love Me Tender). En bij wijze van vast herkenningspunt zingt ze voor de zoveelste keer Blondzjendiker Fremder (Wayfaring Stranger), een Amerikaans volksliedje dat op poëtische wijze de levensweg verklankt en zelf ook al een heel leven vol veranderingen achter de rug heeft.



Niki Jacobs nieuwe cd The Ballad of Mauthausen verschijnt eind deze maand.

Kijk hier voor meer informatie over Niki, de cd en haar concerten.

Speellijst
10 dec - Groningen, Synagoge
11 apr - Enschede, Theater Concordia (locatie: synagoge)
16 apr - Naarden, De Mess
18 apr - Assen, Boederij Kamps
23 apr - Roden, Theater de Winsinghof
24 apr - Amerongen, Kasteel Amerongen
25 apr - Amersfoort, Theater De Lieve Vrouw
30 apr - Heerhugowaard, Ontmoetingskerk
1 mei - Enkhuizen, De Drom
2 mei - Haarlem, Philharmonie
4 mei - Amsterdam, Kleine Komedie
5 mei - Den Haag, Duinzichtkerk
6 mei - Meerssen, Synagoge
7 mei - Deventer, Theater Bouwkunde
8 mei - Zaandam, Bullekerk
9 mei - Brielle, Synagoge