Een stukje nostalgie, een dagje uit, Balinese dansen, lekker eten: de voormalige Pasar Malam is letterlijk van alle markten thuis.
Zodra je de grote witte tenten op het Malieveld in Den Haag binnenstapt, ben je weg uit de gewone wereld. Je bent niet in Indië, niet in Indonesië, maar een soort tussenwereld die vooral bekend ruikt naar allerlei specierijen en een doordringende vleug van durian.
In de centrale hal vind je het grootste podium, het Tong Tong Podium, waar op donderdagmiddag de Hawaiiaan Nick Castillo met zijn gitaar speelde. Hawaii? Precies. De laatste jaren is het festival zich steeds meer gaan verbreden en kijkt verder dan de Nusantara. Om 12 dagen te vullen met een verrassend programma - ieder jaar opnieuw - is het na zo'n 50 jaar ook wel nodig meer te includeren.
Belangrijker misschien wel, is dat Indonesië onlosmakelijk verbonden is met Maleisië en de rest van Zuid-Oost Azië, plus dan not de Nederlandse geschiedenis.
Van Portugees beïnvloede krontjong, tot Indo Rock en de Hawaii hype, het heeft allemaal een plekje op het festival. Ondertussen zingt Nick Castillo een mythe over het ontstaan van de eilanden, in een hele hoge stem. Het is niet een korte wisseling naar kopstem, maar hij zingt een compleet lied met een zuivere en krachtige falseto stem. Best impressive. Het is typerend voor zang van de eilanden, maar de ka leo ki’eki’e’ heb ik zo niet eerder gehoord.
Later op hetzelfde podium, Balinese dans door Dwi Mekar en tapdanseres Marije Nie. Muzikale Oost - West ontmoetingen die echt slagen zijn schaars. Dit project voelde als een snuffelstage, waarbij het tapdansen eerder afleidde.
Een lid van het Vietnamese Hanoi Gypsy Project gaf tijdens zijn 'clinic' in het Bengkel theater uitleg over alle instrumenten die hij tijdens hun drie maanden durende tournee in Europa bij zich heeft. Soms is zo'n uitleg zonder poes pas juist enorm boeiend.
Demonstraties van zang van de 'minority people', of klanken van weemoed op een strijkinstrument uit het noorden, voert hij enorm bewogen uit. Trots vertelt hij dat hij al jaren doceert en zijn best doet om juist de muziek van de minderheden aan een groter publiek te brengen.
Hier wat korte filpmjes ter indruk.
Peter Keppy van het NIOD en KITLV in Leiden heeft duidelijk veel archiefwerk verricht voor zijn onderzoek naar Miss Riboet, een geruchtmakende zangeres in 1926. Deze krontjong en 'Maleise opera' zangers, werd ook wel Koningin van de Kampong genoemd door Jaap Kunst (grondlegger van de 'etnomusicologie'). Hij gebruikte die uitdrukking tevens niet als een compliment en negeerde populaire cultuur het liefst. Alles wat niet aan een hof verbonden was, of te veel vermengd was met Westerse idiomen, is soweiso veel genegeerd. Jammer voor hem/hen, want Miss Riboet was een vooruitstrevende persoonlijkheid, zeer gerespecteerd, wie tal van platen opnam en sociaal kritiek en advies leverde.
Een uitgebreid aanbod aan lezingen, kookworkshops en exposities zorgt ervoor dat een dagje TTF nooit genoeg is.
De TTF staat nog op het Malieplein t/m Pinkstermaandag. Dus, als je niet naar Indonesie kunt gaan, laat Indonesie dan naar jou komen!
Verder aanbevolen, de tentoonstellingen:
Selamat Sjabbat over de verborgen geschiedenis van Joden in Nederlands-Indië — i.s.m. het Joods Historisch Museum komend najaar.
Indisch Den Haag in Verzet - De strijd tegen de Duitse bezetter vanuit de Indische gemeenschap wordt in beeld gebracht, d.m.v. het portretteren van veertien helden van ’40-’45.
