kinderen
sami
Het verdriet van de Sami dinsdag 23 mei, 2017

sami

Wereldmuziekliefhebbers denken bij Sami waarschijnlijk eerst aan het joiken, een traditionele bezigheid van de nomaden uit het noorden van Scandinavië en Finland die vaak wordt aangezien voor zingen of jodelen maar geen van beide is. Net als de boventoonzang van collega-herdersvolken uit Tuva en Mongolië is het eerder een spirituele activiteit die geworteld is in sjamanisme en animisme.
In de Zweedse film Same Blod (Samibloed) wordt echter niet of nauwelijks gejoikt. Het is het verhaal van Elle Marja, een Samimeisje dat op haar veertiende besluit zich te ontworstelen aan het keurslijf van de traditie om in Uppsala een opleiding tot lerares te volgen. Dat valt niet mee. Niet alleen wordt ze door Zweedse leeftijdgenoten - jongeren die in Lapland vakantie vieren - uitgejouwd ('jullie stinken en jullie hersenen zijn te klein'), ook de lerares van het speciale Sami-kostschooltje kan er wat van: 'Je kunt niet hetzelfde als Zweedse kinderen. Jullie zijn daarvoor niet ver genoeg geëvolueerd.' En als Elle Marja voet bij stuk houdt, vervolgt de juf: ''Als jullie niet hier blijven, sterven jullie uit'. Onthutsende beelden van kinderen die zich naakt moeten onderwerpen aan 'etnografisch' veldonderzoek, doen er nog een schepje bovenop.
Filmmaker Amanda Kernell, zelf Sami, situeerde het verhaal in de jaren dertig. Die afstand maakt het voor de argeloze toeschouwer misschien iets comfortabeler, maar bedenk wel dat de Sami in buurland Noorwegen pas in 1990 als inheems volk werden erkend en dat het land nog in 2011 door de VN werd berispt wegens discriminerend beleid.
Ondanks kleine onvolkomenheden in de opbouw van de film komt de boodschap keihard binnen: racisme is niet alleen een kwestie van kleur. Ook onder witte Europeanen onderling kan het dramatische vormen aannemen.




meer nieuws
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
maandag 1 april, 2024
18-19 mei Park Brakkenstein Nijmegen - 20 mei, 2e Pinksterdag De Lindenberg Nijmegen
vrijdag 29 maart, 2024
Betoverende samenzang in de Amstelkerk
maandag 11 maart, 2024
Soloconcert van Nani Vazana in de Roode Bioscoop
zondag 10 maart, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
vrijdag 1 maart, 2024
Uitverkochte Cloud Nine zaal op stelten gezet
maandag 19 februari, 2024
In Amsterdam, Utrecht en Den Haag tussen 8 maart en 22 juni 2024
woensdag 14 februari, 2024
Daverend optreden bij De X
maandag 12 februari, 2024
Tref begeleidt balfolk in De Omval
dinsdag 6 februari, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
donderdag 1 februari, 2024