Wereldmuziek. Het is een term die niet door iedereen meer zo graag gebezigd wordt, aangezien het eigenlijk een te veelomvattend begrip is. Het rapport ‘Klankrijk & Kansrijk’ stoort zich daar niet aan. Het bevat de resultaten van een onderzoek naar het reilen en zeilen van de wereldmuziek in Nederland. De presentatie vond 24 september plaats in Amsterdam.

door Mattie Poels

Om maar met de deur in huis te vallen volgen hier eerst een paar citaten uit het rapport Klankrijk & Kansrijk, Wereldmuziek in Nederland:

'Er vinden per jaar bijna 4.000 wereldmuziekoptredens in het formele circuit plaats. Op de podia gaat het om ongeveer 2.700 wereldmuziekoptredens; de festivals – die vooral in de zomermaanden plaatsvinden – zijn goed voor ongeveer 1.250 optredens.'

'250.000 mensen gaan jaarlijks naar minimaal één wereldmuziekconcert of -festival, ruim 30 procent van deze bezoekers gaat twee keer of vaker.'

'Er zijn in Nederland 762 formele podia. Hiervan betrekt 30 procent wereldmuziek in de programmering.'

'Musici karakteriseren het genre als open en inspirerend: cross-overs zijn in feite het handelsmerk geworden van de huidige wereldmuziek. Er gaan vernieuwende impulsen van uit naar zowel jazz als klassieke muziek en pop, net zoals er openheid is naar die andere genres. Daarmee overstijgt de wereldmuziek de inherente culturele en economische waarde van het genre zelf.'
 

Klankrijk & Kansrijk werd op 24 september in het Bimhuis in Amsterdam gepresenteerd aan een volle zaal genodigden, journalisten, impresariaten en geïnteresseerden. Het eerste exemplaar werd door Oscar van der Pluijm, voorzitter van World Music Forum NL en directeur van Grounds in Rotterdam, uitgereikt aan de Turks/Nederlandse zangeres Karsu.

Met het rapport Klankrijk & Kansrijk wordt een periode van drie jaar afgesloten waarin door middel van sectoronderzoek inzicht wordt geboden in de situatie van de wereldmuziek in Nederland, en daarmee de Nederlandse wereldmuziek in kaart brengt. Dat werd nog eens dunnetjes overgedaan tijdens de middagpresentatie middels drie vakkundig door Chris Keulemans geleide paneldiscussies over vraag en aanbod, educatie en de kansen voor de toekomst, afgewisseld met muziek door een voor deze gelegenheid speciaal samengestelde formatie, onder leiding van Monica Akihary en Niels Brouwer (Boi Akih) en Job Chajes (Amsterdam Klezmer Band).

Muziek van nú
De drie panels bestonden uit vakmensen die werkzaam zijn binnen het (wereld)muziekcircuit als boeker, belangenbehartiger, onderzoeker, musicus of journalist. Dat de wereldmuziekmarkt veranderd is, moge duidelijk zijn, maar hoe daarop wordt ingespeeld, verschilt per discipline.
Podia moeten mikken op doelgroepen en moet de muziek bij de naam noemen: 'Flamenco is flamenco, zodat het publiek weet waar het aan toe is', zei Francis de Souza van het Tropentheater. Agnes Salverda (Paradiso): 'De grote pop-acts dichten het financiële gat dat ontstaat bij grote wereldmuziekartiesten waar te weinig publiek op afkomt.' Terwijl Bertus Blauw (Mojo) het juist omdraait: ‘Boek wat jongeren willen horen. Op Lowlands brengen we wereldmuziek als popmuziek, muziek van nú, herkenbaar voor een groot publiek.'

Wat de subsidies betreft was Rob Boonzajer Flaes (BinoqAtana) helder: 'Twintig procent van de subsidies gaat naar de muziekscholen. Andere manieren om muziek te leren gaat via leer- of straatorkest of workshops. Zij hebben weinig of geen subsidie en missen het nu dus ook niet.' Andries van den Broek (Sociaal Cultureel Planbureau): 'Bovendien worden er veel sessies gedaan in kroegen waar mensen met elkaar musiceren, en vinden er meer dan vierduizend (Turkse of Marokkaanse) bruiloften per jaar plaats waar veel muziek wordt gemaakt.'

Projectsubsidiepotjes
Carel Kraayenhof (muzikant) oppert dat de wereldmuzieksector nog meer – dan nu reeds op grote schaal gebeurt – moet opereren op internet, via Facebook, waar musici, impresariaten, analisten, et cetera elkaar ontmoeten. Tenslotte nodigt Henriette Post (Fonds voor de Podiumkunsten) beleidsmakers en musici uit om de weg te vinden naar de potjes voor projectsubsidie en nodigt de sector uit voor rondetafelgesprekken waar, met het rapport Klankrijk & Kansrijk in de pocket, een nieuwe route kan worden bepaald in dit subsidiearme tijdperk waar innovativiteit ‘glansrijk’ zal winnen!
De presentatie van het rapport vormt een geslaagde afsluiting van een onderzoekend tijdperk en zal worden gevolgd door een precaire periode waarin zoveel veranderingen zullen plaatsvinden dat alle muzikale zeilen bijgezet moeten worden om toch te blijven doen waar de sector zo goed in is, ieder in zijn eigen discipline, en elkaar blijven inspireren zoals dat al gebeurde na afloop van de presentatie van Klankrijk & Kansrijk.

Download
Download de pdf van Klankrijk & Kansrijk door te klikken op het pdf-icoon links van dit artikel.

Het onderzoek Wereldmuziek in Nederland is uitgevoerd in opdracht van World Music Forum NL (WMFNL) in samenwerking met Muziek Centrum Nederland (MCN) en is financieel mogelijk gemaakt door het Fonds Podiumkunsten en Muziek Centrum Nederland.

De onderzoekscommissie:
Rob Boonzajer Flaes, Andries van den Broek, Teunis IJdens
Oscar van der Pluijm (WMFNL), Jaïr Tchong (MCN)
Stan Rijven, Rein Spoorman, Anita Verheggen (WMFNL adviesraad)

Projectleiding: Sonja Heimann
Tekst: Ton Guiking

www.worldmusicforum.nl