Meesterlijke openingszet EN finale voor Celtic & Balfolk Night Ton Maas - zondag 19 februari, 2017

Hellman

Met maar liefst twee groepen zorgde de Zweedse draailierspeler Jonannes Geworkian Hellman voor onvergetelijke momenten tijdens de vijfde Celtic & Balfolk Night, gisteracond in De Doelen. De aftrap - Hellmans duo Symbio - kon ik helaas niet bijwonen, maar het overrompelende sluitstuk door het trio Garizim gonst nog steeds na in het hoofd.

Hellman3

Met zijn explorerende bewegingen door het niemandsland tussen folk, klassiek, elektronisch, minimal en impro bakent Hellman met vaste hand een eigenzinnig territoir af, bijgestaan door twee voortreffelijke kompanen: de goedlachse Jordi Carrasco Hjelm op contrabas en de supergeconcentreerde Elias Frigård op sopraan- en baritonsax.

Hellman2

Natuurlijk is Hellman schatplichtig aan de aartsvader van de moderne draailier, de Fransman Valentin Clastrier, die dan ook geëerd werd met een aan hem opgedragen stuk. Net als Clastrier bewaart Hellman gepaste afstand tot het wereldje van de (traditionele) folk, maar zonder zijn diepgelegen wortels in de traditie te verloochenen. Mede daardoor ontaarden zelfs de meest ontregelende escapades nooit in luchtfietserij. De vruchtbare grond van de volkse overlevering is door alles heen voelbaar. En als de groep tegen het einde van de set een muzikaal eerbetoon aan Hellmans onlangs overleden vader inzet, dalen kunstig verwerkte emoties van smart en verlies als een wolk van verstilling neer over het rumoerige festivalpubliek. Minuten lang is er zelfs geen kuchje te horen. Subliem!

dansers

Met deze editie zetten de programmeurs van de Celtic & Balfolk Night een moedige stap. Voor het balfolkgedeelte van het jaarlijkse evenement hoeft niemand meer te vrezen. Het overwegend jonge publiek van danslustigen weet de weg naar De Doelen inmiddels te vinden en laaft zich aan de overigens niet zelden voortreffelijke muzikale ondersteuning.
KV Express, de groep van trekzakvirtuoos Sophie Cavez, is daarvan de perfecte belichaming. Stuwende en opbeurende volksdansmuziek, maar dan wel met avontuurlijk knoppenwerk van Cavez, rake en messcherp geaccentueerde klappen door percussionist Jo Zanders en onnavolgbare baslijnen uit de zessnarige fretloze glijbaan van Cedric Waterschoot.

Cedric

Nee, het risico wat men nam, was het achterwege laten van 'Grote Namen uit het Verleden', waarmee tot dusver ook ouder en overwegend grijsgekuifd volk werd gelokt. Commercieel misschien een handige zet, maar artistiek zeer bedenkelijk, want zowel Malicorne als Steeleye Span en Fairport Convention bleven tijdens achtereenvolgende jaargangen steken in beschamend flauwe schimmen van wat ze ooit waren.

Dat vertaalde zich ondanks de aanwezigheid van crowdpleasers als Shantalla en Carlos Nuñez in een merkbare terugloop van het aandeel liefhebbers van zekere leeftijd ten opzichte van voorgaande jaren. En hoewel tijdens het optreden van Garizim de nodige luisteraars al na twee of drie stukken teleurgesteld afhaakten, was het uitzinnige applaus dat de groep tren deel viel na soms bijna free jazz-achtige uitstapjes een hoopvol teken. Blijkbaar is de folkwereld het geitenwollensokkenstadium definitief ontgroeid.

Belem

Twee optredens mogen ook niet onvermeld blijven. Belem, het duoproject waarmee trekharmonicaspeler Didier Laloy en celliste Kathy Adam sinds enkele jaren door de wereld trekken, is en blijft van een betoverende schoonheid. Het is altijd weer een genoegen om te zien hoe knap en onwaarschijnlijk moeiteloos Laloy kan schakelen tussen de absurdistische humor van zijn verhaspelde aankondigingen en de diepe concentratie van het samenspel. Dit is 'folk' die als kamermuziek niet zou misstaan in de kleine zaal van het Concertgeouw!

Frigg 3

Respect verdient ook het concert van het Finse Frigg. Het perfect gesynchrtoniseerde spel van de drie violisten (eentje ontbrak wegens ziekte) is een lust voor het oor - en ook voor het oog, al vermijdt de groep al te opzettelijke visuele presentatie. De beheersing van het eigen idioom, een heel vanzelfsprekend klinkende vervlechting van Finse en Noorse fiedelmuziek met keltische invloeden en zelfs Amerikaanse newgrass, is voorbeeldig. Geen solistisch vuurwerk bij de koele Finnen, maar naadloos samenspel en kunstige arrangementen vol onverwachte wendingen. Een fraai opgebouwde set bovendien, met tegen het einde een overtuigend staaltje publieksdeelname, waarvan de opgeladen energie gebruikt wordt voor de klapper van de voorstelling - een lang en grillig stuk dat je meevoert langs kolkende stroomversnellingen en weidse vergezichten - waarna de rust terugkeert met een statige traditionele huwelijksmars uit het westelijk deel van Finland.

Frigg 2


meer blogs
Ton Maas - 17 september, 2023
Ton Maas - 10 augustus, 2023
Ton Maas - 10 juli, 2023
Ton Maas - 20 januari, 2023
Ton Maas - 24 november, 2022
Ton Maas - 28 augustus, 2022
Ton Maas - 3 september, 2022
Ton Maas - 29 augustus, 2022
Ton Maas - 22 augustus, 2022
Ton Maas - 13 augustus, 2022