De esthetiek van het rafelrandje Ton Maas - woensdag 18 juni, 2014

Jon Boden

Het ambacht van muzikant vereist veelvuldig oefenen en bovendien schaven en polijsten. Dat zou je althans zeggen. Maar hoe zit het dan met die typische Engelse folkstemmen waaraan zelfs na jarenlange ervaring nog een nadrukkelijk rafelrandje blijft zitten? De voorbeelden zijn legio: Norma Waterson, Martin Carthy, Eliza Carthy, Jon Boden (foto boven), Chris Wood, Martin Simpson en ga zo maar door. Het kan geen toeval zijn en er zit ongetwijfeld een gedeeld esthetisch ideaal achter. In elk geval is er sprake van een markant verschil met de Ierse  folk, waar de meeste stemmen volgens schoolse regels zijn gevormd en eerder soepel en glad klinken dan rauw. Denk maar aan Mary Black en de dames van Clannad met de afgespliste Enya als artistiek dieptepunt. Maar ook iemand als Niamh Parsons houdt het graag 'smooth'. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar grosso modo is het verschil onmiskenbaar.
Ik legde de vraag onlangs voor aan mijn vriend Ronald, die zelden verlegen zit om een prikkelend theorietje. Zijn antwoord: ‘Ik ga in zo’n geval eerst na of het een kwestie is van blank versus zwart en vervolgens of het gaat om katholiek tegenover protestant. En wat dat laatste betreft, zit je met Ierland en Engeland helemaal goed.’ Mooi idee natuurlijk: de roomse neiging tot glitter, pracht en praal en daar tegenover de protestantse soberheid en geneigdheid tot het spartaanse. Ik vulde het model nog aan met de tegenstelling tussen onderdrukte en overheerser, wat historisch gezien ook best een rol kan spelen. Zelfs bij voormalige overheersers zie je vaak nog al dan niet misplaatste zelfverzekerdheid, terwijl de onderdrukten van weleer vaak nog generaties later gebukt gaan onder gevoelens van minderwaardigheid, die dan gecompenseerd worden met een hang naar perfectie. Is het belangrijk? Nee natuurlijk, maar amusante borrelpraat is het beslist.


meer blogs
Ton Maas - 17 september, 2023
Ton Maas - 10 augustus, 2023
Ton Maas - 10 juli, 2023
Ton Maas - 20 januari, 2023
Ton Maas - 24 november, 2022
Ton Maas - 28 augustus, 2022
Ton Maas - 3 september, 2022
Ton Maas - 29 augustus, 2022
Ton Maas - 22 augustus, 2022
Ton Maas - 13 augustus, 2022