Alash – Achai28 december, 2017

Smithsonian Folkways / Music & Words

De naam Kongar-ol Ondar zegt u misschien niks, maar in eigen land was hij een held en deed er qua populariteit niet onder voor Elvis Presley. Dat land van hem behoort trouwens ook al niet tot enig rijtje met vertrouwde namen. De autonome republiek Tuva maakte ooit deel uit van de Sovjet-Unie en gaat ook vandaag de dag nog schuil achter de verzamelnaam Russische Federatie. Toch heeft het kleine Tuva iets om trots op te zijn. De Tuvanen zijn namelijk onbetwist wereldkampioen als het om boventoonzang of keelzang gaat. Deze bijzondere techniek wordt nog op meer plaatsen beoefend – met name in Centraal-Azië – maar is nergens zo ver ontwikkeld. En Kongar-ol Ondar was een van de beste vertolkers. Bovendien was hij leraar en inspiratie voor een hele generatie jonge muzikanten die nu in zijn voetsporen treedt. Zo ook de groep Alash, drie jonge Tuvaanse muzikanten die hun internationale debuut opdragen aan hem als muzikale vaderfiguur.
Hoewel Alash met beide benen in de muzikale traditie van Tuva staat en zich vooral bedient van instrumenten als de igil (vedel), doshpuluur (luit), kengirge (raamtrommel) en demir-xomus (mondharp), horen we hier en daar ook de meer vertrouwde klank van accordeon en gitaar. Alash is duidelijk van zins om ook publiek van buiten Tuva voor zich te winnen en gaat dan ook melodischer te werk dan onder traditionele muzikanten gebruikelijk is. Sommige van de songs liggen ondanks de exotisch klinkende stemmen prettig in het gehoor. Een opvallende gastrol is weggelegd voor Shodekeh, een Afro-Amerikaanse beatboxer met een grote belangstelling voor tradities van overal ter wereld. Zijn eerste bezoek aan Tuva werd vastgelegd in de documentaire Shu-de! (2016). Voor wie niet eerder kennismaakte met het unieke muzikale erfgoed van Tuva is dit een boeiende en aangename introductie. (Ton Maas)





«« terug naar overzicht