De Amsterdam Klezmer Band is begonnen aan haar theatertournee. MixedWorldMusic bezocht de voorstelling.
door Ton Maas
Al dik vijftien jaar zet de Amsterdam Klezmer Band op binnen- én buitenlandse podia de zaak op stelten. Hun optreden staat overal garant voor een uitzinnig swingend feestje. Maar het werd tijd voor iets anders: het theater lonkte, vanwege de sfeer en het feit dat de mensen gaan zitten om te luisteren – en natuurlijk ook gewoon als nieuwe uitdaging. Maar hoe pak je dat aan? Om te beginnen was er een verhaal nodig dat zich leende om er een complete voorstelling aan op te hangen. Zanger Alec Kopyt vond het in een roman van Isaak Babel over de boevenkoning Benja Krik, die honderd jaar geleden oppermachtig was in Odessa. De bruiloft waarbij Benja zijn lelijke zuster ‘uithuwelijkt’ aan een schone jongeling, is de setting waarin het drama zich afspeelt, want net als in The Godfather (zou Puzo deze verhaallijn hebben gepikt?) gebruikt Benja het feest als dekmantel voor een grote opruimbeurt.
Boevenkoning Benja
Een toneelstuk is Benja uiteraard niet, al werd in de persoon van Dick Hauser wel een echte regisseur aangetrokken. Hij bewerkte fragmenten uit de roman tot teksten voor de beide vertellers, saxofonist Job Chajes en zanger-percussionist Alec Kopyt. Er valt regelmatig wat te lachen, maar echt hilarisch wordt het als Kopyt naast Chajes staand diens zinnetjes met veel misbaar in het Russisch ‘nadoet’.
Behalve voor de toevoeging van attributen als tafels, stoelen, glaswerk en een tweetal reusachtige kooldraadlampen (energieslurpers die niettemin vanwege hun functie als sfeerverlichting gevrijwaard blijven van de EU-ban op gloeilampen) heeft Hauser ook gezorgd voor een wat dynamischer toneelbeeld dan de gebruikelijke halvecirkelopstelling van de band. Volgens de bijsluiter hebben de heren zelfs kostuumadvies tot zich genomen, dus over de visuele kant van de zaak is in elk geval nagedacht.
Vlammend en hecht ensemblespel
Dat de muziek voor Benja over het algemeen wat traditioneler klinkt dan de meeste recente studioplaten van de band, ligt gezien het historische karakter van het verhaal voor de hand. Wat niet wegneemt dat er verrassende momenten zijn, zoals het statige en ietwat slepende stuk waarin klarinettist Janfie van Strien uitgebreid mag schitteren. Het repertoire kwam grotendeels tot stand via compositieopdrachten aan bandleden, verstrekt door degenen die met de coördinatie van het project waren belast, een werkwijze die de AKB al enkele jaren volgt.
Wat juist in deze setting duidelijk wordt, is de cruciale rol die al vele jaren wordt vervuld door accordeonist Theo van Tol. Kalm en onverstoorbaar houdt hij zelfs tijdens de heftigste muzikale erupties de zaak met akelige precisie in het gareel.
Concerten
Voor de speellijst, zie www.amsterdamklezmerband.com
en natuurlijk de agenda op deze MixedWorldMusic-site.
