Live verslag Womex World Music Expo Santiago Showcases en conferentie, 22-26 oktober 2014 zondag 26 oktober, 2014

Van 22-26 oktober 2014 heeft in Santiago de Compostela, Galicië, Spanje, de Womex beurs plaatsgevonden. Womex staat voor World Music Expo, een vierdaagse beurs waar de nieuwste world music 'verhandeld' wordt. Dat wil zeggen: boekers en managers doen aanbevelingen voor de acts die ze het komende jaar 'in de aanbieding' hebben, en een selectie van die honderden acts krijgt de gelegenheid zich 's avonds op vier podia in de binnenstad van Santiago te presenteren. Programmeurs en festivalorganisatoren lopen zich twaalf uur per dag de benen uit het lijf om maar niets te missen, en te onderhandelen met de boekers en agenten. Wij van de media slaan dit allemaal met plezier gade, en bereiden ons voor op wat er komend jaar komen gaat. Via dit artikel - dat inmiddels een mooie longread aan het worden is! - hielden we jullie van woensdag 22 tot en met zondag 26 oktober op de hoogte van wat er allemaal op ons af is gekomen, vanaf het beursterrein, maar vooral vanaf de zeven podia waar Womex de muziek presenteert. Een uitgebreid bericht door Mixed-redacteuren Charlie Crooijmans, Pieter Franssen, Ton Maas, Bram Posthumus, Bas Springer, Jaïr Tchong, Erk Willemsen en eindredacteur Tineke van Brederode.

Ja, de Mixed-ploeg is weer thuis. We hebben heel veel muziek gezien en gehoord, heel veel artiesten gesproken en zijn weer helemaal klaar voor een nieuw, mooi jaar world music. In onderstaand artikel typeren MixedWorldMusic-journalisten van alles rondom Womex. Ga er maar even voor zitten!

Radio
En terwijl je leest kun je luisteren naar wat Charlie Crooijmans aan highlights presenteert op de Concertzender, vrijdag 31 oktober, 21.00-22.00 uur, later oook on demand te beluisteren. Klik hier.  

Interviews
Ook hebben we twee aparte interviews elders op deze site gepubliceerd. 
Ton Maas sprak met Lleuwen Steffan. Klik hier. 
Bram Posthumus interviewde award-winnaar Mário Lúcio Sousa. Klik hier.

Blogs
Mixed medewerkers schreven ook een tiental blogs over hun Womex-ervaringen. 

Alles aan je wordt (van) elastiek Pieter Franssen 

Diva in wording : Kareyce Fotso Bas Springer

Een bedevaart die superieur swingt, als een malle Jair Tchong

Muziekpelgrims op Mars Bas Springer

Bezoek van de wereld Bram Posthumus

De wereld is een remix (of toch niet) Dieter van den Bergh

Afrikaans elan Jair Tchong

Mayito Rivera of Serge Gainsbourg? Jair Tchong

WOMEX 2014 in Galicia - voorpret Miriam Brenner

Maar nu dan het live verslag! Scroll on!

Zondag 26 oktober, Santiago de Compostela
De Womex besluit traditioneel zondagmiddag met de uitreiking van de Womex Awards. De Mixed-ploeg zat toen alweer in het vliegtuig terug naar Nederland, maar we willen jullie de namen van de winnaars niet onthouden!

Artist Award: Mariza
Label Award: Glitterbeat Records
Professional Excellence Award: Mário Lúcio Sousa

Over de award van Mário Lúcio Sousa schreef Mixed-redacteur Bram Posthumus een artikel naar aanleiding van het live-interview dat hij op Womex deed, voorafgaand aan de awarduitreiking. Klik hier

Mariza (foto Eric van Nieuwland) 

In zijn blog 'Bezoek van de wereld' elders op deze MixedWorldMusic-site verhaalt Posthumus over het optreden van Sekouba Bambino, die aandacht vroeg voor het Ebola-virus dat ook zijn land Guinee teistert. Lees verder

Bedevaart
Mixed-redacteur Jaïr Tchong schrijft in zijn afsluitende blog onder de titel 'Een bedevaart die superieur swingt, als een malle': 'Sinds Rotterdam 2001 kom ik op de Womex, maar zelden zag ik zo veel fraais tijdens één Womex als dit jaar in Santiago de Compostela.' Hij beschrijft tal van hoogtepunten, waaronder Troker (Mexico): 'Snarky Puppy met een clave. Knotsgekke, luide, maar superieur strak uitgevoerde spacejazz. Zeer te gek dat de 'seven samurai', de Womexjury waar ritueelsgewijs ieder jaar veel kritiek op wordt gegeven, eindelijk eens de deuren openzet voor 's wereldmuzieks meest logische broedergenre: jazz. Steengoeie drummert, ook!' Lees de volledige blog hier

Kareyco Fotso sterke bühnepersoonlijkheid
Weer een andere Mixed-redacteur, Bas Springer, schrijft in zijn afsluitende blog 'Muziekpelgrims op Mars': 'Wat een diversiteit aan bezoekers, wat een energie en vooral: wat een boeiende muziekreis met talloze verrassingen.' Lees het blog hier

Een van de mooiste showcases voor hem was die van Kareyce Fotso. In een andere blog schrijft hij over haar: 'Kareyce Fotso is gezegend met een licht hese, krachtige stem, en brengt een grote diversiteit van stijlen, van traditionele Kameroense muziek tot blues en folk. Live ontpopt Kareyce Fotso zich als een sterke bühnepersoonlijkheid, die hartstochtelijk zingt, vurig danst, swingend gitaar speelt en ook nog eens diverse traditionele Afrikaanse percussie-instrumenten beroert.' Lees het blog hier en bekijk een fragment van haar showcase op Womex.

Zaterdag 25 oktober, Santiago de Compostela
Mixed-redacteur Ton Maas was de laatste dag van Womex nog een aantal keer aangenaam verrast door wat hij in de mooie theatertjes van Santiago ontdekte. Hij schrijft: 'Het begon al meteen om een uur ’s middags met de eerste van de gebruikelijke twee daycases. Wie bij de muziek van de Australische aboriginals vooral dacht aan de blinde zanger Geoffrey Gurrumul Yunupingu, werd bij het optreden van Frank Yamma meteen genezen van elk denkbaar vooroordeel met betrekking tot zoetsappigheid. Beukend op zijn akoestische gitaar bestookte Yamma het publiek met onvervalste Aboriginal-blues, rauw en vol opgekropte woede.'

Vrijpostige en speelse deconstructies van het Illka Heinonen Trio
Nadat de laatste denderende gitaarroffel was uitgestorven, was op zaterdag de beurt aan het Illka Heinonen Trio uit Finland. Heinonen maakte enkele jaren geleden deel uit van Jouhiorkesteri, bestaande uit vier bespelers van de eeuwenoude jouhikko, een primitief soort vedel uit Finland en Estland. Het is eigenlijk niet meer dan een rechthoekig houten kistje dat is bespannen met drie snaren. Het heeft een opening waar de speler zijn linkerhand doorheen steekt en de snaren ‘inkort’ door er de vingers tegenaan te leggen. Vanwege het beperkte bereik en de lastige 'bediening' niet echt een instrument waarop je jazz zou willen spelen, maar Heinonen ging die uitdaging voluit aan en slaagde wonderwel in zijn missie. Mede dankzij zijn voortreffelijke begeleiders op contrabas en slagwerk plus elektronica wist Heinonen zijn gehoor moeiteloos drie kwartier lang te boeien met vrijpostige en speelse deconstructies van traditionele Finse melodieën. Bovendien kreeg de muziek een aanstekelijke swing mee die het lastig maakte om als luisteraar stil te blijven zitten.'

Contrastwerking bij Sertanília
'Anders dan het Spaanse Calima (zie foto van Ton Maas hiernaast; red.), dat in Teatro Principal de avond aftrapte met een onmiskenbaar door Ojos de Brujo geïnspireerd optreden, wist Sertanília uit Brazilië indruk te maken met de fraaie contrastwerking tussen de felle ritmiek van hun twee gitaristen en drie trommelaars, en de lange, sonore lijnen die de celliste van de groep daardoorheen trok. Ook de messcherpe samenzang van vocaliste Aiace en gitarist/componist Anderson Cunha was een lust voor het oor.'

Lieflijke salonjazz van Gjermund Larsen
'Gjermund Larsen uit Noorwegen had voor de gelegenheid zijn hardingfele (traditionele Noorse fiddle met resonantiesnaren) thuis gelaten en speelde op viool met zijn nieuwe trio lieflijke salonjazz zonder scherpe randjes, waarbij pianist Andreas Utnem af en toe uitweek naar de aloude ‘psalmenpomp’ (trapharmonium).'

Betovering bij Dreamer’s Circus
'De sensatie van de laatste avond deed zich echter wederom voor op het Off-Womexpodium en was dus niet te danken aan wijs juryberaad. Het Deense trio Dreamer’s Circus zette om half negen voor een vrijwel lege zaal voorzichtig in met melodieuze en naar de klassieke muziek lonkende neofolk, gespeeld op cister (een tokkelinstrument van dezelfde familie als waar de Portugese gitaar toe behoort), viool en afwisselend accordeon en vleugel. Met hun lang uitgesponnen composities vol verrassende wendingen werd een web van klanken gesponnen waaraan geen ontkomen mogelijk leek. Toen de betovering na drie kwartier werd verbroken, stonden heel wat mensen in en buiten de zaal elkaar verbijsterd aan te kijken, zoekend naar woorden om te beschrijven wat ze zojuist hadden meegemaakt.'

Dreamer’s Circus (foto Ton Maas)

Afrobeat zoals het hoort van Abavuki
Diezelfde zaterdagavond was een andere Mixed-redacteur, Charlie Crooijmans, blij verrast met de Zuid-Afrikaanse inzending voor off-Womex:"Abavuki, wat 'wake up, early birds' betekent, zijn jonge jongens uit Kaapstad die zo'n ongelooflijke drive hebben. Het is afrobeat zoals het zou moeten zijn met drie marimba's, percussie, blazers, en samenzang. Typisch iets uit Zuid Afrika, en met humor. Echt een hoogtepunt! De festivalorganisatoren stonden na afloop al met hun visitekaartjes te zwaaien, dus hun komst naar Nederland komende zomer zit er dik in!"

Charlie Crooijmans maakte ook een radioreportage van het Abavuki optreden: uitzending NPO Radio 6 Vrije Geluiden, zondag 1 november tussen 20.00-24.00 uur. 

 Abavuki (foto Charlie Crooijmans)

De laatste beursdag
Laatste dag van de beurs vandaag. Drop en pepernoten, daarop werden de gasten in de Dutch World stand van World Music Forum NL onder meer vergast. De eerste dag was Sonja Heimann van WMFNL nog vooral bezig met het inrichten van de stands en het arrangeren van een netwerkdiner voor twintig Nederlandse en twintig buitenlandse gasten. Heimann: "Ze worden om en om geplaceerd. Na iedere gang gaan de Nederlanders een plekje verzitten, zodat zo veel mogelijk mensen even met elkaar kunnen praten." Na zo’n diner verlopen de gesprekken op de beurs de dagen erna vaak makkelijker, zegt Heimann. Op de laatste dag waren er lunch-tapas. Op de stand presenteerden zich allerlei Nederlandse artiesten.

Bazzookas en Projekt Rakjia
Mixedredacteur Dieter van den Bergh schrijft: 'Er waren de usual uspects als Amsterdam Klezmer Band, maar ook een verrassende eend in de Hollandse bijt: The Bazzookas (zie de video hieronder die ze als promo-video voor Womex inzetten; red.). 'Afterbeat' noemen ze hun muziek, ofwel een energieke en feestelijke potpourri van ska en rock. Achtkoppig, maar uit te breiden tot vijftien, inclusief negen blazers. Nederlandstalig bovendien, al werd net het eerste Engelstalige album 'gedropt'. Op de Womex presenteren ze een 'Dutch peepshow', waarin je door een gaatje en met een koptelefoon op een bruisend liveoptreden van de band in Paradiso kunt beleven.'

'Frontman Bas 'Bazz' Barnasconi (Ex-VanKatoen) is blij verrast door de interesse. "Als maar drie procent van de toezeggingen uitkomt, ben ik al superblij." Hij denkt de interesse wel te kunnen verklaren. "In Nederland zijn wij niet zo exotisch, maar daarbuiten vinden mensen het wél 'wereld'; zal ook wel komen door dat rare taaltje. Vergelijk het met de band Projekt Rakija. In Bosnië zijn zij eigenlijk gewoon een bruiloften- en partijenband. Daarbuiten vindt iedereen het hartstikke exotisch." Barnasconi lacht en knipoogt naar Igor Sekulovic, die naast hem staat. De Tilburgse Rakija-frontman en gitarist is in Santiago zijn kamergenoot en behalve zichzelf "een slag in de rondte lobbyen", dollen ze samen ook wat af. En snuiven cultuur natuurlijk. Barnasconi: "Je krijgt de mooiste dingen hier aangereikt, erg inspirerend. Net nog met verbazing staan kijken bij een jonge vrouw uit Israël die elektrische viool speelt. Dat brengt je op ideeën: misschien kunnen we samen wat gaan doen?" Igor Sekulovic zelf heeft een promo-sampler van de nieuwste Rakija-plaat bij zich, die in februari uitkomt. "Is flink wat bloed, zweet en tranen in gaan zitten", zegt hij, maar het resultaat mag er zijn. "Dit gaat far beyond Balkanmuziek. Je zult versteld staan."'

Carel Kraayenhof en The Amsterdam Artist Collective
Ook in de hoek van de Países Bajos: Carel Kraayenhof en zijn manager Thirza Lourens die – met ogenschijnlijk succes – de betere Hollandse tango aan de man proberen te brengen, en The Amsterdam Artist Collective, het eerste do-it-yourself-agency ter wereld. Vijf jonge bands uit Amsterdam doen mee: Kasba, Zorita, Zitakula, Ot Azoj en Amariszi. "We doen zelf de boekingen, de promotie, presentaties, eigenlijk alles",  zegt Kay Krijnen, accordeonist bij Amariszi en samen met Joost Abbel van Zorita drijvende kracht achter TAAC. "Scheelt niet alleen veel geld, ook de lijntjes zijn veel korter. Zo kwam ik laatst een fan tegen die dacht dat onze muziek het in Zuid-Afrika wel goed zou doen. Toen ben ik daar zelf mee aan de slag gegaan: waar zouden we eventueel kunnen spelen, wie moeten we daar voor hebben?" Dieter van der Westen van raïband Kasba vult aan: "Het is echt niet zo dat we geen boeker konden vinden, maar uiteindelijk werk je het hardst voor je eigen geld." Bovendien heeft niet iedereen even goede ervaringen met boekers. Van der Westen: "We hebben meegemaakt dat iemand ons wilde boeken, maar er bij ons bureau niet doorheen kwam. Dan zit er iets niet goed natuurlijk." Uiteraard betaalde TAAC ook hun eigen kraam zelf, à 840 euro.

Carel Kraayenhof (foto Erk Willemsen)

Kasba lanceert nieuw album
Van Kasba verschijnt deze week een kersverse nieuwe plaat: Rwina. MixedWorldMusic mocht in Santiago het eerste exemplaar in ontvangst nemen. De síngle Rwina is al een succes in Marokko. The Amsterdam Artist Collective organiseert op de Womex ook een DIY-conferentie, ook een primeur.

Ook Ethiocolor, een van de hoogtepunten van het vrijdagavondprogramma, deed de Dutch World stand even aan.



Vrijdag 24 oktober, Santiago de Compostela
De tweede avond in de grote tent naast de kathedraal van Santiago bracht een geweldige revue van aanstormende world music acts. Erk Willemsen schrijft er het volgende over: 'Alle acts van de vrijdagavond tonen een heel eigen gezicht, een fantastische en vaak originele podiumpresentatie, dansbaar, en een perfect uitgewerkt concept. Meest verrassend was de show van Ethiocolor. In eerste instantie word je even op het verkeerde been gezet, omdat je door de snelle afwisseling van kostuums en de opeenvolging van typisch Ethiopische dansmoves het idee kreeg naar een theatervoorstelling voor toeristen te kijken, maar gaandeweg bleek dat dit concept utstekend uitgewerkt was en veel diepere lagen kende dan verondersteld. Bandleider/danser Melaku Belay heeft een band neergezet die keihard rockt, met een belangrijke rol voor de twee krars, het traditionele Ethiopische snaarinstrument.'

Spectaculairste optreden: Ethiocolor
Mixed-redacteur Jaïr Tchong schrijft in zijn beschouwende blog over de Womex onder meer het volgende over Ethiocolor: 'Zo kan ik me niet herinneren ooit zo'n spectaculair optreden als van Ethiocolor gezien te hebben tijdens een Womex-editie. Waar het eerste nummer nog het ergste deed vrezen (een eenvoudig rocknummer, uitgevoerd op Ethiopische instrumenten), bleek dit gezelschap, met de charismatische sterdanser Melaku Belay als triomferend middelpunt, in staat om de hele tent in vuur en vlam te zetten.' Lees hier zijn blog

Ethiocolor live tijdens Womex 2014 (foto Eric van Nieuwland)

Kuenta i Tambu laat Womexicans dansen en springen
'Het was aan het Nederlands/Antilliaanse Kuenta i Tambu om het overrompelende succes, ook bij het publiek, van Ethiocolor op te volgen. Inmiddels is deze band wel zo door de wol geverfd dat dat bepaald geen moeite kostte. Het concept van dj met percussie en vocalen staat als een huis en bracht het kritische Womexpubiek vanaf de eerste seconde tot dansen en springen.'

Politiek bewust Batida
'Als je dan daarna nog de politiek bewuste, van videobeelden voorziene, minitieus uitgewerkte voorstelling van het Angolees/Portugese collectief Batida over je heen krijgt kan de avond niet meer stuk.'

Mixed-redacteur Pieter Franssen onderschrijft dat in zijn blog 'Alles aan je wordt (van) elastiek.' : 'Allereerst was daar de totaal elastische hyperkinetische kuduromixshow uit Angola van Batida. Voor wie die ochtend daarvoor in de filmzaal de inspirerende docu over deze dans/levensstijl in Angola had gezien, leeuw in het bakkie,  voor anderen een magistraal verbijsterend visueel vormgegeven high energie dansspektakel, waar dancehall, reggaeton, techno, Angolese percussie(beats) en hiphop en nog zo wat over elkaar buitelden en culmineerden, veel meer dan bij de lompe, door accordeon en zo  opgepimpte four to the floorbeat van het Mexicaanse Bostich Nortec Collectief, een dag later in een totale dansbeleving, die lijkt op de met chacha van 62% overgoten verjaardagsdansfeesten in Georgië. Alles aan je wordt (van) elastiek.'
Lees hier zijn blog. 

Bekijk hier een korte making-of video van het de voorbereidingen voor het optreden van Batida, met aan het slot een aantal fragmenten van de Womex-showcase.




Maarja Nuut 
Overdag op de vrijdag zagen we met MixedWorldMusic ook al een aantal geslaagde concerten. Ton Maas schrijft: 'De positieve indruk die bleef hangen na de geslaagde eerste dag van de Womex, werd nog eens bevestigd door de beide day-cases van de tweede dag. Na een wervelend optreden van de Marokkaanse ûdvirtuoos Driss El Maloumi en zijn twee percussionisten, die met verbijsterende precisie en spatsynchroon de meest complexe ritmische patronen uit hun raam- en vaastrommels klopten, al dan niet in muzikale samenspraak met de fel getokkelde melodielijnen uit de Arabische luit, was het zangeres en violiste Maarja Nuut uit Estland die haar publiek wist te bezweren met inventieve bewerkingen van traditionele liedjes uit haar vaderland. Met de gratie van een danseres wiegde Nuut al zingend heen en weer achter de microfoon, soms tokkelend dan wel strijkend op een van haar violen. Met sierlijk benenwerk werd het loop station bediend waarmee ze haar stukken laag voor laag opbouwde tot een hypnotisch repeterende cascade van klanken, waarna ze met kleine, trefzekere ingrepen de benodigde spanningsbogen aanbracht.'
'De meeste indruk maakte ze niettemin met haar zangstem, die zonder tussenkomst van elektronica de meest uiteenlopende klankkleuren bleek aan te kunnen nemen. De kalmte die ze ondanks haar jeugdige leeftijd en relatief korte ervaring als artiest uitstraalde, werd nog eens bevestigd door de manier waarop ze omging met tegenslag, want al bij het tweede nummer liet de digitale techniek het afweten en moest de laptop met programmatuur opnieuw worden opgestart. In plaats van in paniek te raken hernam Nut zich en zei ze: "Nou, dan vertel ik toch gewoon even een verhaaltje." Waarna ze met subtiele kwinkslagen verslag deed van de ontstaansgeschiedenis van een van haar instrumenten.'

Maarja Nuut (foto Ton Maas)

Vooraf schreven we dit over deze vrijdagavond van Womerx: 'Vandaag, vrijdag 24 oktober, kijken we uit naar de showcases vanavond. Kueta i Tambu alias KiT zal het Twin Stage-podium in de tent naast de kathedraal onveilig gaan maken. Charlie Crooijmans schreef eerder op MixedWorldMusic een blog over deze band. Klik hier

Miriam Brenner tipt Batida, dat om kwart voor één vannacht van start gaat. Lees al haar tips mét videofootage. Klik hier

Donderdag 23 oktober, Santiago de Compostela
Stel je voor: het monumentale centrum van Santiago, autovrij, dat opeens bruist van de wereldmuziek, op vijf podia tegelijk. Maar liefst 2600 'Womexicans', zoals de expodeelnemers hier liefkozend worden genoemd, doorkruisen de krioelende straatjes en stegen van de oude stad, op zoek naar de al eveneens oude, maar heel sfeervolle theatertjes waar grootse formaties als El Gusto optreden, altijd weer belandend naast de kathedraal in die speciaal opgezette plastic tent waar twee podia in zijn opgesteld. Het Mixedteam maakte een eerste echte Womexdag mee, overdag in het waanzinnige beursgebouw Cidade da Cultura (foto), 's avonds tussen kathedraal en steeg.

Cidade da Cultura (foto Erk Willemsen)

Mixed-redacteur Dieter van den Bergh schrijft over dit gebouw La Cidade da Cultura: 'De Witte Olifant wordt het gebouw genoemd. Driehonderdvijftig miljoen kostte het markante gebouw, torenhoog op een heuvel bij Santiago de Compostela, naar verluidt. Maar de olifant had ook een staartje. De nieuwe burgemeester was anno 2013 – na meer dan tien jaar bouwen – ineens niet te spreken over het project en stopte de bouw. Het gevolg is een bouwput midden in het complex. En wie er wil komen moet er met een grote boog naar toe rijden. Om over openbaar vervoer nog maar te zwijgen.'
In het gebouw rechts op de foto waren alle stands te vinden, in het gebouw links vond de conferentie plaats. World Music Forum NL presenteerde er het forum Exchanging Markets. Onder leiding van wetenschapper Rob Boonzajer Flaes zijn de 'data' van de Nederlandse wereldmuziek onderzocht, en op Womex lanceerde WMF NL het project om de handen ineen te slaan voor een Europa-wijd onderzoek.

The World’s a Remix - The Remix Space
Dieter van den Bergh bezocht ondertussen het panel The World’s a Remix - The Remix Space. Lees zijn blog over de voors en tegens van het samplen! Klik hier

Venijnige duels bij Volosi
Mixed-redacteur Ton Maas maakt de balans op na de eerste dag Womex: 'Hoewel de meningen natuurlijk altijd verdeeld blijven en de indrukken ook telkens weer afhankelijk zijn van welk concert je al dan niet hebt bezocht, is na de eerste dag Womex meteen toch wel duidelijk dat de oogst dit jaar een relatief goede is. Behalve Lleuwen Steffan maakte ook het Poolse strijkkwintet Volosi veel indruk met hun vrijmoedig swingende interpretaties van volksmelodieën uit de Karpaten, met veel ruimte voor jazzy uitstapjes en venijnige duels tussen de heren, die daarbij soms in pure razernij over het podium heen en weer vlogen.'

Bedwelmend mooi optreden van draailierspeler Germán Díaz
'Maar het hoogtepunt van de eerste avond – voor mij althans – was toch het verstilde en bedwelmend mooie optreden van de Galicische draailierspeler Germán Díaz met zijn programma Método Cardiofónico. Gezeten tussen zijn attributen – een draaitafel met daarop een krakende en ruisende vinylplaat met bonkende hartslag, alsmede een piepklein draaiorgeltje en een overmaatse speeldoos, beide aangestuurd door lange stroken papier met ponsgaatjes – toverde Díaz de meest wonderschone klanken uit zijn zanfona, de Spaanse variant van de aloude draailier. Het gloedvolle spel van zijn muzikale partner op hobo en Engelse hoorn tilde het klankbeeld naar een nog hoger plan. Alvorens te besluiten met een hartverscheurend stuk van de Griekse componiste Eleni Karaindrou, bracht Díaz een ode aan Valentin Clastrier, de pionier die als eerste de draailier onder het stof van eeuwen vandaan haalde.'
'Dieptepunten waren er overigens ook al, zoals het ronduit teleurstellende optreden van het Britse kwartet Spiro. Hun op cd overtuigende mix van volksliedjes met stijlelementen uit de minimal music kwam in de lawaaiige tent op het plein naast de kathedraal totaal niet uit de verf.'

Ratjetoe bij La Chiva Gantiva
Brazilië, Maleisië, Frankrijk, Spanje: ze waren prominent aanwezig in Santiago. Maar waarschijnlijk trok Azerbeidzjan het meeste uit de kast, letterlijk, met allerlei borden en pannen, ongetwijfeld van grote cultuurhistorische waarde. Ook nadrukkelijk aanwezig – qua promo – was het Belgisch/Colombiaanse La Chiva Gantiva. De groep gaf donderdagnacht een showcase in het prachtige Teatro Principal, een Spaanse variant op De Kleine Komedie. Mestizo noemen we hun feestmuziek voor het gemak, op cd prima te doen, maar live werden we niet heel erg vrolijk van dit wat geforceerde ratjetoe: veel geschreeuw en uiterlijk vertoon, weinig wol, en veel origineler gedaan door een Spaanse act als Dusminguet, desnoods Los de Abajo, en natuurlijk 'mister mestizo' Manu Chao en zijn Mano Negra.'

La Chiva Gantiva (foto Yannis Psathas)


Het machismo van Raúl Rodríguez
'Wel verrassend eerder die avond was de Spaanse zanger/tres-speler Raúl Rodríguez en zijn Razon de Son. De voormalig frontman van Son de la Frontera en zijn band imponeerden in de speciale tent naast de kathedraal vooral instrumentaal met een unieke en pittige gitaarmix van oude flamenco, latin, pop, rock en Arabische muziek. Heupwiegend middelpunt: Rodríguez, zoals het een echte Spanjaard betaamt stijf van de machismo. Maar als iemand dat kan hebben, is hij het.'

Madeeh, puur en facinerend, maar...
Ton Maas verwondert zich overdag over het jurybeleid: 'Het lijkt wel alsof de jury die uit de vele honderden inzendingen voor showcases de dertig gelukkigen selecteert die zich tijdens de Womex mogen presenteren aan pers, agenten en programmeurs, voorbijgaat aan de harde politieke realiteit, waardoor wereldmuziekpodia en -festivals steeds meer moeite hebben om het hoofd boven 

water te houden en in toenemende mate gedwongen worden om zich te richten op publiekstrekkers. De allereerste showcase maakte dat al meteen pijnlijk duidelijk, want het trio Madeeh, afkomstig van Serawak, het Maleisische deel van Borneo, zal vrijwel zeker in Nederland door niemand worden geboekt.'

'Zelfs Rasa, het enige nog resterende podium dat exclusief wereldmuziek programmeert in ons land, zal huiverig zijn om deze muziek – hoe puur en fascinerend ook – nog in het programma op te nemen. Tot voor kort zou je een groep als deze nog kunnen aantreffen in de Clubtent, het 'fijnproeverspodium', van Sfinks, maar ook daar zijn de bakens inmiddels verzet. Compleet met de nu ontbrekende dansers zou je je nog kunnen voorstellen dat de groep in de danswereld aan de bak zou kunnen komen, maar de wereld van de dans en die van de wereldmuziek zijn in het Westen nog stevig gescheiden universa.'

Mixed-medewerker Charlie (Crooijmans) zag nog wel een lichtpuntje voor de groep met bijbehorende dansers als interactieve 'happening' op het terrein tijdens Lowlands, niet op een afstandelijk podium, maar tussen het publiek.' (foto door Ton Maas)

De escapades van Lleuwen Steffan
Naast het officieel door de jury van 'seven samurai' gekozen hoofdprogramma is er ook een Off-Womexprogramma in Salon Teatro. Ton Maas zag er de showcase van Lleuwen Steffan: 'De eerste avond met showcases off-Womex ging sterk van start met een optreden van de Welshe zangeres Lleuwen Steffan en haar nieuwe groep, waarin de Bretonse contrabassist Vincent Guerin een belangrijke rol speelt als arrangeur. Steffan onderscheidt zich van veel vrouwelijke collega’s in het Keltische idioom door de vocale lieftalligheid met regelmaat te laten varen om uit te pakken met escapades die je eerder zou verwachten van een r&b-zangeres. Ook de vrijmoedigheid waarmee de Welshe en de Bretonse traditie onder handen wordt genomen, is zeer verfrissend. Ik hoop Lleuwen Steffan vandaag te ontmoeten voor een interview. Binnenkort dus meer over deze bijzondere artiest.'

Lleuwen Steffan (foto Ton Maas)

Blogging Mayito
Jaïr Tchong zag de nachtelijke showcase van Mayito Rivera & The Sons of Cuba: 'Wanneer de voormalige sterzanger van Los Van Van solo gaat, is dat dus wel iets om naar uit te kijken.' Lees zijn blog over dit optreden hier

Woensdag 22 oktober, Santiago de Compostela
De Opening Night van Womex presenteert jaarlijks een revue van artiesten uit de regio waar de expo plaatsvindt. Mercedes Péon, de wereldberoemde Galisische zangeres/slagwerker/performer, opent de avond in bandformaat, anders dan we van haar gewend zijn. Solo voelt ze zich duidelijk meer in haar element. Pas aan het einde van de avond, als alle artiesten samenkomen op het podium, dwingt ze resepct af met haar oerzang. Zonder de overige acts van de avond te veel tekort te doen willen we hier toch even kwijt dat de hemelse stem van de Portugese zanger Antonio Zambujo al het andere van deze avond deed verbleken.

De uitzending die Charlie Crooijmans maakte met Vrije Geluiden, en hier on demand te beluisteren is, begint met een nummer van Zambujo, opgenomen tijdens deze openingsavond. 

foto: Auditorium da Galicia, Opening Night Womex 2014

Een fotocollage van foto's die de vier Womexfotografen maakten, waaronder de Nederlandse fotograaf Eric van Nieuwland, is te zien op Flickr. Klik hier