Op 1 mei 2014 is Juan Formell overleden, de legendarische bandleider en bassist van het Cubaanse Los Van Van. Veertig jaar lang pionierde hij in de Afro-Cubaanse muziek, met als heel voorname bijdrage het scheppen van de songo (stijl). Hij had al even de leiding van de band aan zijn zoon, drummer Samuel Formell, overgedagen. Toch was zijn overlijden onverwacht. Los Van Van tourt in juni door Nederland met een ode aan hun oprichter. Paradiso in Amsterdam, het Paard van Troje in Den Haag, en de Music Meeting in Nijmegen zullen kunnen genieten van dit spetterende orkest met een lange historie.

Dat Los Van Van een historische rol in de Cubaanse muziek heeft vervuld staat vast. Maar zeker is ook dat ze daar nooit in vastgeroest is geraakt. Vernieuwingsdrang heeft altijd boven aan het lijstje drijfveren van de band gestaan.

Songo
Charanga, songo, timba, aan de ontwikkeling van al deze stijlen hebben Juan Formell en consorten een bijdrage geleverd. Misschien is 'songo' nog wel de belangrijkste verworvenheid, een compleet nieuwe stijl, in de loop van de jaren zeventig ontwikkeld, elementen van son en gogofunk combinerend. Son, de traditionele liedjesstijl uit Cuba, die we allemaal kennen van de Buena Vista Social Club, en de Amerikaanse gogo. 'Go' is 'van' in het Spaans, dus songo als samentrekking paste ook nog eens naadloos in de bandnaam. Timbalero en drummer Changuito speelde een belangrijke rol bij die evolutie, omdat hij een snaredrumbeat introduceerde in de Cubaanse muziek.

Juan Formell 45 jaar bandleider
Na enkele jaren als dirigent van een orkest gewerkt te hebben, begon Formell eind 1969 zijn eigen band: Los Van Van, inmiddels 45 jaar geleden. Vanaf het begin werd de band flink beïnvloed door de charanga: Cubaanse songs die met Europese instrumenten gespeeld werden en waarbij strijkers een belangrijke rol speelden. Ook werd later de trombone toegevoegd en kwam na verloop van tijd ook de synthesizer om de hoek kijken.

Gogo = Van Van
Op de site van Music Meeting wordt Los Van Van treffend omschreven: 'Speel voor een willekeurige Cubaan het nummer Soy Todo of Esto te Pone la Cabeza Mala en er zal een brede glimlach op zijn gezicht verschijnen: Cuba en Los Van Van zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het Grammy-winnende orkest – dat dit jaar alweer zijn 45-jarige jubileum viert – verenigt drie belangrijke elementen van de Cubaanse muziek: hoogstaande klassieke opleiding, diepe Afro-Cubaanse roots, en invloeden van jazz-, rock- en popmuziek.
Van Van stond zelf aan de basis van muziekstijlen als de songo (Cubaanse son met Amerikaanse gogofunk) en de timba, een complexe modernisering van de salsa. Met vernieuwende baslijnen en pianopartijen, een viool- zowel als een trombonesectie, ironische teksten over alledag, en verrassende ritmeaccenten is Van Van al bijna een halve eeuw een referentie in de Cubaanse muziek.'

Concerten
do 5 juni: Paard van Troje, Den Haag
zo 8 juni: 1e Pinksterdag, Music Meeting, Nijmegen
ma 9 juni: 2de Pinksterdag: Paradiso, Amsterdam

Line-up van de concerten tijdens deze tournee
Yenisel Valdes – vocals | Mandy Cantero – vocals | Roberto Hernandez – vocals | Abdel Rasalps – vocals | Samuel Formell – drums, bandleader | Arnaldo Jimenez – bass | Joel Cuesta – congas | Julio Eladio Norona – güiro | Roberto C. Rodriguez – piano | Boris Luna – keyboards | Hugo Antonio Morejon – trombone | Alvaro Martinez – trombone | Edmundo Pina – trombone | Jorge Leliebre – flute, backing vocals | Pedro Fajardo – violin | Irving Frontela – violin

Playlist met succesnummers in vogelvlucht
Voor deze gelegenheid stelden we een playlist samen waarin we in vogelvlucht door 45 jaar Los Van Van lopen, in willekeurige chronologische volgorde.

En onvermijdelijk: een onweerstaanbare liveregistratie van
Esto te Pone la Cabeza Mala