Diverse artiesten – Ena Tefariki: Oriental Shake, Farfisa Madness & Rocking Bouzoukis from the Greek Laiká Movement 1961-197326 april, 2021

Radio Martiko / News Distribution

Voor veel mensen begint en eindigt 'Griekse muziek' bij het dansen van de sirtaki en  kapot gooien van borden. Jammer, want er is zoveel moois om te ontdekken. Zoals op de dubbelelpee Ena Tefariki. Deze zoomt in op de populaire Griekse muziek van de jaren zestig en zeventig, laiká genoemd. Het is eigenlijk muziek die door de Griekse midden- en hogere klassen gezien werd - en nog steeds wordt - als minderwaardig, muziek die behoort tot de cultuur van de lagere klassen, van de drop-outs. Het geluid van laiká is behoorlijk divers. Het kenmerkende instrument van deze stroming is de bouzouki, maar op deze verzamelaar is het Farfisa-orgel ook behoorlijk vertegenwoordigd. En naast oosterse, Turkse, zigeuner- en joodse invloeden die altijd al deel uitmaakten van het rijke Griekse geluid, zijn uiteraard ook invloeden uit de westerse popmuziek te horen. Zo imponeert de prettig gevooisde Stratos Dionisiou met zijn hitgevoelige Allaxe Koritsi Mou Myalo, een laiká-shake waarin elementen uit de zestigerjaren beat en yéyé-muziek zijn geïncorporeerd en waarin Farfisa-orgel en bouzouki lichtvoetig om elkaar heen draaien. En zo hoor je in het nummer Nkount Bai (kennelijk een fonetische weergave van het Engelse 'good bye') van Vassilis Vassiliadis, Dimitris Xanthakis & Litsa Diamandi duidelijk de invloed uit de westerse én Bollywood filmmuziek terug. Let eens op die Engelse frase 'goodbye darling', meer Bollywood kun je het bijna niet krijgen. Diezelfde Vassilis Vassiliadis introduceerde het Farfisa-orgel in de Griekse muziek en is met en in meerdere nummers vertegenwoordigd, zoals Tsiftetelli 1969, een virtuoos en ophitsend buikdansnummer waarin op de Farfisa alle registers worden opengetrokken. Ook niet te versmaden is het verleidelijke en uitnodigende Tsiftetelli Pechnidiariko van Stratos Dionisiou. Op een wat kalmer kamelenritme vormen Dionisou's warme vocalen het decor voor een uitdagend duel tussen bouzouki en orgel die beurtelings een sprintje trekken terwijl de tamboerijn stoïcijns doortikt. Andere onweerstaanbare tsiftetelli-ritmes zijn ondermeer te vinden het langzaam wiegende Ti Thes Kai Pes Stis Magises van Podromos Tsaousakis & Litsa Diamandi en het gevoelige Nacha Ekato Kardies van Giota Lydia. Anastenazo Kaigontai van Panagiotis Michalopoulos is daarentegen weer een diep en melismatisch gezongen, traag op gang komende klaagzang in café-aman stijl, terwijl Charoula Lambraki & Vassilis Tsitsanis in Andra Mou Paraponiari een pompend balkanesk hinkepootritme combineren met virtuoze explosies op bouzouki en psychedelische orgel- en vioolpartijen. En dan laat ik nog een hele trits taille-beroerende tracks gewoon buiten beschouwing!
Bovendien is deze uitgave ook nog eens prachtig verzorgd, met veel achtergrondinformatie over de muziek, de context en de artiesten zelf. Kortom, Ena Tefariki is een ware schatkist vol ondergewaardeerde dansvloervullers. Ik ben inmiddels alweer toe aan mijn vierde set borden. (Francis de Souza)

«« terug naar overzicht