Hij is nog geen zestig, maar wordt toch de aartsvader van de moderne trekharmonica genoemd. Alle jonge spelers van nu, waar ook ter wereld, zijn schatplichtig aan de beminnelijke Italiaan die ruim dertig jaar geleden 'zijn' instrument vond in de binnenlanden van Sardinië, om het vervolgens stevig onder handen te (laten) nemen. Want die Sardijnse danswijsjes waren hem veel te simpel. Vanaf vandaag tourt Riccardo Tesi met zijn trouwe Banditaliana door het land.

door Ton Maas (tekst en foto's)

Toen Riccardo Tesi de melodion (diatonische trekharmonica) ontdekte, waren volksmuzikanten uit Zuid-Italië en Sardinië de enigen die het instrument nog actief bespeelden. Als hoogopgeleide stedeling uit Toscane had Tesi niet veel op met de simpele danswijsjes die in deze rurale gebieden werden gespeeld, maar de klank van het instrument liet hem niet meer los.

Gerenommeerde melodionbouwers
Om er de muziek op te kunnen spelen waar hij van hield - eigentijdse kamermuziek en jazz -, liet hij een speciale versie van de trekharmonica bouwen die chromatisch is, zodat er in elke toonsoort op kan worden gespeeld. De gebroeders Castagnari, gerenommeerde melodionbouwers uit Italië, bezorgden hem precies wat hij nodig had en sindsdien bespeelt hij dan ook uitsluitend hun instrumenten. De zogeheten 'drie-rijer' die speciaal voor Tesi werd ontwikkeld, zie je nu terug in de handen van een jonge generatie spelers, onder wie Anne Niepold, Filippo Gambetta, Didier Laloy, Andy Cutting, Markku Lepistö en Bruno le Tron.

Teamspeler in hart en nieren
Wie Tesi hoort spelen in gezelschap van zijn vaste kwartet Banditaliana (mind the pun!), zal merken dat het hier geen flashy solist betreft, maar een teamspeler in hart en nieren. Zijn aandacht is vooral gericht op de composities en arrangementen waarin de andere instrumenten van de groep – gitaar, stem, saxofoon en percussie – evenzeer schitteren als Tesi's melodion.
Gevraagd naar het waarom van zijn aanpak, vertelde Tesi me enkele jaren geleden: 'Ik houd niet zo van het format van een solist die wordt begeleid door een ensemble. Als je al die kleuren tot je beschikking hebt, waarom zou je er dan maar een gebruiken? Ik voel me ontzettend bevoorrecht dat ik met deze geweldige muzikanten mag spelen en ik wil ze dan ook hóren! Banditaliana is niet mijn begeleidingsgroep, maar een echte band die inmiddels vele jaren bij elkaar is. Als een liedje om niet meer dan een noot uit de trekharmonica vraagt, speel ik die ene noot met plezier. Ik beluister muziek op een globale manier en niet analytisch.'

Speellijst:
wo 26 nov: Paradox, Tilburg
do 27 nov: Bimhuis, Amsterdam
vr 28 nov: De Oosterpoort, Groningen
za 29 nov: Beauforthuis, Austerlitz
zo 30 nov: Folkclub 't Ey, Belsele