Paul Simon in China? Ton Maas - vrijdag 17 juni, 2016

Nou nee, althans niet zoals je misschien zou denken. De man die van alle grote Amerikaanse popsterren misschien wel het meeste 'wereld' in zijn muziek heeft gestopt - voorzichtig beginnend met de Andes om later echt uit te pakken met Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse muzikanten - heeft zich niet rechtstreeks door Chinese traditie laten beïnvloeden. Maar hoe zit het dan? Via een wonderlijke omweg. Volgens de bijsluiter van zijn - overigens briljante - nieuwste album Stranger To Stranger kampte de grote songwriter met een writer's block en bijpassende aanvallen van moedeloosheid, gevoed door enorme hoeveelheden koffie. De toekomst zag er somber uit voor de zeventig-plusser, totdat er vanuit het duister een gitaarlijntje omhoog kringelde dat hem ergens aan deed denken...

Partch

Het bracht hem bij het vrijwel vergeten oeuvre van de Amerikaanse componist Harry Partch, die het octaaf verdeelde in maar liefst 43 toonsafstanden en eigenhandig een compleet instrumentarium in elkaar sleutelde om zijn muzikale universum tot klinken te brengen. Zowel het oeuvre als het instrumentarium van de eigenzinnige Californiër, die bij zijn dood in 1974 slechts werd geëerd door het popblad Rolling Stone, raakten in verval en vergetelheid, behalve dan in kringen van muzikale rariteitenverzamelaars. Zo bracht het label Ellipsis Arts ooit de cd Gravikords, Whirlies and Pyrophones uit, vergezeld gaand van een boekwerk vol plaatjes en verhalen over de gekste muziekinstrumenten ooit bedacht. Met een voorwoord van Tom Waits, een van de artiesten die de klankwereld van Partch deels deed herleven op zijn inmiddels legendarische 'kantelplaat' Swordfish Trombones. Daarna was het Hal Willner die Partch eerde door diens instrumentarium te koppelen aan de nalatenschap van jazzgrootheid Charles Mingus op de cd Weird Nightmare. Paul Simon is sindsdien de eerste popartiest die zich nadrukkelijk over de inmiddels in oude glore herstelde instrumenten van Partch ontfermt.

Maar waar had Partch de inspiratie voor zijn exotische toonsysteem vandaan gehaald? Wie luistert naar instrumentale werken als Daphne of the Dunes, zal de muziek van Harry Partch toch in eerste instantie associëren met Aziatische klanken. En dat is geen toeval, want Partch' ouders waren als zendeling werkzaam in China werkzaam geweest en hadden een grote belangstelling voor de Chinese cultuur. En hoewel Harry na hun terugkomst uit China werd geboren, was hij er zelf van overtuigd in China te zijn verwekt, zoals hij later met regelmaat zou verklaren. Toegegeven, het is een omweg - via de ouders van Partch via Harry tot Paul Simon meer dan honderd jaar later - maar een heel klein beetje China heeft de tijdreis toch doorstaan, al moet je het wel weten voordat je het hoort.







meer blogs
Ton Maas - 17 september, 2023
Ton Maas - 10 augustus, 2023
Ton Maas - 10 juli, 2023
Ton Maas - 20 januari, 2023
Ton Maas - 24 november, 2022
Ton Maas - 28 augustus, 2022
Ton Maas - 3 september, 2022
Ton Maas - 29 augustus, 2022
Ton Maas - 22 augustus, 2022
Ton Maas - 13 augustus, 2022