Hossein Alizadeh & Rembrandt Trio – Same Self, Same Silence7 april, 2021

Just Listen

Voor wie niet echt bekend is met het klassiek Perzische repertoire uit Iran, zal de muziek op deze cd vooral ‘oosters’ klinken. En inderdaad zijn de meeste stukken gecomponeerd door een van de beroemdste componisten uit Iran: luitist Hossein Alizadeh. Hij bespeelt hier een door hemzelf ontwikkeld instrument dat het midden houdt tussen de twee voornaamste luitachtigen uit het klassieke instrumentarium: de tar en de setar. Met zijn ijle, metalige klank vol subtiele zwevingen doet de shurangiz in de verte denken aan de veel bekendere sitar uit India. Dat is niet toevallig, want de klassieke muziek van Noord-India is voortgekomen uit de Perzische en de naam sitar is afgeleid van setar.
De muzikanten met wie Alizadeh hier samenwerkt, komen echter uit Nederland en hebben vooral hun sporen verdiend in de jazz. Zowel samen als ieder voor zich hebben Rembrandt Frerichs, Tony Overwater en Vinsent Planjer zich bovendien verdiept in de tradities van het Midden-Oosten. De maqams (enigszins vergelijkbaar met onze toonladders) en ritmische cycli uit de Arabische en Perzische muziek zijn voor hen inmiddels vertrouwd terrein.
Frerichs raakte jaren geleden in de ban van een voor hem onbekende klankwereld – die van de voorlopers van de moderne piano. Met zijn fortepiano, een instrument uit de tijd van Mozart, kruipt hij hier met lange ‘rollers’ regelmatig in de huid van de santur, een gehamerde citer die een voorname rol speelt in de klassieke Perzische muziek. Planjer bedient zich van zijn wereldbreed samengestelde percussieset die hij ‘whisperkit’ heeft gedoopt. Overwater boort met zijn imposante violone – de basvariant van de vedel uit de renaissance – nieuwe lagen aan in onontgonnen gebied, want de enige echt lage klanken die de klassieke Perzische muziek van huis uit kent, zijn afkomstig uit de diep resonerende tombak (vaastrommel).
Ondanks groot respect voor de traditie wordt hier wel degelijk gemorreld aan grenzen. Overwater en Frerichs geven harmonisch weerwerk aan melodieën uit de luit van Alizadeh. Overwater laat zijn violone met trefzekere flageoletten soms ‘opstijgen’ naar grote hoogte en plukt een enkele keer als een jazzbassist (wat hij natuurlijk ook is). Maar dankzij de ongewone klankkleur van hun instrumenten kom je als luisteraar nooit in de verleiding om te denken dat hier een typisch pianotrio aan het werk is met het begeleiden van een exotische gast. Sowieso is hier geen sprake van zoiets als solist en begeleiders. De vier muzikanten toveren met vereende krachten een muzikaal universum van ragfijne schoonheid tevoorschijn waarin je je als luisteraar met groot genoegen laat rondleiden door deze visionaire gidsen. (Ton Maas)





«« terug naar overzicht