escande
beeld
pablo joost paul
In een stad van wederopbouw, zoals Berlijn, ligt een geheim verborgen dat iedereen kent, en dat is dat de...
Nee, ik ga niet herhalen wat bekend is, maar ik zal jullie iets vertellen wat jullie niet weten: Het probleem van de oorlog zit hem niet in wie sterven, maar in wie na afloop nog in leven zijn.
Ghayath Almadhoun, Weg van Damascus (Uitgeverij Jurgen Maas, 2014)
Een bericht uit de Tolhuistuin in Amsterdam-Noord. Volgende week zaterdag, 11 juli, precies twintig jaar na 'de val van Srebrenica', staat de Vereniging Democratisch Europa in samenwerking met ACCESS EUROPE (een samenwerkingsverband van de UvA en de VU) stil bij de grootste genocide in Europa sinds 1945.
Twintig jaar na deze massamoord en dertien jaar na publicatie van wat het definitieve rapport had moeten zijn is er nog steeds geen sprake van rechtvaardigheid voor de betrokkenen, of zelfs maar een compleet beeld van hoe deze 'peacekeeping' missie zo kon ontsporen in het absolute tegendeel van de beloofde 'veilige enclave'. Lees dit goede artikel van
Pablo Escande (componist), Joost Schouten (dirigent) en Paul Kapteyn (librettist en initiatiefnemer van het Srebrenica Oratorium).
Vereniging Democratisch Europa besloot uit ontzetting over deze catastrofe een compositieopdracht te geven aan de jonge, Argentijnse componist Pablo Escande (Buenos Aires, 1971). Zo ontstond op basis van een libretto (geschreven door Paul Kapteyn) het zogenaamde Srebrenica Oratorium, 'De moordenaar en de pianospeler', dat op 11 juli in wereldpremière zal gaan in de Buiksloterkerk, in Amsterdam-Noord. Het oratorium wordt uitgevoerd door het NASKA, samen met een projectkoor onder leiding van dirigent Joost Schouten.
Het concert wordt 's middags voorafgegaan door een symposium in de Tolhuistuin, georganiseerd door ACCESS EUROPE, onder leiding van historicus en columnist Thomas von der Dunk. Meer informatie over symposium en herdenkingsconcert kun je vinden op de site van de Tolhuistuin.
Er is veel aandacht voor 'Srebrenica' - VPRO ARGOS had onlangs een item over het verdwenen filmrolletje, Frank Westerman heeft een nieuw boek gepubliceerd waarin hij indringend de voorgeschiedenis beschrijft en ook terugkeert naar het Srebrenica van nu, en gisteravond bleek in een documentaire van HUMAN/VPRO dat er nog steeds verbijsterende nieuwe feiten boven tafel komen.
Juist om niet alleen in de gebruikelijke symposiumvorm stil te staan bij twintig jaar 'Srebrenica', maar ook in de abstractere muzikale taal van een nieuw oratorium is een spannende tocht gebleken. Het is de intentie van initiator en librettist Paul Kapteyn om het oratorium uiteindelijk ook in Srebrenica te presenteren.
De repetitie die ik gisteravond bijwoonde stemt alvast even nieuwsgierig als weemoedig - als geen andere kunstvorm blijkt muziek in staat om door journalistieke afstomping heen te breken. Je kan eindeloos doorlezen over deze kwestie, en het boek van Westerman is werkelijk heel aangrijpend, maar ik merkte bij mezelf dat alleen muziek voorbij de ratio kan komen, en de horror deels invoelbaar maakt. Deels, want van het leed van de betrokkenen kan niemand zich een voorstelling maken.
NB
The Guardian over de val en de deal die aan de val vooraf ging.
Vrij Nederland over de bizarre career move die brigade-generaal Cees Nicolai na de Val alsnog wist te maken.
De Volkskrant sprak met librettist Paul Kapteyn over het Srebrenica Oratorium. Ook Podium (radio 4) sprak met Kapteyn in de uitzending van 8 juli, hier terug te beluisteren (begin 2e uur).
Het Cultureel Persbureau met een voorstukje voor 11 juli van Reinbert de Leeuw-biografe Thea Derks.
De Groene Amsterdammer komt met een ontluisterend stuk. Ja, Dutchbat was kansloos zonder luchtsteun. Maar had het ook de evacuatie moeten assisteren? Een reconstructie.
Frank Westerman te gast bij VPRO's Nooit meer slapen.
