Terwijl een stortbui neerkletterde op het tentdak boven Festival On The Roof in Amsterdam Noord, sneuvelde vrijdagavond het ene vooroordeel rond de fado na het andere. Er komen de laatste decennia zoveel jonge zangeressen uit Portugal dat je misschien zou gaan denken dat fadista de vrouwelijke vorm is van… ja, waarvan eigenlijk? Fijn dus dat Maria de Fátima, een fadista die al bijna veertig jaar in Nederland woont, nu eens een mannelijke collega voorstelde aan het enthousiaste publiek. Deze Miguel Ramos liet er geen gras over groeien en liet meteen zijn machtige stem vrijuit schallen als remedie tegen het dreigende geruis van de regen. ‘Ik hoop dat ‘ie blijft staan!’ merkte Maria nog op terwijl ze omhoog keek hoe windvlagen aan het tentdak rukten. Er druppelde hier en daar wel wat lekwater naar beneden, maar nadat Ramos’ krukje en microfoon een meter naar achter waren verplaatst, kon de voorstelling gewoon doorgaan.


Dat je voor saudade ook niet echt een Portugees hoeft te zijn, demonstreerde Maria vervolgens met Saudades do Brasil em Portugal, een fado waarmee Vinícius de Moraes ooit uiting gaf aan de heimwee naar zijn vaderland Brazilië. Daar bleef het bij wat de vooroordelen betreft, want De Fátima behoort niet tot de nieuwlichters die de grenzen van het idioom met alle macht willen oprekken. Bij haar geen fratsen: fado volgens het boekje, met waar nodig een smartekreet of een weemoedige traan. Ook haar begeleidingsgroep is klassiek, met naast gitaar en contrabas het kenmerkende getwinkel van de zogeheten Portugese gitaar – die eigenlijk helemaal geen gitaar is maar behoort tot de familie der sisters. Daniel Raposo tokkelde er fraaie lijnen op, soms bijna alsof in dialoog met de contrabas van Felix Hildebrand. Voor heel wat vaste bezoekers van On The Roof was het een verrassing om programmeur en gastheer Felix nu eens in een andere rol te zien.


Nadat het gekletter op het tentzeil was uitgedoofd, nam Ramos de gelegenheid te baat om wat gas terug te nemen en te laten horen dat je ook met minder spierspanning op de stembanden voor dynamiek en expressie kunt zorgen. De Fátima liet zich vervolgens ook niet onbetuigd en pakte het publiek in met een fado die ze vertolkte met achter zich alleen het spaarzame doch uiterst effectieve gitaarspel van Hans van Gelderen.
www.mariadefatima.com
www.on-the-roof.com