Vorig jaar, op een van de warmste dagen van het jaar, vrijdag 18 augustus, met temperaturen oplopend tot boven de 30 graden, speelde de Toeareg-groep Atri N’Assouf (Ster van de woestijn) uit Niger op Lowlands. Hun hortende ritmes, door merg en been gaande samenzang, hypnotiserende gitaarriffs en jubelkreten werden vergezeld van de brandende zon boven Biddinghuizen. Haast ongemerkt transformeerde het kleiige Lowlandsterrein in een Sahara-achtige zandwoestijn. Op 18 mei speelt Atri N'Assouf in Paradiso, Amsterdam en 19 mei in Ribs & Blues in Raalte. MixedWorldMusic verloot 2x2 kaarten voor het concert in Paradiso, op zaterdag 18 mei.

Wil je 2 tickets winnen voor het concert in Paradiso op 18 mei, stuur dan voor 15 mei een mail aan info@mixedworldmusic.com, met in het onderwerp 'Atri in Paradio', en je maakt kans! Vermeld svp ook je mobiele nummer. 

Het voorprogramma wordt verzorgd door Joep Pelt. 
De dj deze avond is DJ mps PILOT. 

interview door Bas Springer

Atri N’Assouf werd in de festivalkrant van Lowlands geafficheerd als ‘de beste Toeareg-band sinds Tinariwen’. Een wat overdreven bewering, maar dat dit gezelschap veel te bieden heeft, bleek al op de cd Akal (Land). Op dit album is ook Tinariwen-zanger/gitarist Abdallah Alhousseyni en de groep Tartit te horen.

Vergeleken met andere Toearegbands klinkt Atri N’Assouf gevarieerder, lichter en vrolijker. Maak echter niet de fout hun muziek ‘Toeareg light’ te noemen, want dan doe je deze formatie schromelijk tekort. De melodieën zijn gebaseerd op traditionele Tamashek- en Amazigh-muziek, aangelengd met blues en rock.

Rissa Wanaghli
Drijvende kracht achter Atri N’Assouf is gitarist, zanger en componist Rissa Wanaghli, die in het verleden onder anderen bij Takirst N’Akal speelde. Samen met de Franse percussionist Alain 'Plume' Plumaizille, is hij de oprichter van de groep, die verder bestaat uit Mohamed Bilalan (ritmegitaar), Ahmed Cissé (bas) en Mama Walet Amoumene (vocalen).

Na afloop van hun sterke optreden op Lowlands ontmoet ik Rissa Wanaghli backstage. Wanaghli: ‘Ik componeer vooral liederen voor de opvoeding van kinderen, want bij ons in Niger ontbreekt er van alles aan de educatie op scholen. Ik zing dus om de mensen te onderwijzen. Ik zing ook over de eenheid van mijn volk en de vrede, en liedjes tegen het gearrangeerde huwelijk. Je kunt jonge mensen die elkaar niet eens kennen niet dwingen om met elkaar te trouwen.'

Tamashek
Gevraagd naar de oorsprong van de muziek van Atri N’Assouf, antwoordt hij: 'Onze basis is de traditionele muziek van de Tamashek (Berberstam die in Mali, Algerije en Mauritanië een nomadisch bestaan leidt; red.), die we vermengen met blues en rock. Zoals je weet komt de blues uit Afrika, maar ook de westerse rock heeft zijn roots op dit continent. Zo heb je in de muziek van de Tamashek elementen die sterk overeenkomen met westerse rock. In de westerse pers wordt onze muziek omschreven als desertblues, volgens mij een correcte term.'

Op de vraag naar zijn muzikale invloeden antwoordt Wanaghli: ‘Mijn grootste inspiratiebron is mijn oudere broer Abdallah Oumbadougou, die bij ons heel bekend is maar in het Westen nauwelijks. Hij was een van de eersten die de elektrische gitaar bespeelde, onder meer in de groep Desert Rebel, die nog in Europa en Canada heeft opgetreden. Abdallah heeft heel veel betekend voor de modernisering en popularisering van onze muziek. Van hem heb ik ook gitaar leren spelen.' Percussionist Plume vult aan: 'Abdallah Oumbadougou is de aartsvader van de Tamashek-muziek en heeft veel artiesten geïnspireerd, waaronder Bombino.’

Ritmegitaar
Wat is volgens Wanaghli typerend voor de muziek van de Tamashek? ‘Het meest typerende is het geluid van de ritmegitaar met zijn specifieke klanken en ritmes. Weet je dat de elektrische gitaar pas in de jaren tachtig in onze muziek geïntroduceerd werd? Daarvóór hadden we natuurlijk ook muziek, maar die bestond vooral uit traditionele gezangen, poëzie, percussie, violen die meestal door vrouwen bespeeld werden, en de tahardent, een eeuwenoude driesnarige luit.’

Hoe verklaar je de toenemende populariteit van desertblues?
‘Voor veel mensen in het Westen is de muziek van Toearegs iets nieuws. Jongeren zijn nieuwsgierig hoe wij de gitaren bespelen. Voor mij is het nog steedse een wonderlijke ervaring om te zien hoe westerse jongeren met ons meezingen en op onze muziek dansen. Probleem blijft natuurlijk wel dat ze onze taal niet verstaan. Daarom worden bij veel cd’s van Toeareg-groepen vertalingen van de teksten bijgevoegd.’

Mali en Niger
Aan het einde van het gesprek komt ook de politieke situatie in Mali en Niger ter sprake. Plume: ‘In het Westen heerst vaak een verkeerd beeld van de Toeareg. Veel mensen associëren de Toeareg in Mali en Niger met strenge, islamitische bewegingen, maar dat is absoluut niet het geval. De situatie in beide landen is momenteel erg gecompliceerd en voor buitenstaanders niet eenvoudig te begrijpen. Zelfs insiders weten niet precies wat er allemaal aan de hand is.’

Wanaghli vult aan: ‘Er zijn momenteel meer dan 300.000 Toeareg-vluchtelingen in Mali, Niger, Burkina Faso en Mauretanië, die alles achter zich gelaten hebben. Ze lijden ontzettend, maar het lijkt wel of niemand zich om hen bekommert. Er zijn wel organisaties die zich inzetten voor het lot van de Toeareg, maar die hebben beperkte macht en middelen. Het wordt hoog tijd dat de internationale gemeenschap zich het lot van de vluchtelingen in de woestijn gaat aantrekken.’

concert
zaterdag 18 mei, Paradiso, Amsterdam 
zondag 19 mei, Ribs & Blues, Raalte

cd
Atri N’Assouf - Akal (Atri Music / Xango)