Maria Arnal & Marcel Bagés
concentratie en bevlogenheid
Talabarte tijdens de thuiswedstrijd
Pedro Pascual met zijn trekharmonica
Carmen París met haar trio
Carmen aan de zwier
de Grande finale o.l.v. Kepa Junkera
Kepa met twee van de vier dames van zijn vaste groep
en met de basklarinettist van Quarteto Caramuso
Pedro Pascual stapte over van trekzak naar Portugese gitaar
Kepa's andere dames

netwerkborrelen
Trio da Kali
H Sao uit Tsjaad/Canada ruig rockend én a capella
DJ Rachael uit Oeganda kwam, zag en overwon
Delgres uit Guadeloupe en Frankrijk
Narf & Timbila Muzimba
Ûdspeler Adnan Joubran
Calypso Rose
Bella Ciao
Nakany Kante - foto Jacob Crawfurd

Liveverslag Womex World Music Expo Santiago de Compostela Showcases en conferentie 19-23 oktober 2016 woensdag 26 oktober, 2016

Van 19 tot 23 oktober 2016 vond in Santiago de Compostela, Galicië, Spanje, de Womex beurs plaats. Via dit artikel hebben we jullie van donderdag 20 tot en met zondag 23 oktober op de hoogte gehouden van wat er allemaal op ons af kwam, vanaf het beursterrein, maar vooral vanaf de zeven podia waar Womex de muziek presenteert. Lees de verslagen en bekijk de livevideo’s van de showcases van H'Sao, Trio da Kali, Black String, Delgres, Mehdi Nassouli, Edmar Castaneda, Calypso Rose, Bargou 08, Jupiter Okwess, Noura Mint Seymali, Narf & Timbila Muzimba, Adnan Joubran, Pascuala Ilabaca y Fauna, Kondi Band, Vassvik, Ponk, DJ Rachael, Throes + The Shine, Bella Ciao, Mehdi Nassouli, Derek Gripper, Bareto, Nakany Kanté, Maria Arnal & Marcel Bagés, Talabarte, Carmen Paris, en Kepa Junkera!


Womex staat voor World Music Expo, een vierdaagse beurs waar de nieuwste wereldmuziek 'verhandeld' wordt. Dat wil zeggen: boekers en managers doen aanbevelingen voor de acts die ze het komende jaar 'in de aanbieding' hebben, en een selectie uit die honderden acts krijgt de gelegenheid zich 's avonds op vijf podia in de binnenstad van Santiago te presenteren. Programmeurs en festivalorganisatoren lopen zich twaalf uur per dag de benen uit het lijf om maar niets te missen, en om te onderhandelen met de boekers en agenten.

Wij van de media slaan dit allemaal met plezier gade en bereiden ons voor op wat er aanstaand jaar komen gaat. In dit artikel vind je in omgekeerde chronologische volgorde de dagverslagen vanuit Santiago de Compostela, Galicië, Spanje; een uitgebreid bericht door Mixedredacteuren Charlie Crooijmans, Pieter Franssen, Ton Maas, Bram Posthumus, Bas Springer, Jaïr Tchong, Erk Willemsen en eindredacteur Tineke van Brederode.

 

Slotdag - uitreiking Womex Awards
Vrolijkheid alom op de laatste dag van Womex. Van twaalf tot twee op de zondag is ingeruimd voor de uitreiking van de Womex Awards. De Label Award ging naar Glitterbeat, de Professional Excellence Award naar Henry Arteaga en de Artist Award naar Calypso Rose, de levende legende uit Tobago.
Calypso Rose werd door haar producer Ivan Duran van Stonetree Records in het zonnetje gezet. Hij lichtte bloemrijk toe waarom de 77-jarige deze award zozeer toekomt. Actuele aanleiding is natuurlijk haar recente album Far from Home, dat ze met Manu Chao en Drew Gonsalves (Kobo Town) maakte. Maar haar 60-jarige carrière was vanzelfsprekend de grondslag. Met voor die leeftijd onvoorstelbare energie, heldere stem en geweldige dictie gaf Calypso Rose allure aan haar award met een dynamisch slotconcert. (Erk Willemsen)



Dat je met een opgewekt klinkende calypso een schrijnend maatschappelijk probleem kan benoemen én oplossen liet Calypso Rose in de jaren zeventig van de vorige eeuw al zien, toen ze er ongeveer eigenhandig voor zorgde dat de zwaar onderbetaalde dienstbodes een fatsoenlijk salaris kregen. Titel: No Madam


Calypso Rose liet me bijna van mijn stoel vallen toen ze vertelde dat haar overgrootvader vanuit Guinee naar Tobago was gesleept. Dus de beroemdste calypsonian aller tijden heeft roots in een land dat ik van haver tot gort ken en waar ik nog maar twee jaar geleden het slavenfort bezocht in Boké, aan de grillige mangrovekust van dat land? Niet te geloven. Overigens zijn er geruchten dat de genealogie van de Amerikaanse First Lady ook naar de Guinese kust leidt… (Bram Posthumus)


Calypso Rose aanvaardt haar Womex Artist Award


De derde avond showcases - zaterdag 22 oktober
De laatste avond showcases begon met het concert van Noura Mint Seymali uit Mauretanië. Haar vader schreef niet het nationale volkslied van haar land, zo corrigeerde ze mij tijdens ons interview, de dag na haar optreden. Maar ze is wel geboren in gegoede kringen, en dat kun je merken aan haar gedecideerde manier van optreden, zowel op het podium als daarbuiten. Praat met haar over de muziek die ze maken – ‘onze basis is de traditie, maar die kun je veranderen en aanpassen’. Praat met haar over de manier waarop haar echtgenoot Jeiche Ould Chighaly zijn gitaar heeft aangepast aan de melodielijnen van Mauretanië – ‘vraag het hem zelf. Hij zal je graag antwoorden.’ Hetgeen geschiedde. Maar noem het woord 'politiek' en alle luiken gaan dicht. ‘Ik zing over van alles: vrouwen, de liefde, religie. Maar niet over politiek.’ Einde discussie: Seymali heeft het laatste woord. Net zoals op het toneel, waar een schaarse bezetting (stem, bas, drums, die gitaar en… die stem), in tegenstelling tot het wat overgeproduceerde album, juist de mooie scherpheid van haar muziek naar voren haalt. Hoewel ik aan de drummer zou willen vragen of het John Bonham-gehalte misschien iets minder kan. De diva uit Mauretanië blaast je qua volume toch wel van het podium… (Bram Posthumus)

Narf & Timbila Muzimba
Wij verkozen de laatste avond het onbekende te gaan verkennen en zochten Narf & Timbila Muzimba op, een formatie uit Spanje, bestaande uit de Mozambikaanse band Timbila Muzimba en de band rond de Galisische songwriter en zanger Fran ‘Narf’ Pérez. Ze brengen een geslaagde cross-over van goede, popgeënte songs met traditionele timbilamuziek. De timbila is een heftig resonerende balafoon, louter te vinden in Mozambique, en hier door twee timbilaspelers krachtig en in fraai samenspel bespeeld. Zangeres, en zeker ook danseres, Tinoca Zimba is een dynamische verschijning en weet het voltallige publiek in de zitzaal de laatste twee nummers alleen al door haar vanzelfsprekend enthousiasme tot dansen te brengen. (Erk Willemsen)

Adnan Joubran
Veel werd er verwacht van de Palestijnse ûdspeler Adnan Joubran. Niet in de laatste plaats vanwege zijn reputatie als lid van Trio Joubran, de groep die hij sinds vele jaren vormt met zijn broers en die met veel succes optrad tijdens een eerdere editie van de Womex. De bezeting waarmee hij zaterdagavond aantrad in Auditorio Abanca was ook zeker veelbelovend: Joubran werd geflankeerd door een cellist en maar liefst twee percussionisten, waarvan één onmiskenbaar afkomstig uit India, vanwege de imposante rij tabla's waaruit hij kon kiezen. Bovendien schoof na een kwartiertje ook nog een fluitist annex dudukspeler aan. Maar het ging op allerlei fronten mis. De verschillende blaasinstrumenten en de cello zaten de ûd qua register en timbre danig in de weg, en celllist Valentin Mussou beschikt helaas niet over de ritmische puntigheid van, laten we zeggen, een Ernst Reijseger of Vincent Segal. Bovendien lieten de twee slagwerkers af en toe bij hun onmiskenbaar als synchroon bedoelde capriolen steken vallen, wat op dit niveau - en zeker in dit idioom - echt niet meer kan. Hoewel er enthousiast en bij vlagen opwindend gespeeld werd, was de indruk die achterbleef toch die van een gebrek aan muzikale visie. Telkens weer had een stuk de vorm van een groove waarover lekker kon worden geïmproviseerd, afgewisseld door vooraf ingestudeerde breaks en flitsende afsluiters. Maar na het zoveelste spektakelstukje word je ook daar een beetje moe van. (Ton Maas)

Pascuala Ilabaca y Fauna
De grootste verrassing van de zaterdagavond was de Chileense zangeres Pascuala Ilabaca y Fauna. Ze presenteerde een uiterst aanstekelijke mix van traditionele Andes-ritmes, cumbia en inheemse Indiaanse muziek, verpakt in een wervelende show. Heerlijk. Maar er waren meer muzikale hoogtepunten: de Noorse joikblues van Vassvik bijvoorbeeld, en het Tsjechische post-folktrio Ponk, met een Moravische versie van de murder ballad. (Bas Springer)

Kondi Band
De link tussen een oude blinde speler van een oertraditionele lamellofoon, Sorie Kondi, en de moderne electrotovenaar Chief Boima? Sierra Leone, een land dat in de herinnering helaas nog te vaak voortleeft vanwege de verwoestende burgeroorlog, die inmiddels ook alweer veertien jaar achter ons ligt. Niets lijkt Kondi te kunnen stoppen: ‘Als ik speel gaan mensen dansen en worden ze vrolijk.’ En je kunt zien hoe: Kondi plukt en trekt aan de ijzeren lamellen van zijn kondi – zo heet het instrument waar hij mee vergroeid lijkt – en gebruikt het alsof het percussie is. ‘Ik zag het meteen als dansmuziek’, vertelt Boima. ‘Die beats zaten er al in.’ Samen maken ze er clubmuziek van, niets meer en niets minder. (Bram Posthumus)

Bargou 08
Het vijftal hoodies van  Bargou 08, heeft traditionele hymnes, afkomstig uit district 08 uit Noord-Tunesië, vlakbij Algerije, omgezet in zwaar aangezette, bijna je oren tiranniserende, geselende trance. Met de ney-achtige agressieve gazba/zokrafluitklanken, die jengelend om je heen zwermen, en een hoog blèrende zanger met woutarluit, een soort electro-ud als speerpunten in een niet aflatend bendirpercussieritme. Leider Sofyan vult aan met martiale synths. (Mee)slepende, gruizige aardse trance, die door de jengelende fluitgeluiden en daarmee corresponderende/communicerende zang naar andere horizonten wordt getild. Zang die klinkt als een fanatieke muezzin, gepareerd door de jengelende fluit, sleurt je mee naar andere horizonten. Af en toe doen ze me denken aan het cassettebandje met repeterende, maar zeer effectieve trancemuziek van twee mekkerende meiden, die ik in 1985 kocht bij een straatstalletje in Luxor, Egypte. Bargou 08 produceert trancemuziek die je in een muzikale houdgreep neemt, waar je je pas uit kan loswringen als ze ermee stoppen. Eerder ontsnappen is onmogelijk. Een onverwacht hoogtepunt! (Pieter Franssen) 


Vassvik
Brute natuurkrachten samengebald in een kleine gedaante met een scheur van jewelste en een onooglijke maar buitengewoon fraai klinkende gitaar (die bij navraag maar liefst honderdtwintig jaar achter de rug bleek te hebben). De joik van Sami Torgeir Vassvik uit Noorwegen is niet van het gangbare type dat we kennen van zijn landgenote Mari Boine. Dit is joik à la hardrock, maar dan met cello en viool als backing band. Rauw en genadeloos, en bovendien gelardeerd met knappe staaltjes boventoonzang in diverse technieken, opgedaan tijdens werkbezoek aan Tuva. (Ton Maas)

Jupiter Okwess
En dan de slotact van het festival. Jupiter Okwess uit Kinshasa maakt furore met luchtige springbeats met de vroegere drummer van Staff Benda Bilili als ritmisch middelpunt. Zes man sterk, geleid door zanger Jupiter, geven ons met twee soukousachtige, kringelende gitaren en de nodige elektronica vurige afrofunk, met fraaie samenzang. En die soukouspatroontjes zijn hotter dan hot op het moment. Zo bepalen ze de aanstekelijke melodie en de (afro)sfeer in de monsterhit Jungle van de Rotterdamse hiphopcrew Broederliefde. Jupiter Okwess krijgt de meute in de Twin Stage tent naast de Kathedraal makkelijk aan het dansen! (Pieter Franssen)


Video Edmar Castaneda Trio



De derde dag daycases - zaterdag 22 oktober
Ponk
, een trio uit de Tsjechische regio Moravië oogt traditioneel - met een bezetting van cimbaal, viool, contrabas en zang -, maar schijn bedriegt. Traditionele wijsjes worden behandeld als ware het popsongs, waarbij het gangbare instrumentale vuurwerk uitblijft en alles ten dienste staat van het groepsgeluid: hecht en loeistrak samenspel met de puntigheid van een puike rockformatie. (Ton Maas)

De tweede avond showcases - vrijdag 21 oktober
Zeventien showcases deze avond, verdeeld over zes podia! Van 21 tot 4 uur... Een beschrijving van de meest opvallende optredens, omgekeerd chronologisch. Dus we eindigen in de nacht...

DJ Rachael (Oeganda)
Ieder jaar wordt de kwaliteit van de filmprogramma's overdag, en de programma's rondom clubcultuur in de nacht scherper en relevanter. Uit Kampala, Oeganda kwam, zag en overwon ene DJ Rachael met een zeer opzwepende mix van actuele, vooral Oost-Afrikaanse clubsounds. De opbouw van de spanningsboog was van een 

architectonische schoonheid. Op het hoogtepunt lanceerde ze een traditioneel nummer tjokvol prachtige tegenritmes en Oost-Afrikaanse vocalen die in niets leken op de tegenwoordige clichés van West-Afrika. De shazam-app van een collega zweeg helaas in alle talen toen we op zoek gingen naar de herkomst van dit nummer. Celebration Suite van de Braziliaanse percussionist Airto Moreira (in Nederlandse voetbalstadions een klassieker; de melodie is een van de meest heftige earworms aller tijden) werd wel degelijk herkend, ook zonder app. Het laatste kwartier ging Rachael geheel over the top. Tekenend voor de klasse van een goede dj: een welgemikt cliché maakt een set soms helemaal af. Zaal explodeert, iedereen juicht, doel bereikt. We dachten aan Amsterdam Dance Event 2017 bij deze verlegen ogende, maar zeer autonome, krachtige dj. More women behind the decks please! (Erk Willemsen en Jaïr Tchong)


Delgres (Guadeloupe/Frankrijk)
Met deltabluesgitaar, sousafoon en drums bleek Delgres de late night surprise van de tweede dag. Zanger/gitarist Pascal Danae werd in Parijs geboren in een Caribisch gezin en vernoemde zijn trio naar de historische figuur Louis Delgrès (1766-1802), die op Guadeloupe een opstand leidde tegen de door Napoleon afgedwongen herinvoering(!) van de slavernij. Delgrès werd met zijn medeopstandelingen uiteindelijk in het nauw gedreven, waarna hij samen met zijn mannen middels een zelfgeïnitieerde explosie zelfmoord pleegde, in de hoop zo veel mogelijk Fransen mee te nemen.

In 2016 brengt Delgres een intense ode aan de vergeten Caribische bronnen van de deltablues. Bij Delgres zindert de bottleneck continu als hete lucht boven een asfaltweg in de volle zon. Dit terwijl de sousafonist er passende baslijnen bij 'vampt'. Verheugd stellen we vast dat er de laatste jaren een bescheiden trend lijkt te zijn om de stereotype elektrische bas te vervangen door sousafoon of tuba.

Heel passend bij dit soort rudimentaire blues blijkt aan de drummer het credo less is more welbesteed: niks geen overtollige versieringen of hol vertoon van virtuositeit. De drummer biedt louter de basispatronen waarop Delgres zijn vaak diep melancholische gitaarpartijen graveert.
Tekenend voor de intensiteit van deze showcase was dat het publiek geen genoegen nam met de vaste stoelen in het theater, en massaal de gangpaden opzocht om te dansen. Doorgewinterde professionals die alles al hebben gehoord en op blues het dansen niet kunnen laten? Het leek wel een vorm van magie die Delgres uitoefende – en dit louter met zijn songs, en zonder enige cliché publieksparticipatieoproepen. Serieus, intens en toch een zaal meekrijgen zonder crowdpleasen. We zijn enthousiast en zien dit ongetwijfeld terug op de Nederlandse podia. (Jaïr Tchong)

Throes + The Shine
Al heel lang wordt er in de Angolese hoofdstad Luanda kuduro gemaakt: 'harde kont' is daar de letterlijke vertaling van, en oorspronkelijk was kuduro vooral protest tegen het liegende, bedriegende en onderdrukkende regime van de clan van en rond president José Eduardo dos Santos. Inmiddels is het genre alle kanten op gevlogen: van een (alweer) bloedcommerciële versie waar door datzelfde regime alle woede en venijn uit gehaald is, tot de zompige stampende dansmuziek van Buraka Som Sistema en dus nu ook: Throes + The Shrine, een zeer on-Portugees klinkende naam van een Angolees-Portugese combi, net als Buraka zelf dus. Niet iedereen houdt ervan, het is ook bepaald geen fluweel voor de oren, maar wat een energie en wat een lol spatte daar van dat podium af. Daar houden wij wel van… (Bram Posthumus)


Xabier Diaz
Als geïnteresseerde Womex-delegate is het knap lastig om uit de geselecteerde showcases op zo'n vijf plekken tegelijk te kiezen. Dus soms maak je iets bijzonders mee, terwijl je dat eigenlijk niet verwacht. Zoals Xabier Diaz met zijn elf Adufeiras de Salitre, uit Galicië, de Noordspaanse kustprovincie waar Womex te gast is. Elf blikvangsters, die allemaal de Adufe, een vierkante Moorse tamboerijn uit het nabije Portugal bespelen, naast de gewone. Het jongemeisjes koor zingt prachtig unisono mee met de melodieën, die uit zamfona, doedelzak en accordeon stromen. Hun melancholische, meeslepende samenzang ondersteunt de twee andere muzikanten rond muziekarcheoloog, zanger en tamboerijnmaestro Xabier Diaz. De initiatiefnemer van dit UNESCO-project blaast eeuwenoude songs, die vroeger uitsluitend door de vrouwen uit dorpen in Galicië werden gezongen en gespeeld, nieuw leven in. Ook letterlijk, want Xabier bespeelt omder meer de Galicische doedelzak. Aangevuurd door een sympathieke jonge woesteling op viool en oeroude zamfona-draailier en de klagende, meanderende klanken van de accordeonist neemt hij voortdurend het voortouw, ook op de tamboerijn. Een bij vlagen zeer stemmige, maar tevens uitermate krachtige, biologerende chorale ervaring. Verbluft en gelouterd ga je naar buiten. (Pieter Franssen)


Bella Ciao

Op afstand de ontroerendste van alle showcases. Bijgestaan door het formidabele (en al veertig jaar gezamenlijk optrekkende) kwartet van Riccardo Tesi, traden Lucilla Galeazzi, Elena Ledda en Luisa Cottifogli ondanks hun individuele sterrenstatus op als dameskoortje in een eerbetoon aan het liedje dat vijftig jaar geleden voor het eerst klonk en sindsdien deel uitmaakt van de Italiaanse ziel: liefde en politiek vloeien naadloos samen in Bella Ciao. En ook zo fraai gedoseerd: net als er een traantje moest worden weggepinkt, sprong Luigi Biolcati van achter zijn slagwerk naar voren voor een virtuoos en onbedwingbaar komisch staaltje bodypercussion. (Ton Maas)


Bella Ciao (foto Ton Maas)

H'Sao (Tsjaad/Canada)
Drie broers op toetsen, gitaar en zang plus een drummer bewijzen dat afropop niet zo geformatteerd hoeft te zijn. Waar veel afropopshowcases op de Womex steeds meer op elkaar gaan lijken (de dwingende macht van het westerse album- en festivalformat), hield H'Sao zich verre van de clichés van het genre. Het kwartet H'Sao, oorspronkelijk uit Tsjaad maar woonachtig in Canada, werd gepresenteerd door het Canadese festival Mundial Montréal, dat op de tweede nacht een zaaltje had afgehuurd voor de promotie van Canadese artiesten. Landenpresentaties kunnen soms gruwelijk de plank misslaan (muziek als kunstvorm houdt zich niet aan natiegrenzen), maar binnen die vreemde Canadese programmering bleek H'Sao met afstand het meest overtuigend. Enorm hecht op elkaar ingespeelde musici, met een uitstekende drummer die grossiert in originele tegenritmes. H'Sao laat Nirvana-achtige gitaarpartijen moeiteloos overgaan in soukous-achtige uitbundigheid.
De instrumentale set was al overtuigend, maar nog verrassender bleek de toegift, waarin deze Tsjadiërs als ware de mannelijke versie van Zap Mama a capella en zeer ritmisch vertolkingen brachten van traditioneel repertoire uit Tsjaad. Dit smaakt naar meer. (Jaïr Tchong)




Video showcase Mehdi Nassouli


De tweede dag daycases - vrijdag 21 oktober

Eerst denk je: waaróm in godsnaam?, als je gehoord hebt wat Derek Gripper van plan is: de kora nadoen op zijn klassieke gitaar. Maar al na tien minuten sprakeloos luisteren en toekijken was ik om. Dit is dus wat ons tot mens maakt: altijd weer op zoek naar de volgende uitdaging! Lijkt iets onmogelijk? Kannie waar zijn! En dan ploeteren en zwoegen tot je uiteindelijk boven jezelf uit stijgt, zoals Gripper liet zien en horen. Maar ook een mooie verhandeling over de werkwijze van Toumani Diabaté versus die van J.S. Bach, gevolgd door de vraag waarom we de ene een componist noemen en de andere een volksmuzikant. Gerechtigheid! (Ton Maas)

De eerste avond showcases - donderdag 20 oktober
Het is geen straf, Womex bezoeken. Maar je moet wel aanpoten. Overdag tussen 9 en 6 de beurs, dan snel eten, wat in Spanje eigenlijk niet kan, want de meeste restaurants gaan pas om half acht open. En dan van negen uur 's avonds tot half twee 's nachts showcases op vijf podia: twee in een grote tent naast de kathedraal van Santiago, en drie in mooie oude theaters in de nabijgelegen wandelstraten.

Black String
We belanden allereerst bij Black String uit Korea. Een video-impressie. 



Bareto uit Peru
Met veel overtuigingskracht bracht Bareto chicha, de Peruaanse cumbiavariant, naar de Womex. Onlangs zagen we op het Latin America Film Festival in Rotterdam een soortgelijke groep uit Nederland, Conjunto Papa Upa. De eerste nummers van Bareto deden hier wel heel sterk aan denken, maar de chichacanon kent blijkbaar vele klassiekers waarmee je jezelf als chichaband kunt bewijzen.
Bareto beschikt over alle ingrediënten om een Europese festivalhit te worden. De stoïcijns groovende bassist stippelt heel onderkoeld voor zijn enorme vintage versterker (ter grootte van een doodskist) de paden uit voor de andere leden van dit orkestje. De hoofdrol wordt met veel post-ironische bravoure vertolkt door de gitarist, die als een parelvisser de meest orkestrale sixtiesgeluiden uit zijn instrument tevoorschijn haalt.
Daarbij heeft de zanger van de groep precies de juiste theatrale overtuigingskracht om de zaal mee te krijgen in deze Afropsychedelische trip. Op prettige wijze schurkt Bareto tegen camp aan, maar het evidente speelplezier van de mannen maakt dat je jezelf al snel geheel over kunt geven aan deze Peruaanse beatmuziek. Zeker wanneer de zanger uiteindelijk voluit gaat en steeds uitzinniger gaat dansen. Terwijl de toetsenist ondertussen een Arabisch klinkende solo ten beste geeft, en die loom raspende chicha groove maar door blijft gaan.
Mocht Quentin Tarantino ooit overwegen om een misdaaddrama met veel achtervolgingsscène's in Peru te situeren, dan hoeft hij niet verder te zoeken naar een groep voor de soundtrack. (Jaïr Tchong)



Nakany Kanté
Ze staat aan het begin van haar carrière. Nakany Kanté uit Guinee gaf in het mooie
Teatro Principal een lekkere, gelikte, onbeschaamd commerciële partij popmuziek weg, waar de zanglijnen uit Guinee soms even mochten duelleren met de zeer beslist Senegalese ritmes van de percussionist. Onder het motto: wat Mory Kanté (geen familie overigens) kan, namelijk bloedcommerciële Guineepop maken, kan ik ook. Energieke uitstraling, aanstekelijk enthousiasme: duidelijk iemand die wat van haar muziek wil maken. Met het optreden en een tamelijk chaotisch maar enthousiast interview na afloop kreeg ze me om: dit kan een grote worden. (Bram Posthumus)

Nakany Kanté - foto Jacob Crawfurd

Daycases - donderdag 20 oktober - Trio da Kali
Tijdens de beursdagen zijn er ook zogenaamde Daycases: presentaties van artiesten op een podium in de Cidade, waar de beurs overdag plaatsvindt. 
Bas Springer: 'Het was meteen raak met Trio da Kali, misschien wel een van de beste Womexshowcases ooit: traditionele Malinese muziek op z'n mooist, in een mooie combinatie van de fantastische zangeres Hawa Kassé Mady Diabaté, de geweldige balafoonspeler Lassana Diabaté, plus de zoon van Bassekou Kouyaté op ngoni: Mamadou Kouyaté.'
Ton Maas: 'Opwindend en sprankelend. Een schoolvoorbeeld van vernieuwing binnen de traditie, want balafoonvirtuoos Lassana Diabaté rekt met zijn bij vlagen jazzy spel de gangbare grenzen flink op, en het instrument dat Mamadou Kouyaté van z’n beroemde papa Bassekou kreeg, is natuurlijk allang geen gewone ngoni meer maar een soortement elektrische basgitaar. En Hawa Kassé Mady Diabaté? Die gaat zeker ook haar vader naar de kroon steken!'
En ook voor Bram Posthumus was dit een hoogtepunt: 'Hoe een gelegenheidsgroep die samengesteld werd voor een project met het veelzijdige Amerikaanse Kronos Quartet een eigen geluid creëerde en daar zeer terecht furore mee maakt. Met Mamadou Kouyaté en de virtuoze Lassana Diabaté, en zet dan voor die twee oerinstrumenten, stuk voor stuk ouder dan de koninklijke kora, de fluwelen stem van Hawa Kassé Mady Diabaté - en als je daar de naam van Mali’s beroemdste jeli (griot) in herkent, dan klopt dat: het is haar vader. Van een eeuwenoude en eindeloze schoonheid, zoals Mali zelf. Maar geen enkele traditie staat voor altijd vast: Mamadou Kouyaté knalde er lekker funky op los en Lassana Diabaté liet horen erg van de jazz geporteerd te zijn, er wandelde zelfs een stukje Take Five door zijn improvisaties.'

Hawa Kassé Mady Diabaté en Mamadou Kouyaté van Trio da Kali (foto Ton Maas)



Films: Lee Scratch Perry's Vision of Paradise
Womex heeft elk jaar en filmprogramma met diverse premières. De film over de legendarische Jamaicaanse  producer, duborganiser,  zanger en creatieve vormgever/kunstenaar Lee Perry blijkt ondanks de beetje langdradige loop door Scratch' leven en carrière, boeiend tot op het bot. Scratch, vooral gefilmd vanuit  zijn huidige domicilie in  de Zwitserse Alpen, bevestigt zijn reputatie als meest geniale woordensmidgek van het universum en gaat ook terug naar Jamaica, naar vertrouwde plekken als zijn ouderlijk huis(je) in Hannover, waar ie zijn stokoude moeder treft, die genoeg heeft van het leven “We give you a nice coffin”.Ook hier wijst-ie op magische stenen en voorwerpen, die een belangrijke rol spelen in zijn plastische denktrant. Verder heel veel humoristische Perry-ranting, (Face-book!) door fraaie animaties in delen voor leken verklaard. Hedendaagse (Dub)Types als TheOrb (wie?), Adrian Sherwood en Mad Professor roemen zijn visionaire muzikale blik, die hij ooit in de Black Ark in Kingston met simpele spullen omzette in geluid(en). De overblijfselen zie je later in de film ook liggen in de vorm van halfverkoolde TEAC’s op de grond van zijn uitgebrande, zeker ooit magische Black Ark studio, waar ik in maart 1978 nog uren heb ge'reasoned met onze duborganizer, die live nog steeds een knetterstonedegoede oneman show neerzet. Later op de avond in het theater hoor ik bij het Spaanse elektronische dub trio Nino de Elche (genoemd na een rivier in Madrid) Perry's  ideeen terug(keren)in fascinerende slow house en fast dubdanceprodukties net als bij onder andere bij de tier(elier)ende zangeres Noura Mint Seymali en het dj duo Acid Arab. (Pieter Franssen)


De Expo opent - donderdag 20 oktober
Op donderdagochtend opent de beurs in het megalomane congresgevouw Cidade de Cultura boven op de berg direct naast de stad Santiago. Meer dan 2000 'delegates' bezoeken bijna 300 stands van artiesten, boekers en labels, wonen panels en keynotes bij, en bekijken worldmusicfilms. Vanuit Nederland heeft World Music Forum NL een verzamelstand georganiseerd onder de noemer 'Dutch World', waar artiesten als Amsterdam Klezmer Band, Carel Kraayenhof, Bazzookas, Clementine Volker, Estrella Acosta, Göksel Yılmaz Ensemble, Tiltan, Rabasa, Voodrish, Daisy Correia, Beatriz Aguiar, Kasba, Amariszi, Diabote, Ilda Simonian, Karsu, Maite Hontele, Nynke, Skip & Die, Soweto Soul, The Dubbeez, TenTemPiés, Zuco 103, Projekt Rakija, Koonian, Fumaça Preta en DJ Esta Polyesta vertegenwoordigd zijn. World Music Forum NL besloot de eerste dag met een levendige netwerkborrel. 

 

Opening Concert - Iberians - woensdag 19 oktober
Het openingsconcert van de 22ste editie van de Womex, die na twee jaar terugkeerde naar Santiago de Compostela, hoofdstad van Galicië, was gelukkig geen pretentieuze revue maar een opeenvolging van interessante miniconcerten door artiesten uit de verschillende regio's van Spanje. Onder de noemer 'Iberians' trok een staalkaart van erkend en (nog) minder bekend talent aan de 'delegates' voorbij.

De eerste klappper
Na een wat braaf optreden van een vijftal klarinettisten plus percussionist, luisterend naar de naam Quarteto Caramuxo, volgde meteen de eerste klapper van de Womex, een indringend en bij vlagen ontroerend optreden van het Catalaanse duo Maria Arnal & Marcel Bagés. Het afwisselend scheurende en lyrische spel van Bagés op de elektrische gitaar vormde perfect weerwerk voor de wendbare en loepzuivere stem van de jonge Arnal, waarvoor brandende hartstocht de voornaamste energiebron leek.

Spelplezier in driehoeksverband
Het trio Talabarte speelde vervolgens een thuiswedstrijd in eigen woonplaats, maar wel voor publiek van buiten. Galicische traditie vormt voor de heren het bronmateriaal om met veel plezier en gevoel voor swing te worden verwerkt tot eigentijdse neofolk en etnojazz. Lichtvoetig en knap gespeeld, met een pluim voor het trefzekere ruk- en plukwerk van Kin Garcia op de contrabas, maar niet heel verrassend voor wie bekend is met het werk van bijvoorbeeld Didier Laloy en zijn trio S-Tres.

Kwaliteiten te over
Zangeres Carmen Paris, die vervolgens aantrad met haar trio, legde interessante verbanden tussen Spaanse en Latijns-Amerikaanse stijlen. Ze greep de kans om in het korte tijdsbestek van amper twintig minuten zo veel mogeliik van haar kwaliteiten - als zangeres, als bühnepersoonljkheid, als danseres én als vrouw - over het voetlicht te slingeren, maar had beslist meer indruk gemaakt als ze zich had beperkt tot haar rol als zangeres. Nu was het allemaal iets te veel over the top.

Smeuïg dessert tot besluit
Het sluitstuk van Iberians was een gezamenlijk optreden van alle deelnemers onder aanvoering van trekharmonicaspeler en bandleider Kepa Junkera. Dankzij de strakke regie en de uitgekiende arrangementen voelde het geheel organisch aan, maar de manier waarop de Baskische aanvoerder uit allerlei invloeden een pastiche in elkaar sleutelt, begint steeds meer te lijken op het oeuvre van de inmiddels toch wat sleetse balkansmakenmenger Goran Bregovic: het hapt weliswaar lekker weg, maar toch blijf je achter met een leeg gevoel. (tekst en foto's Opening Night door Ton Maas)


Bekijk hier een videocompilatie van de Opening Night









meer nieuws
Betoverende samenzang in de Amstelkerk
maandag 11 maart, 2024
Soloconcert van Nani Vazana in de Roode Bioscoop
zondag 10 maart, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
vrijdag 1 maart, 2024
Uitverkochte Cloud Nine zaal op stelten gezet
maandag 19 februari, 2024
In Amsterdam, Utrecht en Den Haag tussen 8 maart en 22 juni 2024
woensdag 14 februari, 2024
Daverend optreden bij De X
maandag 12 februari, 2024
Tref begeleidt balfolk in De Omval
dinsdag 6 februari, 2024
Plus de Transglobal World Music Chart Top-40
donderdag 1 februari, 2024
Een persoonlijke impressie
maandag 29 januari, 2024
Monica Akihary met Boi Akih op Jazz Podium Hot House in Leiden
zaterdag 27 januari, 2024