Cristhian Salgado (l)

Zanger en liedjesschrijver Begner Vásquez

Marimba-speler Carlos Henrique Riascos

Colombiaanse Shock voor Herencia de Timbiquí Moderne nostalgie uit het oerwoud 2 januari, 2012

In het spoor van ChocQuibTown brengen veel Colombiaanse groepen op het moment de folklore van de Pacifische kust vermengd met pop, jazz en latin de wereld in. Een van die groepen is Herencia de Timbiquí. Ze wonnen afgelopen maand de Shock, de belangrijkste Colombiaanse muziekprijs, in de categorie Beste Opname voor hun prachtige cd Tambó, en zijn vastberaden om internationaal te gaan touren. Een interview.


door Elda Dorren

Een juga vermengd met stevige rock knalt uit de speakers.'Que porqué hablo tan duro y como yuyo, que porqué hago un pepiao de Naydi, que porqué tomo jugo e chontaduro lo que pasa es que soy de Timbiquí.' Het is het openingsnummer van Tambó. 'Waarom praat ik zo hard en eet ik yuyo (inheemse vrucht van de Pacifische kust), waarom maak ik pepiao de naydi (lokaal gerecht), waarom drink ik sap van chontaduro (palmperzik, ook zeer typisch van de regio). Hoe dat komt? Ik ben van Timbiquí.' Het leidt geen twijfel: Herencia de Timbiquí neemt de luisteraar vanaf de eerste noten mee naar de wondere wereld van de Colombiaans-Pacifische kust.

Standplaats Cali
Herencia de Timbiquí bestaat uit elf jonge mannen uit de kustplaatsjes Guapi, Timbiquí en Tulua in een van de meest 'Afrikaanse' regio's van Colombia, maar heeft als standplaats Cali, net als veel collega-muzikanten uit die dorpen waar geen geld te verdienen valt. Daar, in de hoofdstad van de Cauca-vallei, zoek ik hen in maart van dit jaar op. Met de kenmerkende gastvrijheid van de streek haalt manager César Herrera me met de auto op bij mijn hostel en brengt hij me naar het huis van Omar Trujillo, de trompettist van de band. Bij hem vinden de repetities en vergaderingen plaats.
De sfeer is opgelaten: de groep staat op het punt om voor een showcase naar de Texaanse muziekbeurs SXSW te vertrekken. 'Ik ben de enige die zijn koffer al heeft ingepakt', lacht Begner Vásquez, die alle melodieën en teksten schrijft voor de band. 'Maar dat komt omdat mijn zus daar altijd voor zorgt.' Hilariteit alom. 'Wil je wat drinken? vraagt Herrera. 'Ja, een viche!' roept iemand. Viche is een sterke alcoholische drank (wederom zeer lokaal) op basis van suikerriet, met vermeende lustopwekkende eigenschappen. Na nog wat geintjes over en weer komt er een glaasje water mijn kant op.

Salsastad
Het huis staat in de hoger gelegen wijk Miraflores, uitkijkend over de salsastad Cali, een miljoenenstad met desondanks een ontspannen, warme sfeer. Een middagbries komt door de open deur naar binnen. De nieuwe cd van Herencia, Tambó, is net uit. Het is een sterke plaat geworden, waarop typische stijlen van de Pacifische kust als currulao, aguabajo, bunde, juga, porro chocoano en bambazu worden vermengd met pop, latin en rock. Instrumenten als de marimba, tambora, bombo en kununo (de laatste drie lokale trommels van de kust) zijn sterk vertegenwoordigd naast drums, gitaar, blazers en piano.

Ojos de Brujo
Vásquez: 'Op Tambó hebben we eindelijk het geluid gevonden waar we naar zochten. Hij klinkt werelds: de folklore is de basis, maar van daaruit beweegt de pendule.' Cristhian Salgado, pianist en producer, vult aan: 'We zoeken een balans in de muziek. De ene keer gaan we meer richting folklore, de andere keer meer richting het hedendaagse. Het mooie van Herencia is de vermenging die er in ieder van de bandleden al heeft plaatsgevonden. Elk bandlid draagt een hele wereld aan.' Ook de Cubaanse rapper Kumar droeg bij aan een bonustrack, de andere is een remix van dj Panko (Ojos de Brujo).

Rubén Blades
De plaat is in de streek heel goed ontvangen, maar ook daarbuiten. 'We zijn best verbaasd dat men overal zo enthousiast is over onze muziek. Zo stonden we bijvoorbeeld vorig jaar op het festival van Montreux in Zwitserland. Het publiek ging helemaal uit z'n dak. We vinden het fijn dat we langzaamaan terrein winnen. Dat we groepen die al veel langer bezig zijn aan het inhalen zijn.'
Het lijkt erop alsof Herencia de Timbiquí het stokje overneemt van Grupo Bahia, een instituut in Cali als het gaat om Pacifische fusion met jazz, son en pop. Vásquez: 'Bahia is een belangrijke referentie voor alle musici uit de Pacifische regio. Maar ik haal, naast de folklore, de meeste inspiratie uit de Cariben en de Antillen. De muziek van Cuba, Puerto Rico. Mijn grootste invloed is misschien wel Rubén Blades.' Dat geldt ook voor Salgado, wiens stijl en solo's doen denken aan Fania en Eddie Palmieri. 'Met die muziek ben ik opgegroeid, en eigenlijk iedereen in Cali. Dus dat kan wel doorgesijpeld zijn.'

Nostalgie en realisme
Inhoudelijk is er in de teksten veel nostalgie naar de geboortegrond (niet alleen in het openingsnummer), maar er zijn ook teksten over de liefde (Me Declaro Preso) en de werkelijkheid van alledag: criminaliteit (La Sargento Matacho) en politiek (Coca para Coco). Vásquez: Ik geloof dat wij musici veel te zeggen hebben. We hebben een oneindige verantwoordelijkheid om bij te dragen aan de maatschappij. Dus schrijf ik over mijn non-conformisme.'
Begin deze maand, een half jaar na het interview, wint de plaat Tambó in Bogota de Shock voor beste opname, waarmee ze cd's van rivalen als Puerto Candelaria verslaan. Desgevraagd laat opnameleider Cristhian Salgado weten: 'We stonden er een beetje van te kijken, want er waren zeer, zeer goede groepen in de competitie. Groepen die in de beste studio's van Colombia opnemen. Maar het voelde wel als een beloning voor al die jaren hard werk.' Vásquez besluit: 'Nu is het de uitdaging om Tambó te overtreffen met nieuwe experimenten en muzikale gekheid.'

Voor wie graag de ritmes wil leren kennen, hieronder bij elk nummer van Tambó welk genre het is:
1. Y Qué (juga met rock)
2. Pacífico (aguabajo met son)
3. La Sargento Matacho (experiment van bunde met rock, funk en salsa-elementen)
4. Te Invito (aguabajo met son)
5. Tambó (currulao)
6. Me Declaro Preso (aguabajo met son)
7. Coca por Coco (bunde met rock)
8. Serenata a Mamá (porro chocoano)
9. Rumba (This Is Gozar) (levantapolvo 'retro')
10. Alegre (juga)
11. Que de Malo (bambazu)
12. Amor Bonito (abozao)

De cd Tambó is te koop op iTunes. De volgorde van de nummers hierboven is niet per se hetzelfde als op de fysieke cd.
 


meer features
Atlantic Music Expo 2022
26 december, 2022
Achtergronden bij El Ultimo Trago
23 december, 2009
Poëzie in de strijd tegen de wereldmuziekpolitie
24 december, 2009
Oumou Sangar�s Seya album van het jaar
26 december, 2009
Havana Cultura: een omvangrijk muzikaal project
20 juli, 2010
Zangeres op tournee in Nederland met nieuwe cd op zak
6 april, 2011
Ivoriaanse bassiste/zangeres presenteert nieuw project
27 februari, 2010
Gitarist Dom Flemons over Genuine Negro Jig
27 september, 2012
Portugees kwartet komt naar Nederland
26 maart, 2012
Malinese zanger voor drie concerten naar Nederland
14 september, 2010