Landless - Lúireach11 oktober, 2024

Glitterbeat / Xango 

Virtuoos & vermetel
Dit is een album om absoluut in te verdwijnen. Langs generaties-lange lijnen brengt het Ierse vocale viertal Landless echo’s uit het verleden naar het heden. Zelfs na eindeloos draaien raak je verloren in overgeleverde balladen die, op een enkele uitzondering na, tot ver na vroeger terugvoeren. Liedjes vol weemoed en verlangen, mysterie en moraal; over migratie en afscheid, gewonnen en verloren liefdes.
Liefhebbers van The Fairport Convention, The Pentangle en Steeleye Span zullen ervan genieten. Of niet, want op wat spaarzame instrumentale begeleiding na zingen deze meiden uitsluitend a-capella. Met melancholie als grondtoon bepaalt loepzuivere meerstemmige zang de melodie. Nomen est omen: groepsnaam Landless verwijst enerzijds naar de gemeenschap van bezitlozen waaruit deze traditionele liederen opbloeiden, anderzijds naar een tijd zonder afgetekende grenzen. Immers, beschouw je Noord-Europa als een apart continent dat Ierland en Engeland met IJsland, Scandinavië en Nederland via zee verbindt, dan ontstaat er een nieuw perspectief. De zee als traject die de ‘Celtic Connection’ verklaart, de reisweg waarlangs de Vikingen reisden, de routes die monniken als Ierlands patroonheilige Sint Patrick aflegden om er ‘het christendom te brengen’.
Uit die gemeenschappelijke noemer kun je al associërend vocale vrouwen-ensembles als Kongero (ZW), Las Lloronas (BE), The Silly Sisters (UK), Ygdrassil (NE) en Värttinä (FI) met Landless verbinden. Allemaal vernieuwden zij de folktraditie met een zelfbewuste feminiene benadering. Niet voor niets is het titelnummer Lúireach Bhríde vernoemd naar de Keltische godin Brigid, symbool van vrouwelijke kracht: ‘Een drievoudige godin van poëzie, genezing en transcendentie’. Bovendien betekent lúireach zowel een pantser als een hymne om bescherming. In dit geval breekt het vermetele viertal eerder het pantser van de luisteraar.
En hoe. In contrast met de heersende vrouwenstemmen van popzangeressen als Taylor Swift, Dua Lipa en Miley Cyrus, die elke publieke ruimte domineren, biedt Landless een verademing en waarschuwing ineen: terug naar de bron met ongekunstelde zang die de ziel kerft. Kairos in plaats van chronos. Daarmee bereikt Landless een trancedente ervaring die je terugvoert naar een tijdloze in plaats van tijdgebonden wereld. Overigens is dit hun tweede album na Bleaching Bones (2018). Wederom geproduceerd door John ‘Spud’ Murphy, die ook verantwoordelijk was voor het neo-folk succes van de groepen Lankum en OXN. (Stan Rijven)

«« terug naar overzicht