De 71-jarige Orlando Julius Aremu Olusanya Ekemode, kortweg Orlando Julius, is een van de nog actieve levende legendes van de Afrikaanse muziek. Een pionier die midden jaren zestig Nigeriaanse highlife mengde met soul, funk, latin en pop, en aldus het fundament legde voor de afrobeat, waarmee Felu Kuti later wereldberoemd zou worden. In de nadagen van zijn carrière maakt hij een ijzersterke comeback met het ultrabroeierige afrobeatalbum Jaiyede Afro, dat door de medewerkers van MixedWorldMusic is uitgeroepen tot cd van het jaar 2014. Eind januari 2015 komt Orlando Julius een week touren in de Benelux: Amsterdam, Nijmegen, Utrecht, Rotterdam, Brussel. Bas Springer belde met Lagos.

door Bas Springer

Begin 2014 brachten The Heliocentrics, die eerder met Mulatu Astatke samenwerkten, Orlando Julius naar hun honderd procent analoge studio in Noord-Londen, waar ze de Nigeriaanse saxofonist tot grote hoogten opstuwden en het beste in deze nog vitale muzikant naar boven haalden. In september 2014 verscheen het album Jaiyede Afro, dat nu al een moderne Afrikaanse klassieker genoemd mag worden.

Funkend, bonkend, schurend, hitsig en moddervet
Op zijn eerste internationaal gedistribueerde cd geeft Orlando Julius een verbluffend sterke demonstratie van hoe afrobeat klinken moet: funkend, bonkend, schurend, hitsig en moddervet. Zijn begeleiders excelleren met tintelfrisse gitaren, psychedelisch orgelspel en creatieve arrangementen. Wat een spelvreugde, wat een samengebalde energie! Het superswingende Jaiyede Afro bevat herbewerkingen van twee tracks van The Afro Sounders (Buje Buje en Aseni), een compositie uit de jaren zeventig die tot nu toe nooit werd afgemaakt (Be Counted), een nieuwe versie van Oma Oba Blues uit 1965, en een cover van het instrumentale In the Middle van James Brown. Zowel Julius als The Heliocentrics zijn megafans van James Brown, vandaar.

Super Afro Soul
Orlando Julius: 'Ik ontmoette The Heliocentrics in 2013 op een festival in Frankrijk. Ze kwamen eerst naar mijn show kijken en deelden later het podium met me. Ze nodigden me uit om naar Engeland te komen waar we opnieuw samenspeelden. Alles verliep goed. Toen stelden ze voor om samen een album op te nemen voor het label Strut. Dat leek me een goed idee. Ik leverde zes songs aan en zij componeerden drie songs. We konden het erg goed met elkaar vinden. Ze kenden mijn muziek al door de re-release van Super Afro Soul. En ik kende The Heliocentrics via de cd die ze maakten met Mulatu Astatke. Ik ben erg trots op mijn nieuwe album.'

Orlando Julius werd in 1943 geboren in Ikole-Ekiti en stamt uit een familie van handelaren. Toen zijn vader in 1957 overleed, verhuisde hij naar Ibadan, de toenmalige hoofdstad van West-Nigeria, waar hij naam maakte als muzikant. Hij begon als drummer, maar leerde al snel meerdere instrumenten bespelen, waaronder altsax, tot op de dag van vandaag zijn handelsmerk. Geïnspireerd door James Brown en Sam & Dave experimenteerde hij midden jaren zestig met de vermenging van Nigeriaanse highlife, latin grooves, funk en soul. Het resulteerde in een puntig, agressief en uiterst dansbaar geluid dat hij super-afro-soul noemde. Julius en zijn band The Modern Aces speelden regelmatig in het Independence Hotel in Ibadan, waar hij een jonge Fela Kuti tegen het lijf liep.

Fanta
Fela Kuti, die in die dagen alleen trompet speelde, was net teruggekeerd uit Londen en was nog naarstig op zoek naar zijn eigen muzikale identiteit, volop nieuwe invloeden opsnuivend. Kuti was een vaste bezoeker van de concerten van Julius en liet zich door hem inspireren. hij schakelde al snel over van trompet naar saxofoon en ‘leende’ vier muzikanten uit de band van Julius om The Koola Lobitos te formeren, de voorloper van de legendarische Afrika '70, de meest hechte Afrikaanse band aller tijden.
Julius: ‘Ik ontmoette Fela in het midden van de jaren zestig in het Independence Hotel, waar ik regelmatig optrad. Mijn club was de laatste die hij bezocht. Hij kwam zo rond 6 uur in de ochtend binnen, als de verkopers de nieuwe kranten brachten. Toen ik Fela voor het eerst ontmoette, kocht ik een Fanta voor hem. Hij hield van mijn muziek en we werden vrienden. Je kan zeggen dat ik de afrobeat startte. Ik zeg niet dat Fela niet de koning is, maar ik ben wel de vader.'

James Brown in Afrika
Begin jaren zeventig klonk de muziek van Julius en zijn nieuwe band, The Afro Sounders, nog harder en groovier. In deze periode ontmoette Julius zijn grote held James Brown, die op tournee was in Afrika. Tijdens zijn bezoek aan Het Moederland maakte The Godfather of Soul een onuitwisbare en beslissende indruk op een hele nieuwe generatie Afrikaanse muzikanten, die de grooves van James Brown omarmde als een oudere broer die lang geleden geëmigreerd was en na jaren van stilte terugkeerde naar het land van herkomst. Het was zonder twijfel de meest invloedrijke tournee die James Brown ooit maakte.

Going Back To My Roots
In de jaren zeventig verhuisde Orlando Julius naar de Verenigde Staten, waar hij 27 jaar woonde in de Bay Area en Nashville. Hij runde een club en een opnamestudio. In het midden van de jaren zeventig werkte hij samen met trompettist Hugh Masekela, met The Crusaders en was hij medecomponist van Going Back To My Roots, dat Lamont Dozier een grote hit bezorgde. Julius nam tientallen lp's op voor de Nigeriaanse markt, maar geen van deze albums verscheen op een Amerikaans label, om de doodeenvoudige reden dat er geen animo voor zijn muziek was. Achteraf onbegrijpelijk.
Internationale erkenning kwas pas in 2000 toen zijn klassieker Super Afro Soul uit 1966 werd gere-released op het voortreffelijke Engelse label Strut. Het vergeten album werd wereldwijd met groot enthousiasme ontvangen en luidde het begin van een heuse comeback in. In 2011 werd het album Orlando Julius and The Afro Sounders opnieuw uitgebracht door Voodoo Funk. Het aantal aanvragen voor concerten in binnen- en buitenland steeg significant.

Comeback
Als je het verleden aanroert is Orlando Julius niet te stuiten: 'Ik mag niet klagen en ik ben God dan ook heel erg dankbaar. Hallelujah, praise the Lord. Ik had de eer grote muzikanten als Louis Armstrong en James Brown te mogen ontmoeten. En ik werkte samen met Hugh Masekela en Lamont Dozier, bekend van het wereldberoemde trio Holland/Dozier/Holland, dat alle hits voor Motown componeerde. Ik schreef mee aan het nummer Going Back To My Roots, maar mijn naam werd niet vermeld bij de componisten. Ik heb dan ook nooit geld voor dit nummer gekregen. Als reactie hierop schreef ik het nummer I Am Back with My Roots.
‘Hoe ik mijn muziek zou willen omschreven? Er zijn in de loop der jaren al heel wat namen aan mijn muziek gegeven: afrobeat, highlife, afropop, worldbeat. Ik noem het super-afro-soul, maar eerlijk gezegd maakt het me niet uit hoe je het noemt. In al die jaren is mijn muziek niet echt veranderd. Waar ik ontzettend blij om ben is dat de kids van nu mijn muziek oppakken. Dat geeft me de grootste voldoening.'

Concerten
wo 28 januari: North Sea Jazz Club, Amsterdam
do 29 januari: Doornroosje, Nijmegen
vr 30 januari: Rasa, Utrecht
za 31 januari: Bird, Rotterdam
zo 1 februari: AB, Brussel

Line-up
Orlando Julius: zang & tenor sax 
Malcolm Catto: drums 
Jake Ferguson: bas
Adrian Owusu: gitaar
Jack Yglesias: percussie & fluit
Oliver Parfitt/Orlando Julius: farfisa orgel
Matt Roberts: trompet
Jason Yarde: bariton sax
Latoya Ekemode: achtergrondzang & dans

Discografie
Orlando Julius - Super Afro Soul (2000, Strut)
Orlando Julius and The Afro Sounders (2011, Voodoo Funk)
Orlando Julius & The Heliocentrics - Jaiyede Afro (2014, Strut)