Roël Calister








Afro-Antilliaanse percussie in een dance-jasje Een interview met Kuenta i Tambú-bandleider Roël Calister 8 juni, 2011

We voelen Roël Calister, bandleider, percussionist, drummer en drumschoolhouder, aan de tand over zijn opzwepende percussieproject Kuenta i Tambú (KiT). KiT is begonnen als theaterproductie op basis van verhalende teksten in het Papiaments, maar heeft zich, met zijn Afro-Antilliaanse percussie in een jasje van dance, inmiddels ontwikkeld tot een enerverende podiumact voor in het clubcircuit en op festivals.


door Charlie Crooijmans

‘Kuenta i Tambú is eigenlijk begonnen als een theatervoorstelling voor kinderen’, vertelt Roël Calister, ‘van mij samen met verhalenverteller Wijnand Stomp. Kuenta i Tambú betekent dan ook letterlijk ‘verhaal en ritme’. We hebben met z’n tweeën een aantal voorstellingen gedaan en daarna is het zich gaan ontwikkelen met andere mensen. Rob van den Bosch (van Earth Beat; red.) zag er wel potentie in als podiumact voor in het clubcircuit en op festivals.’

Zijn het nog steeds verhalen die jullie brengen?
‘Ja, de verhalen zijn liedjes geworden, bijvoorbeeld over een gast die veel praat maar weinig zegt, of over een kalkoen die danst (E Kalakuna). Het zijn gewoon zelfverzonnen verhalen (in het Papiamentu; red.) die we in de groep of individueel bedenken.’

Hoe zit de muziek van KiT in elkaar?
‘De basis is Antilliaanse percussie. De chapi, een metalen hak, is zeer bepalend: hard, opzwepend en heel herkenbaar. Aan het conservatorium in Rotterdam heb ik Braziliaanse ritmes gestudeerd, dus die zijn er ook in verwerkt. Uit Nederland speelt dance een belangrijke rol. De housegrooves spelen we op onze eigen manier, op de instrumenten die we hebben. Er zijn elektronische effecten over de stemmen en de trommels, keyboards en gitaren. Maar het blijven voornamelijk eigenzinnige akoestische ritmes. We hebben een eigen manier van muziek maken. We zingen de bas in met de mond, en de stemmen hebben de rol van akkoorden. Stijlen als reggeaton, tambú, bubbling en bailefunk liggen aan de basis van de muziek van KiT.’

Heb je ook iets met jazz?
‘In de eerste twee jaar op het conservatorium heb ik jazzdrums gevolgd en daarna latinpercussie. Ik heb veel geluisterd naar Joshua Redman met zijn drummer Brian Blade. Maar ik ben ook fan van John Mayer. In latin zijn de namen Rubén Blades en Editus erg belangrijk voor mij geweest. Editus was een echte eyeopener omdat die latinritmes verbindt aan klassieke muziek.’

Leergierige veelvraat
Eigenlijk staat Calister open voor allerlei stijlen en ritmes. Als een leergierige veelvraat wil hij alles weten en bestuderen. Een van zijn grote voorbeelden is Cyro Baptista, die allemaal gekke dingen doet met percussie en effecten. Een andere inspiratiebron is zijn leraar en vriend Pernell Saturnino, met wie hij bij zijn zus, zangeres Izaline Calister, heeft samengespeeld; Roël Calister speelt inmiddels meer dan tien jaar in haar band. Vol enthousiasme wil hij de muzikanten noemen met wie hij heeft samengewerkt en van wie hij geleerd heeft, zoals Randal Corsen en Eric Calmes.

‘Van iedereen waar ik mee werk, leer ik iets. Ik kan nog wel twintig namen noemen. In de eerste zes jaar dat ik in Nederland woonde, was ik elke dag in de bibliotheek te vinden (Calister is in 1996 verhuisd van Curaçao naar Groningen; red.). Terwijl ik economie studeerde, luisterde ik naar muziek. In Rotterdam zat ik heel vaak in de Centrale Discotheek, die de grootste muziekcollectie heeft van Nederland. De informatie ligt op straat.’

Patronen op iPhone
Alles staat in Calisters iPhone opgeslagen. Ook de namen die ik en passant laat vallen noteert hij snel in z’n telefoon zodat hij ze later nog even kan checken. Niet alleen dat, maar ook als hij in de trein zit en een ritme bedenkt, zingt hij het meteen in om het later uit te werken. Hij laat me wat voorbeelden horen. ‘In de studio heb ik precies een beeld van wat het wordt en waar de breaks komen. Voor het nieuwe album speel ik alle percussie zelf in.’
 
Je geeft dus aan wat de anderen moeten spelen?
‘Ja, er zijn genoeg patronen, maar ze hebben natuurlijk ook een eigen creatieve inbreng. De optredens moeten wel verschillen van de cd.’

Je bent met KiT bezig aan een nieuw album dat eind dit jaar of begin volgend jaar verschijnt?
‘Ja, aan dit proces zullen Antilliaanse en Nederlandse artiesten meewerken en als special guest optreden. Ik wil nog geen namen noemen, maar in de loop van de tijd zullen we singles lanceren op iTunes of SoundCloud.’

Hoe zijn jullie als band eigenlijk bij elkaar gekomen?
‘We zijn vrienden die snappen hoe de Antilliaanse muziek en ritmes werken en openstaan voor nieuwe invloeden. Er hebben wel wat wisselingen plaatsgevonden. De huidige bezetting is Monica Mao Cheia, Vernon Chatlein, Roderick Volk, Matthias Holzner en ikzelf. Matthias, die van oorsprong Duits is, voegt de effecten en elektronica toe uit zijn laptop. Hij gebruikt daar Ableton-software bij, waar je echt elk geluid uit kunt halen. Er is eigenlijk een KiT 4 Kids (zonder elektronica), een familievoorstelling in theaters, en een KiT voor in de clubs en op festivals. Het is dus én én, zoals het een tweeling betaamt, anders verveel ik me.’

En wat is het verschil tussen tumba en tambú?
‘Het zijn beide 6/8- of 12/8-ritmes. Tumba is met blazers, piano, bas, bijna een heel orkest, en wordt gespeeld tijdens carnaval. Tambú is veel traditioneler en het meest Afrikaans. Er is één trommel, de tambú genaamd, chapi, handgeklap en voetgestamp. Het zijn eigenlijk klaagzangen met maatschappijkritische teksten. Door de kerk was tambú ooit verboden, maar het is nooit weggeweest. Nu nog wordt het tijdens eindejaarsfeesten uiygeoefend.’

Worden jullie ook gedraaid op Curaçao?
‘Ja, we hebben zelfs op nummer 1 gestaan met E Kalakuna. Onze muziek is wel afwijkend op het eiland, omdat wij traditionele instrumenten gebruiken. De meeste bandjes in de hiphopscene zijn meer georiënteerd op de VS en Puerto Rico. KiT gebruikt niet alleen elementen uit de tambú, maar ook uit muzik di zumbi, muziek van de geesten die gespeeld wordt op een grote trommel (die staat bij ons pontificaal op het podium) triangel en benta, een soort muziekboog. Muzik de zumbi geeft een mysterieuze sfeer. Een ander traditioneel instrument dat KiT gebruikt is de kachu, een koehoorn die met trompettechniek wordt bespeeld. Er zijn geen beperkingen. Ja, zelfs tabla, hang of steelpan is welkom om een nummertje mee te spelen.’


concerten
Kuenta i Tambú speelt de komende tijd op de volgende festivals:
zo 12 juni: Festival Rainbowpark, Dordrecht
do 16 juni: Roots on the Road, Studio K, Amsterdam
zo 19 juni: Houtfestival, Haarlem
za 25 juni: Nyama Festival, Delft
zo 26 juni: Wereldfeest, Utrecht
vr 5 augustus: Zomerterras, Vlaardingen
za 13 augustus: Antilliaanse Feesten, Hoogstraten (B)
 

Foto's door Eric van Nieuwland


meer features
Atlantic Music Expo 2022
26 december, 2022
Achtergronden bij El Ultimo Trago
23 december, 2009
Poëzie in de strijd tegen de wereldmuziekpolitie
24 december, 2009
Oumou Sangar�s Seya album van het jaar
26 december, 2009
Havana Cultura: een omvangrijk muzikaal project
20 juli, 2010
Zangeres op tournee in Nederland met nieuwe cd op zak
6 april, 2011
Ivoriaanse bassiste/zangeres presenteert nieuw project
27 februari, 2010
Gitarist Dom Flemons over Genuine Negro Jig
27 september, 2012
Portugees kwartet komt naar Nederland
26 maart, 2012
Malinese zanger voor drie concerten naar Nederland
14 september, 2010