Een eindeloze rij reggae in alle soorten en stijlen - dat is het eerste wat je ziet wanneer je Honest Jon’s binnenloopt, een platenwinkel aan Portobello Road in de modieuze Londense wijk Notting Hill. Niet zo vreemd, gezien de Caribische herkomst van veel mensen in deze buurt. De winkel biedt een scala aan verrassingen voor liefhebbers van uitzonderlijke muziek, waaronder uitgaven op een eigen label.
door René van Peer
Honest Jon’s is een zaak waar je gemakkelijk aan voorbijloopt. Maar eenmaal binnen kun je er gemakkelijk uren doorbrengen. De beperkte ruimte is optimaal benut om maar zoveel mogelijk titels te kunnen bergen, op cd en vinyl. “We zijn er trots op dat we een kleine winkel met vinyl hebben”, zegt Alan Scholefield, een van de twee huidige eigenaars. “Pas de laatste vier jaar zijn we ook via internet gaan verkopen. We waren huiverig voor die manier van werken waarbij je geen direct contact hebt met de liefhebbers die onze klantenkring vormen. Maar het was meteen een succes. Zonder internet zouden we als winkel niet meer bestaan.”
Duizelingwekkende veelvormigheid
Al is reggae een van de muzikale steunpilaren van Honest Jon's, in de schappen vind je de uithoeken van de muziek verzameld. Doorsnee pop zul je er, een enkele uitzondering daargelaten, niet aantreffen, maar muziek uit Afrika en Azië is in duizelingwekkende veelvormigheid aanwezig. Net als uiteenlopende genres Amerikaanse muziek, van vroege deltablues tot rauwe, elektrisch versterkte gospel, van muziek bij rondreizende medicine shows tot de getormenteerde falset van de diepreligieuze mijnwerker uit de Appalachen, Roscoe Holcomb. Maar ook uitzinnige impro en een breed palet aan urban dance. Rondspeuren bij Honest Jon’s is frustrerend en opwindend tegelijk door de overdaad aan verrassingen en onbekende grootheden die je zou willen beluisteren.
Hoe Jon begon
Het begin van de winkel ligt in 1974. Om wat bij te verdienen besloot Jon Clare, een student aan de University of London, met een vriend lp’s op te kopen en weer in de verkoop te doen. Scholefield: “Ze huurden een leegstaande slagerij aan Golborne Road en plakten een papier op de etalage waar ‘Wij kopen platen’ op geschreven stond. Dat leverde meteen vijfhonderd albums op, die grif van de hand gingen. Jon was vooral geïnteresseerd in jazz, zijn compagnon David Ryner in soul. Het liep zo goed dat ze na vijf jaar moesten uitkijken naar een ruimer onderkomen. Dat werd het adres aan Portobello Road, een paar straten verderop. Na dagen opknappen, inrichten en loodzware dozen vol platen sjouwen, kwam er een schilder voor een uithangbord. De twee waren te moe om een naam te verzinnen. De schilder vroeg hoe de eigenaar heette, en toen ze later uitgerust en opgefrist bij het pand terugkwamen, was de naam een voldongen feit.”
Notting Hill Carnival
Met het oog op de uitgebreide Caribische gemeenschap – de straat is niet voor niets het toneel van het jaarlijkse Notting Hill Carnival – werden ze al vroeg een speciaalzaak op het gebied van reggae. Een eigen inkoper zorgde voor een rijk geschakeerde, steeds actuele collectie. Al bleef de nadruk liggen op soul en jazz, eigenhandig bijeen gescharreld tijdens uitgebreide trips door de Verenigde Staten, muziek van over de hele wereld werd meer en meer onderdeel van de collectie. Scholefield: “We namen al het geld op van de bank, staken de oceaan over en besteedden alles aan het opkopen van platen. We waren bekend bij verzamelaars, dus we raakten altijd wel kwijt wat we opgekocht hadden. We hadden veel vaste klanten. Een jonge moeder uit de buurt die elke week wel een uurtje bij ons doorbracht. Dj’s uit heel Londen kwamen bij ons langs voor platen die ze in hun sets konden gebruiken. Blanke jongeren waren gek op de muziek in onze collectie. Maar zwart Londen was in feite onze muzikale thuisbasis.”
Soundsystems
De eerste grote verandering kwam toen Jon Clare de zaak van de hand wilde doen. De winkel werd leegverkocht, terwijl nieuwe voorraad de appartementen van Scholefield en zijn collega Mark Ainley langzamerhand tot de nok toe vulde. Tegen eind augustus gooiden ze het pand op slot vanwege het Notting Hill Carnival. “Het plafond stortte in door de geluidsdruk van de soundsystems”, zegt Scholefield. “Als we open waren geweest, waren er doden gevallen. We zochten Jon op, die op dat moment in de VS zat, en namen de zaak van hem over. Twee jaar lang hadden we het ongelooflijk druk. Het was de laatste piek. Mensen kochten alsof ze bezeten waren. En toen, in vijf jaar tijd, veranderde onze handel van een levensnoodzaak in iets volstrekt overbodigs. We hadden net zo goed hoefsmeden kunnen zijn.”
Kinshasa One Two
Het oprichten van het eigen label was daar een reactie op. Damon Albarn, zanger van Blur en onlangs de drijvende kracht achter Kinshasa One Two van DRC Music, was al jaren een regelmatige bezoeker. Scholefield: “Als buurtbewoner kwam hij zo'n beetje om de paar dagen aanwaaien. We hadden heel lang geen idee van zijn status, wisten alleen dat hij een niet te verzadigen nieuwsgierigheid had naar muziek uit de hele wereld. Door mensen als hij zijn we altijd doorgegaan, tegen de verdrukking in. Als hij zich eenmaal iets in zijn hoofd gezet heeft, kan niets hem ervan afbrengen. Na jaren alles in zich opnemen wat wij hier te bieden hadden, kwam hij langs met een aantal cassettes die hij had opgepikt tijdens tournees van Blur. "Dat is waar ik nu naar luister", zei hij. "Ik wil dit uitbrengen. Laten we een label opzetten." En dat werd Honest Jon’s.'
Op cd én op vinyl
Het eerste album, Mali Music, kwam uit in 2002, met opnamen van Albarn met Afel Bocoum en Toumani Diabaté. Datzelfde jaar verscheen ook het eerste deel in de serie London Is the Place for Me, genoemd naar het nummer van calypsozanger Lord Kitchener. De serie is gewijd aan muziek uit de jaren vijftig en zestig van Caribische en Afrikaanse migranten die zich in Londen gevestigd hadden, en slaat een brug naar latere series met vroege opnamen uit de archieven van EMI (waar Albarn met zijn sterstatus vrij eenvoudig toegang tot kon krijgen) en eigentijdse vormen van migrantenmuziek. Daarin past zowel een cd met stomende, dansende elektronica van Notting Hill Carnival soundsystems als een album met Zuid-Afrikaanse shangaan, elektronische ritmes in een furieus tempo. De meeste uitgaven op cd én op vinyl.
London Is the Place for Me
Scholefield: “Wij doen wel suggesties, maar Damon heeft de beslissende stem. Dat houdt voor ons de verrassing erin. Hardcore archiefopnamen naast dromerige Berlijnse elektronica en regelrechte Britse folk. Een nachtmerrie voor marketinglui. Het laat Damon koud. Hij doet waar hij zin in heeft. En dus zijn gelijktijdig een re-release van The Return of Pipecock Jackxon van Lee ‘Scratch’ Perry en een nieuw album van dubsteppers Pinch en Shackleton uitgekomen. Een vijfde London Is the Place for Me is in de maak. En volgend jaar brengt Damon met Flea en Tony Allen een album uit onder de naam Rocket Juice and the Moon. Je kunt wel stellen dat Honest Jon’s zichzelf opnieuw uitgevonden heeft.”
contact
Honest Jon's, 278 Portobello Road, London, W10 5TE, England, tel: +44 208 969 9822, mail@honestjons.com. Dichtstbijzijnde metrostation: Ladbroke Grove op de Hammersmith & City-lijn en de Circle-lijn.
Ga hier naar Honest Jon’s online.