Op 13 oktober is fadozangeres Carminho in Amsterdam voor een optreden in Muziekgebouw aan 't IJ. De Portugese, die in eigen land doorbrak dankzij een Spaanse nummer-een-hit, maakte tot dusver vier albums, waarvan het laatste een muzikaal eerbetoon is aan de grote Braziliaanse zanger Tom Jobim. Nogal gedurfd voor iemand die in Portugal wordt beschouwd als erfgenaam van volksheldin Amalia Rodrigues. Maar lef heeft ze dan ook, de jonge fadista met de doorleefde stem. De strenge regeltjes rond de fadopraktijk zijn haar een gruwel, maar haar trouw aan de ziel van de fado is onvoorwaardelijk.
Tickets voor dit concert, dat onderdeel is van de serie Wereldmuziek in Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam: klik hier.
Wil je in aanmerking komen om twee tickets te winnen, stuur dan voor donderdag 12 oktober 12.00 uur een mail naar info@mixedworldmusic.com
Zet in het onderwerp: ‘Carminho tickets’.
Donderdagmiddag sturen we winnaar een mailtje!
door Ton Maas
Eigenlijk heet ze Maria do Carmo Carvalho Rebelo de Andrade, maar dat is nogal een mondvol, dus koos ze een simpeler artiestennaam, Carminho, wat zoveel wil zeggen als kleine Carmo. Ze mag dan klein van stuk zijn, als fadista is ze binnen luttele jaren uitgegroeid tot een van de groten. En dat terwijl ze zich maar weinig gelegen laat liggen aan sommige van de strenge regels van de fado zoals die door invloedrijke puristen worden bewaakt. De fado is namelijk niet zo maar een stijl of genre; het is de nationale trots van Portugal, die nauw samenhangt zo niet samenvalt met de nationale identiteit, met saudade (weemoed, verlangen, smart) als sleutelbegrip. En hoewel er beslist opbeurende fadomelodieën bestaan, druipt de tragiek er meestal rijkelijk van af.
De ziel van de fado
Voor Carminho is er maar één ding belangrijk: die ziel van de fado. Aan de aloude kledingvoorschriften voor fadistas heeft ze lak. Bij haar dus niet de inmiddels legendarische driehoekige sjaal en ook niet het stemmige zwart. Carminho is een kind van haar tijd en zo kleedt ze zich ook. Anders dan Mariza, die andere fadista die qua dress code de strijd aanbond met de fadopolitie, zoekt Carminho het niet in barokke gewaden maar in eenvoud. Ze deinst er niet voor terug om in een simpele broek en truitje het podium te betreden. Als het hart van de fado maar spreekt. En daarvoor gaat geen zee haar te hoog. Als ze de zielepijn uit haar tenen moet halen, dan dóet ze dat ook, zo valt af te lezen aan de grimassen waarin haar gezicht ten behoeve van de vertolking soms vertrekt.
Innovatie van binnenuit
Carminho is van zeer goeden huize, want haar moeder, Teresa Siqueira, was ook al een beroemde fadista die bovendien haar eigen fadohuis runde. Carminho kreeg de fado dus niet alleen met de paplepel ingegoten, maar vond vlak bij huis ook een veilige omgeving om haar talent te ontwikkelen en haar eigen weg te vinden. En dat is gelukt, want inmiddels geldt ze niet alleen als een van de beste fadistas van Portugal, maar ook als een van de meest innovatieve. De vernieuwing zit bij haar niet in de franje, maar juist in de kern - wezenlijker, maar tegelijk ook subtieler en voor niet-ingewijden lastiger te herkennen dan bijvoorbeeld een nieuw jasje van eigentijdse arrangementen.
Omwegen en uitstapjes
Toch is Carminho beslist niet eenkennig. Zo kwam haar doorbraak in eigen land tot stand via aan een wonderlijke omweg: haar vocale bijdrage aan het nummer Perdóname van Pablo Alborán dat in buurland Spanje een nummer-een-hit werd. Op haar album Canto brak ze met een oude traditie door ook enkele eigen composities op te nemen en eigentijdse gedichten op muziek te zetten. Ook maakte ze uitstapjes naar de Braziliaanse muziek, zoals op haar vorig jaar verschenen album Carminho Canta Tom Jobim. Ze trad daarmee weliswaar (wederom?) in de voetsporen van Mariza, maar Carminho’s Braziliaanse album wordt veel minder dan dat van Mariza ontsierd door een overijverige producer. Indrukwekkend is bovendien het gemak waarmee ze de schrijnende intensiteit van de fado verwisselt voor de verraderlijke luchtigheid die het werk van Jobim vereist. Op een enkel tranentrillertje na weet ze ook in dat andere idioom perfect te doseren. Op 13 oktober zal blijken of ze die twee werelden ook in één optreden met elkaar weet te verzoenen.
Voor meer informatie over dit concert en tickets, klik hier.
Serie Wereldmuziek in Muziekgebouw aan 't IJ in Amsterdam
Atlas Chamber Ensemble opent zaterdag 16 september de serie.
In Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam gaat op 16 september 2017 een indrukwekkende serie wereldmuziekconcerten van start, die tot in december voortduurt met maar liefst negen concerten: Atlas Chamber Ensemble, Avital meets Avital, Carminho, Taksim Trio, Toumani Diabaté + Kayhan Kalhor, David Broza + Mira Awad, Matinée Marocaine, Voxtra en Jen Shyu + Jade Tongue. Muziek uit het Midden-Oosten, West-Afrika, het Verre Oosten, Portugal, Turkije, Marokko, Finland en Sardinië.
Lees er alles over, elders op MixedWorldMusic. Klik hier.
