Culturele Karavaan voor de Vrede. Onder die naam doet een rondreizend gezelschap topmuzikanten uit Mali Nederland aan, als onderdeel van een tournee door Europa. Het gezelschap, waarin onder anderen de desert-bluesgitaristen Afel Bocoum en Mamadou Kelly, is op zaterdag 1 juli te zien op het Afrika Festival in Hertme en staat op 4 juli in de grote zaal van Paradiso in Amsterdam. Deze dragers van het rijke muzikale erfgoed van de Sahel willen zo aandacht vragen voor de onveilige en instabiele situatie in het noorden van Mali, dat nog altijd geteisterd wordt door geweld van rebellen en jihadstrijders.

door Bas Springer

De Culturele Karavaan voor de Vrede komt voort uit het Festival au Désert, dat jaarlijks plaatsvond in de woestijn van Noord-Mali, in de buurt van Timboektoe. Toen het noorden van Mali in 2012 werd ingenomen door groepen rebellen en jihadstrijders kwam aan dit schitterende muziekfestival abrupt een einde. Inmiddels is de bezetting van het gebied officieel verleden tijd, maar de situatie is helaas nog altijd onveilig en instabiel. De karavaan van Malinese muzikanten is in feite een festival in ballingschap dat zich sterk maakt voor culturele tolerantie en artistieke veerkracht. Sinds haar oprichting reist de karavaan in wisselende samenstelling langs festivals en vluchtelingenkampen in Afrika, Europa en de Verenigde Staten.

Hommage aan Ali Farka Touré
Op dit moment bestaat de karavaan uit de toearegmuzikanten van Terakaft en de Ali Farka Touré Tribute Band. Laatstgenoemde is de vroegere begeleidingsband van de legendarische zanger-gitarist Ali Farka Touré uit Timboektoe, grootmeester van de woestijnblues, die in maart 2006 overleed. De band, waarin onder anderen de gitaristen Afel Bocoum (een volle neef van Ali Farka) en Mamadou Kelly, is voor het eerst in tien jaar weer bij elkaar om een hommage te brengen aan hun inspirator en vroegere leider.



Desert blues
Afel Bocoum (1955) begon zijn carrière als lid van Ali Farka’s groep ASCO en beschouwt Touré als zijn mentor. Zowel Bocoum als Touré zijn afkomstig uit het aan de rivier de Niger gelegen stadje Niafunké en behoren tot het volk van de Sonrai. Zanger-gitarist Mamadou Kelly was ook jarenlang begeleider van Ali Farka Touré. Net als zijn leermeester put Kelly inspiratie uit eeuwenoude ritmes uit het stroomgebied van de Niger, die de voedingsbodem vormden voor de Amerikaanse blues. Op zijn nieuwste, derde album Politiki, beperkt Kelly zich niet tot desert blues alleen. Met hulp van drie westerse gastmuzikanten verkent hij de raakvlakken tussen Malinese tradities en vroege Amerikaanse blues en rock & roll.





Terakaft
Terakaft, wat in de taal van de toeareg ‘karavaan’ betekent, wordt beschouwd als exponent van de pure woestijnrock. De groep werd opgericht door Sanou Ag Ahmed, een van de oorspronkelijke bandleden van Tinariwen. Hun muziek houdt het midden tussen traditionele Maliblues, rock en psychedelica en heeft vooral live een overrompelende uitwerking. Begin mei verscheen hun nieuwste cd Alone (Ténéré), hun meest uitgesproken plaat tot nu toe, die ontstond als reactie op de huidige ontwikkelingen in Mali. Terakaft wil een boodschap van hoop uitdragen als tegenwicht aan de leugens en het geweld in hun verscheurde thuisland. Een krachtig signaal uit het hart van de woestijn.




Concerten:
1 juli - Afrika Festival, Hertme
4 juli - Paradiso, Amsterdam