Het had niet veel gescheeld of het festival Oriëntal Landscapes was ongemerkt aan mij voorbij gegaan. Maar gelukkig werd ik er op de valreep - tijdens het Houtfestival in Haarlem afgelopen zondag - alsnog op geattendeerd. En terecht: de voorstelling van gisteravond in het Bimhuis kende enkele ronduit magische momenten.



Omijst door impressionistische pianostukken van Kareem Roustom bestond het eerste deel van de avond uit twee speciaal voor de gelegenheid geschreven stukken van Nederlandse muzikanten: Steven Kamperman en Oene van Geel. Hoewel beide mannen hun sporen vooral verdienden in jazz en impro, kozen ze in deze context elk voor een ander idioom.



Dat de wortels van zangeres Dima Orsho in het Midden-Oosten liggen, was aan haar vertolking van Kampermans compositie niet te horen. Ze zong weliswaar in het Arabisch, maar op de manier die we gewend zijn van (westers) klassiek geschoolde zangeressen. Hetzelfde gold door het New European Ensemble, dat haar begeleidde op westerse instrumenten als viool, klarinet, cello en fluit.



Van Geel legde vooraf uit dat hij zich bij het componeren voor ûdspeler Nizar Rohana had laten inspireren door diens meest recente cd, en dan met name een springerig ritme in tien achtste. Alsof uitgedaagd door de kringelende melodielijnen die Rohana uit zijn Arabische luit liet rollen, ging ook het New Euopean Ensemble bij vlagen flink aan de (oosters getinte) zwier.



Het tweede deel van de avond begon met een aangrijpende cyclus van vijf stukken voor klarinet en cello van de Syrische componist en rietblazer Kinan Azmeh. Azmeh vertelde bij zijn inleiding hoe pijnlijk het voor hem was te moeten constateren dat hij zich na amper vijf jaar al niet meer kon herinneren hoe sommige plekken in Damascus er uit zagen. Die weemoed en de pijn van het gemis werden door de twee uiterst geconcentreerd spelende muzikanten invoelbaar vertolkt.




Zangeres Orsho had al bij de vertolking van Kampermans compositie indruk gemaakt met haar machtige stem, maar de verrassing in de zaal was voelbaar toen ze haar eigen stuk Hidwa inzette met een volstrekt ander klankpalet vol sierlijke melismen en oriëntaals krullende lijnen. De verbijstering was compleet toen ze halverwege het stuk ook nog begon te scatten als een geroutineerde jazz-zangeres.



'Om de avond op luchtige wijze af te sluiten', zo sprak Azmeh met een grijns, 'eindigen we met een typische Syrische dorpsbruiloft. Zo een waar je toch naar toe gaat, ook al heb je een hekel aan de buren. Want de famllie van de bruid heeft voor iedereen gekookt en dat wil je niet missen. De muzikanten uit het dorp zijn uiteraard allemaal van de partij, en blijven meestal ook tot het allerlaatst.'



Als rasechte dorpsmuzikanten kwamen Van Geel en Kamperman al spelend vanuit de zaal aangelopen om zich bij de feestvierders aan te sluiten. Muzikaal enerverend en emotioneel bevrijdend, deze finale, en daarmee de perfecte afluiting van een bewogen avond. Een quasi aangeschoten Steven Kamperman ging na wat omstandig gewankel zelfs helemaal onderuit, al bleef hij liggend op het Bimhuispodium zonder haperen doorspelen, daarbij verbaasd gadegeslagen door Nizar Rohana.

oriental-landscapes.org