Laurie Anderson, Tenzin Choegyal & Jesse Paris Smith – Songs from the Bardo26 september, 2019

Smithsonian Folkways / Music & Words

Vergeet O Superman. Dat was Laurie Anderson in een ander leven, lang voordat ze het Tibetaans boeddhisme omarmde en zich wijdde aan de beoefening daarvan. De ironie van weleer – ‘This is your captain speaking… We are going down!’ – heeft plaatsgemaakt voor ernstige beschouwingen over wat volgens boeddhisten de kerntaak van het leven is: leren om op de goede manier te sterven. In de Bardo, ook wel bekend als het Tibetaans dodenboek, is sprake van vier stadia die de overledene doormaakt en die hem of haar viermaal een kans bieden om te ontsnappen aan de karmische cyclus van wedergeboorten.
Tot zover de ‘theorie’. Vanaf de eerste kling van de klankschaal waarmee het album opent, word je als luisteraar meegenomen in een soort geleide meditatie, met de welbekende stem van Anderson als gids. Muzikaal wordt de toon vooral gezet door de in de VS levende Tibetaanse zanger en multi-instrumentalist Tenzin Choegyal, die onder meer de dranyen bespeelt, een luitachtige die we kennen van onze ‘eigen’ Tibetaanse Namgyal Lhamo uit Utrecht.
Voor beoefenaars van het Tibetaans boeddhisme zijn de meeste titels gesneden koek. Na een eerbetoon aan de goeroes volgen een vocalisatie van de hartsoetra en een ode aan de drie ‘juwelen’ (de Boeddha, de dharma en de sangha). Ook passeren de hongerige geesten de revue, een Tibetaanse variant van de sirenen.
Het moge duidelijk zijn dat de sfeer ingetogen en bespiegelend is, geheel in overeenstemming met de ernst van de zaak (die van het sterven). Anderson heeft zelf haar partner Lou Reed verloren en gaf al eerder een artistieke draai aan haar verlies in de vorm van de fraaie documentaire Heart of a Dog. Wat toen merendeels impliciet bleef, wordt nu uitvoerig uit de doeken gedaan.
Behalve bio’s van de uitvoerende muzikanten en nadere uitleg over de Bardo bevat het booklet een lezenswaardig interview met Laurie Anderson door Huib Schippers, de Nederlander die sinds enkele jaren aan het roer staat bij Smithsonian Folkways. (Ton Maas)

«« terug naar overzicht