Onder creatieve schuilnamen bracht een groep prominente muzikanten uit de Nederlandse latin, jazz en pop een even origineel als hitgevoelig concept de wereld in: Bongomatik. Op 17 september 2011 presenteerde de band zich op een bijzondere manier in het Bimhuis: in tien verschillende bezettingen. Interview en videobeelden op ons YouTube-kanaal.

door Charlie Crooijmans

Tijdens een van de World Blend Cafés in Amsterdam in de zomer van 2008 had Bongomatik, ‘Nederlands leukste band’, al een prachtige flyer, een goed verzorgde demo, een interview met trompettiste Maria Theresa in de Bazaar (Concertzender/Radio 6) en genoeg repertoire voor een album. Pas eind vorig jaar verscheen hun debuutalbum.

Waarom duurde het zo lang?
Bassiste Mika Ela: ‘We zijn in 2009 met de opnamen begonnen: met de ritmesectie bij Powersound, voor het echte livegeluid, en in de Gloep Studio van Schier Zaagsel voor de zang en het hammondorgel dat daar vast staat – voor optredens neemt hij gewoon zijn Fender Rhodes mee. En Schier heeft een erg drukke agenda. We hebben drie vocalisten en maken in onze muziek veel gebruik van koortjes. Daarnaast hebben we gewerkt met gastvocalisten als Lilian Vieira en de Haagse hiphopformatie Kern Koppen.’

Heeft Maria Theresa Bongomatik verlaten?
Mika Ela: ‘Ja, dat kon helaas niet anders: ze timmert tegenwoordig aardig aan de weg in Colombia. Maar we houden nauw contact, en als ze in de gelegenheid is, treedt ze met ons op als gastmuzikant. In Colombia kan ze er ook voor zorgen dat we op compilaties komen te staan. Op de cd speelt Maria Theresa nog gewoon mee. Haar trompetpartij is opgenomen samen met de ritmesectie. We hebben intussen wel een uitstekende vervanger, Jorge Cruz, die uit een heel andere hoek komt.’

Mika Ela, Al Siniterio, Schier Zaagsel, Aguilar Niente, Gia Tambor, Thom Cruise, Jorge Cruz, Helga Zaagsel, Beto. Rare namen eigenlijk…
Percussionist Al Siniterio: ‘De fakenamen maken deel uit van het Bongomatikconcept. We willen niet zomaar een Nederlands bandje zijn. Het gaat niet om wie we zijn, maar het gaat om Bongomatik. We houden niet van namedropping.’

Vertel eens wat meer over het concept.
Al Siniterio: ‘Bongomatik is geïnspireerd op de befaamde Bongomatik Company die allerlei maffe apparaten gefabriceerd heeft in de jaren vijftig. Dit gegeven is grappig genoeg een eigen leven gaan leiden op het internet. Bongomatik is ook een kreet voor alles wat in de jaren vijftig, zestig hip was en nu maf. De stijl van de jaren vijftig is heel sterk qua kleding, auto’s en muziek. Het positieve levensgevoel van toen proberen we te vertalen naar onze optredens. De wisselwerking met het publiek, zoals het voordoen van danspasjes, hoort daarbij. Gewoon met z’n allen een leuke en vrolijke tijd hebben. We dragen jarenvijftigkleding en roepen het publiek op om ook iets mafs te dragen: Wat zie jij er vandaag Bongomatik uit!’

Kan iedereen zich muzikaal in het concept vinden?
Mika Ela: ‘De muzikanten hebben een verschillende achtergrond (bebop, latin, impro, et cetera) maar staan open voor andere leuke, gekke dingen. Het moet wel bij ze passen en iedereen moet z’n ei kwijt kunnen. Bij elkaar wordt het een uniek geheel. We proberen zoveel mogelijk hokjes te slechten.’

Op de site staat: ‘Cuban soul, desert grooves, Bombay boogie en twelve tone funk...’
Mika Ela: ‘Met een knipoog natuurlijk, maar het dekt wel de lading. Het nummer Help Us Out gaat in de richting van de twaalftoonsfunk en ik ben bezig met het schrijven van een nummer met desertgrooves.’

Zijn het allemaal eigen nummers?
Mika Ela: ‘Het zijn bewerkingen van Cubaanse nummers en nieuw materiaal van verschillende bandleden. Iemand brengt een melodie of een volledig nummer in, waar we dan met z’n allen aan gaan werken tijdens de repetities. De teksten worden geschreven door de vocalisten zelf. De taal is afhankelijk van de vocalist en de sfeer van de muziek. Er is geen taalbarrière, het brabbeltaaltje van Kern Koppen werkt ook goed.’
Al Siniterio: ‘We hebben Lilian Vieira gevraagd om in het Engels te zingen, waar ze aanvankelijk voor terugschrok. In de jaren zestig, zeventig was dat juist heel hip. Denk maar aan Nat King Cole, een grote inspiratiebron voor ons. Het moet gewoon allemaal niet te serieus zijn, lekker maf. De muziek is soms ook ruig en rafelig maar toch gelikt en poppy.’

Wat is de rol van DJ Moodfood?
Mika Ela: ‘Als we ergens gaan optreden willen we haar het publiek in de mood laten brengen, zowel voor als na het optreden. De huis-dj heeft vaak een heel ander repertoire. In de toekomst willen we dat ze ook tussen de nummers draait;. Én zij is de ontwerpster van onze website.’
Al Siniterio: ‘De kern van Bongomatik heeft het concept bedacht en zij heeft het op een fantastische manier vertaald naar beeld.’

Wat is Jazzbits, het programma dat jullie in het Bimhuis presenteren?
‘Jazzbits is een speciaal programma, gemaakt voor theaters en jazzpodia. Bongomatik bestaat eigenlijk uit een stuk of vijf bands qua stijlen waar de muzikanten uit komen: een jazzband, een fusionband, een soulband, een salsaband, een moderne jazzband, enzovoorts. In de eerste set spelen we met tien verschillende kleine bezettingen een repertoire dat speciaal voor Jazzbits geschreven is. Hierin laten we al die stijlen horen en kan het publiek horen wat Bongomatik allemaal in huis heeft. Uiteraard zijn al deze nummers ‘op z’n Bongomatiks’ en zit er veel humor in de composities. In de tweede set laten we horen wat het oplevert als je dit allemaal bij elkaar voegt en spelen we in de volledige bezetting. Ook voor de grote bezetting zijn er veel nieuwe nummers geschreven. Het wordt heel spannend!’

concert
17 september 2011: Bimhuis, Amsterdam
Bekijk hier de videos van Jazzbits in  het Bimhuis op het YouTube-kanaal van MixedWorldMusic. De opnames zijn gemaakt door VPRO Jazz Live. 

Klik hier voor meer info over Bongomatik.

Bekijk hier de eerste videoclip van het album.

Lees hier het nieuws over de nominatie van de videoclip Adivinalo voor de Amerikaanse Jazz Journalists Association Awards.

Alle foto's zijn gemaakt door Monique Baan.